Od 1985 roku pracuje w Instytucie Archeologii UMK w Toruniu, od ponad trzech dekad zajmuje się badaniami Słowiańszczyzny Zachodniej, w tym Pomorza i ziemi chełmińskiej. Pod jego kierunkiem prowadzono liczne prace wykopaliskowe m.in. w Kałdusie pod Chełmnem, Bydgoszczy, Żółtym pod Drawskiem Pomorskim i wielu innych stanowiskach również na ziemi lubuskiej i Kujawach. Jest autorem ponad 200 publikacji, w tym trzech książek: Periodyzacja rozwoju wczesnośredniowiecznej ceramiki z dorzecza dolnej Drwęcy (VII–XI/XII w.). Podstawy chronologii procesów zasiedlania (1991), Zasiedlenie strefy chełmińsko-dobrzyńskiej we wczesnym średniowieczu (1996), Wczesnośredniowieczna przestrzeń sakralna in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim (2003) i dwóch napisanych we współpracy z innymi badaczami, dotyczących podwodnego dziedzictwa archeologicznego. Aktualnie jest przewodniczącym Rady Dyscypliny Archeologia i dyrektorem Instytutu Archeologii UMK.
Wczesnośredniowieczne grodziska w Polsce, t. 7: Powiat toruński
„Jednym z najbardziej niecierpiących zwłoki zadań naukowych jest badanie grodzisk [...]
Na ziemiach naszych są one jednym z najcenniejszych wyrazów życia i pracy Polski plemiennej oraz zarodków naszej państwowości, a mimo to grozi im zagłada”.
Powyższy postulat, sformułowany przez Władysława Kowalenkę, został opublikowany w jego dziele Grody i osadnictwo grodowe Wielkopolski wczesnohistorycznej (od VII do XII wieku) wydanym w 1938 roku. Słowa te, pomimo wielu działań badawczych historyków i archeologów podejmowanych w następnych ośmiu dekadach, pozostają nadal aktualne.
Projekt Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki „Atlas grodzisk wczesnośredniowiecznych z obszaru Polski” (nr 11H 13 0213 82), realizowany przez zespoły badaczy z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, Instytutu Archeologii UMK w Toruniu oraz Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, jest próbą zebrania rozproszonych informacji na ich temat oraz krytycznej analizy danych udostępnionych na specjalnie stworzonym w tym celu portalu internetowym. Jego efektem jest również seria wydawnicza zatytułowana Wczesnośredniowieczne grodziska w Polsce, której celem jest prezentacja zunifikowanego opisu stanowisk archeologicznych tego rodzaju. Mamy głęboką nadzieję, że seria będzie kontynuowana i z czasem obejmie wszystkie regiony naszego kraju znajdujące się we wczesnym średniowieczu w strefie szeroko pojętej Słowiańszczyzny Zachodniej.
I. Zagadnienia wstępne / 7
1. Uwagi ogólne / 7
2. Położenie fizjograficzne / 7
3. Historia badań / 8
4. Podstawy chronologii / 13
5. Układ katalogu i sposób prezentacji źródeł / 16
II. Grodziska wczesnośredniowieczne. Powiat toruński / 27
1. Chełmża, gm. loco (stanowisko 20) / 29
2. Grodno, gm. Chełmża (stanowisko 6) (współautor Piotr Błędowski) / 45
3. Gronowo, gm. Lubicz (stanowisko 1) / 67
4. Jedwabno, gm. Lubicz (stanowisko 1) / 89
5. Niedźwiedź, gm. Czernikowo (stanowisko 1) / 109
6. Rzęczkowo, gm. Zławieś Wielka (stanowisko 1) / 125
7. Toruń, gm. loco (stanowisko 1) / 139
III. Bibliografia / 151
Contents
I. Preliminary issues / 19
1. General remarks / 19
2. Physiographic location / 19
3. History of research / 20
4. Base of chronology / 24
5. Catalogue layout and presentation of sources / 24
II. Early medieval strongholds of Toruń county / 27
1. Chełmża, Chełmża commune (site 20) / 29
2. Grodno, Chełmża commune (site 6) (co-author Piotr Błędowski) / 45
3. Gronowo, Lubicz commune (site 1) / 67
4. Jedwabno, Lubicz commune (site 1) / 89
5. Niedźwiedź, Czernikowo commune (site 1) / 109
6. Rzęczkowo, Zławieś Wielka commune (site 1) / 125
7. Toruń, Toruń commune (site 1) / 139
III. Bibliography / 151
Wojciech Chudziak
- Wczesnośredniowieczne grodziska w Polsce, t. 7: Powiat toruński
- Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 4)
- Człowiek i środowisko przyrodnicze we wczesnym średniowieczu w świetle badań interdyscyplinarnych
- Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Kałdusie. Studia archeologiczno-paleobotaniczne
- Trzy jubileusze archeologii akademickiej. 80, 70, 40-
- Studia nad osadnictwem średniowiecznym ziemi chełmińskiej, t. 5
- Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 1)
- Studia nad osadnictwem średniowiecznym ziemi chełmińskiej, t. 4
- Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Kałdusie
- Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce
- Wczesnośredniowieczna przestrzeń sakralna in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim
Marcin Weinkauf
Od 1998 roku pracuje w Instytucie Archeologii UMK w Toruniu, specjalizuje się w archeologii wczesnego średniowiecza, w szczególności zajmuje się problematyką wytwórczości garncarskiej, najstarszą fazą wczesnego średniowiecza oraz etnogenezą Słowian. Od 1996 roku jest członkiem interdyscyplinarnego zespołu badawczego prowadzącego prace wykopaliskowe na terenie wczesnośredniowiecznego zespołu osadniczego w Kałdusie pod Chełmnem. Jest autorem dwutomowej książki Naczynia ceramiczne jako źródło poznania procesów osadniczych w strefie chełmińsko-dobrzyńskiej na początku wczesnego średniowiecza (VII–IX wiek) (2015–2016) oraz publikacji dotyczących interesującej go problematyki, w tym między innymi kilku artykułów zawartych w serii Mons Sancti Laurentii.
- Naczynia ceramiczne jako źródło poznania procesów osadniczych w strefie chełmińsko-dobrzyńskiej na początku wczesnego średniowiecza (VII-IX wiek). Tom 2
- XXI Sesja Pomorzoznawcza. Materiały z konferencji, Toruń, 22–24 listopada 2017 roku. Tom I i II
- Naczynia ceramiczne jako źródło poznania procesów osadniczych w strefie chełmińsko-dobrzyńskiej na początku wczesnego średniowiecza (VII-IX wiek). Tom 1