Traseologia w studiach nad pradziejowym krzemieniarstwem. Przykłady z osad i kopalń krzemienia w dorzeczach Wisły i Odry (neolit - epoka brązu - wczesna epoka żelaza)

Przedstawione w książce teksty dotyczą różnych zjawisk z odległej przeszłości – od połowy VI tysiąclecia do połowy I tysiąclecia cal BC, o dużym zróżnicowaniu kulturowym – od pierwszych społeczności rolniczych na ziemiach polskich po wspólnoty kręgu kultur pól popielnicowych końca epoki brązu i początku epoki żelaza. Łączą je – z jednej strony – kategoria źródeł, czyli wytwory ze skał krzemionkowych, z drugiej – metoda: traseologia.

WSTĘP / 9

Rozdział 1. MATERIAŁY KRZEMIENNE KULTURY CERAMIKI WSTĘGOWEJ RYTEJ ZE STANOWISKA 9 W NOWYM DWORZE, GMINA KOWALEWO POMORSKIE, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE – STUDIUM PRZYPADKU 13
1.1. Historia badań stanowiska 9 w Nowym Dworze / 13
1.2. Położenie i wielkość stanowiska / 15
1.3. Badania wykopaliskowe w 2000 r., metodyka, podstawowe informacje o materiałach ruchomych i obiektach / 16
1.3.1. Obiekty / 16
1.3.2. Relacje stratygraficzne / 21
1.4. Wyniki analiz: surowcowej, morfologicznej i traseologicznej – dane źródłowe / 22
1.5. Wyniki analiz: surowcowej, morfologicznej i traseologicznej – próba interpretacji / 36
1.5.1. Osada czy osady? – perspektywa surowcowa / 36
1.5.2. Pierwszy etap zasiedlenia stanowiska – struktura morfologiczna i funkcjonalna / 42
1.5.3. Drugi etap zasiedlenia stanowiska – struktura morfologiczna i funkcjonalna / 45
1.5.4. Statyczna teraźniejszość versus dynamiczna przeszłość z perspektywy traseologii /55
1.6. Zagadkowa obecność szlifowanych narzędzi krzemiennych w kulturach cyklu naddunajskiego / 58
1.7. Materiały krzemienne ze stanowiska w Nowym Dworze na tle innych zbiorów z Niżu Polskiego / 61
1.8. Zasiedlenie Niżu Polskiego przez ludność kultury ceramiki wstęgowej rytej w świetle materiałów krzemiennych / 70

Rozdział 2. TRASEOLOGIA W STUDIACH NAD PREHISTORYCZNYM GÓRNICTWEM KRZEMIENIA – PRZYKŁAD Z NEOLITYCZNEJ KOPALNI W SĄSPOWIE / 106

Rozdział 3. PÓŹNE KRZEMIENIARSTWO I TRASEOLOGIA – NARZĘDZIA KRZEMIENNE Z OSADY WSPÓLNOTY KULTURY ŁUŻYCKIEJ Z ZAKRZOWA, POW. KRAPKOWICE, STAN. 41 / 143

Rozdział 4. TRASEOLOGIA W STUDIACH NAD PREHISTORYCZNYM GÓRNICTWEM KRZEMIENIA – PRZYKŁAD Z KOPALNI W WIERZBICY „ZELE” Z EPOKI BRĄZU I WCZESNEJ EPOKI ŻELAZA / 180
4.1. Z historii badań kopalni krzemienia w Wierzbicy „Zele” / 180
4.2. Metodyka prac analitycznych z uwzględnieniem analizy funkcjonalnej / 181
4.3. Wyniki dotychczasowych analiz morfologicznych i traseologicznych / 182
4.4. Podsumowanie / 189

Rozdział 5. TRASEOLOGIA I ARCHEOMETRIA – PERSPEKTYWA WERYFIKACJI OZNACZEŃ FUNKCJONALNYCH NA PRZYKŁADZIE DWÓCH NARZĘDZI Z KOPALŃ KRZEMIENIA W SĄSPOWIE I WIERZBICY „ZELE” / 199

TRASEOLOGIA W STUDIACH NAD PRADZIEJOWYM KRZEMIENIARSTWEM – PODSUMOWANIE / 208
KILKA UWAG NA ZAKOŃCZENIE / 214
BIBLIOGRAFIA / 217
THE USE-WEAR ANALYSIS IN STUDIES OF THE PREHISTORIC FLINTWORKING – EXAMPLES FROM SETTLEMENTS AND FLINT MINES FROM VISTULA AND ODRA BASINS (THE NEOLITHIC – BRONZE AGE – EARLY IRON AGE) (Summary) / 226
SPIS ILUSTRACJI / 233
INFORMACJA O AUTORACH ILUSTRACJI / 248

Jolanta Małecka-Kukawka