Bajki i powiastki dla dzieci. Байки та оповідки для дітей
Wybór i redakcja: Marcin Lutomierski
Tłumaczenie i adaptacja: Lubow Żwanko
Ilustracje: Filip Pręgowski
Вибір тексту та редакція: Марцін Лютомерський
Перекладі адаптація: Любов Жванко
Ілюстрації: Філіп Пренѓовський
Inicjujemy cykl książek literackich adresowanych do ukraińskich dzieci i młodzieży. Zapraszamy do lektury dwujęzycznych edycji klasyki literatury polskiej dla młodego odbiorcy. W ten sposób chcielibyśmy pomóc w poznawaniu zarówno naszego języka, jak i kultury.
Niniejszy tomik zawiera wybór wierszowanych historyjek Stanisława Jachowicza – pierwszego polskiego bajkopisarza dla dzieci, opatrzonych współczesnymi ilustracjami Filipa Pręgowskiego.
Цим виданням ініціюємо цикл художніх книжок адресованих для українських дітей та молоді. Запрошуємо юного читача ознайомитися із двомовною версією класики польської літератури. Таким чином ми хочемо допомогти Вам пізнати нашу мову і культуру.
Ця книга містить добірку віршів Станіслава Яховича – першого польського дитячого казкаря у поєднанні із сучасними ілюстраціями Філіпа Преговського.
Twórcy książki
Autor: Stanisław Jachowicz (1796–1857) – pierwszy polski bajkopisarz dla dzieci, nauczyciel, pedagog, poeta, dziennikarz, działacz filantropijny. Autor licznych i wielokrotnie
wznawianych wierszowanych bajek, powiastek, a także książek edukacyjnych i tekstów piosenek. Współtwórca „Tygodnika dla Dzieci” i „Dziennika dla Dzieci”.
Tłumaczka: Lubow Żwanko – prof. dr. hab., kierownik Centrum Muzealnego, profesor Katedry UNESCO i ochrony socjalnej, Państwowy Uniwersytet Biotechnologiczny w Charkowie, stypendystka programu POLONISTA (NAWA) realizowanego na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (2022 r.).
Redaktor: Marcin Lutomierski – filolog polski, doktor w dziedzinie literaturoznawstwa, specjalista w Wydawnictwie Naukowym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, członek Pracowni Badań Kultury i Literatury Dziecięco-Młodzieżowej na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Ilustrator: Filip Pręgowski – teoretyk sztuki i artysta malarz, doktor w dziedzinie nauk o sztuce, adiunkt w Katedrze Historii Sztuki Nowoczesnej i Pozaeuropejskiej na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Materiał promocyjny przygotowany przez Dział Promocji i Informacji UMK:
https://portal.umk.pl/pl/article/lektura-ktora-zbliza
Dochód ze sprzedaży książki jest przeznaczany na druk bezpłatnych egzemplarzy dla dzieci i młodzieży z Ukrainy.
Dotychczas obdarowane instytucje (wybór)
- Biblioteka Centrum Kultury w Bodzanowie
- Biblioteka Pedagogiczna w Kwidzynie
- Biblioteka Pedagogiczna w Płocku
- Biblioteka Pedagogiczna w Skawinie
- Biblioteka Pedagogiczna im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej w Toruniu
- Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy w Toruniu
- Edukacyjno-Rekreacyjna Przestrzeń dla Dzieci i Młodzieży z Ukrainy. Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu
- Fundacja "Literacka Pracownia Aktywnej Edukacji"
- Fundacja Pomocy Samotnym Matkom. Biuro w Toruniu
- Fundacja Świętego Mikołaja
- Gminna Biblioteka Publiczna w Jakubowie
- Gminna Biblioteka Publiczna w Ostrowi Mazowieckiej z siedzibą w Nagoszewie
- Książnica Płocka im. Władysława Broniewskiego
- Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu
- Miejskie Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi nr 16 w Płocku
- Ognisko Pracy Pozaszkolnej Dom Harcerza w Toruniu
- Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Komisji Edukacji Narodowej w Lublinie Filia w Janowie Lubelskim
- Przedszkole Miejskie nr 2 Integracyjne w Iławie
- Przedszkole Miejskie nr 3 "Niezapominajka" w Rypinie
-
Przedszkole Niepubliczne "Kajtek" w Leszczydole Starym
- Stowarzyszenie "Wspólnota Polska"
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Jana Pawła II w Rypinie
- Szkoła Podstawowa nr 11 im. Pabla Nerudy w Toruniu
- Szkoła Podstawowa nr 16 im. Wandy Szuman w Toruniu
- Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 23 im. Armii Krajowej w Płocku
- Szpital Uniwersytecki im. A. Jurasza w Bydgoszczy
- Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi
- Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 1 w Rypinie
- Zespół Szkół nr 2 w Rypinie
Spis utworów
Chory kotek | Хворий котик
Czysty kotek | Чистий котик
Nieposłuszeństwo | Непослух
Andzia | Андзя
Piesek i biedny koteczek | Песик і бідний котик
Wdzięczność | Вдячність
Szerszeń i pszczoła | Шершень і бджола
Pasterz | Пастух
Kłódeczka na usta | Замочок для уст
Chłopczyk ukarany | Покараний хлопчик
Osioł i dzik | Осел і кабан
Kukuryku | Кукуріку
Sekcja Redakcyjna UMK
Lektura, która zbliża: https://portal.umk.pl/pl/article/lektura-ktora-zbliza.
Dom Harcerza w Toruniu
Fotorelacja ze spotkania 03.06.2022 r.: https://www.facebook.com/OPPDH/photos/pcb.5894988963850761/5894968587186132.
Książnica Płocka
Relacja z "Polsko-ukraińskiego spotkania z bajkami" w Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 23 im. Armii Krajowej w Płocku, 22.06.2022 r.: https://www.facebook.com/196280473792046/posts/pfbid04vZYp7mYt4QAe2jgPzEKiEL9hE34MwLAjmcxu6RhhwsEP3KQgoE5n3GfrvuJE8v6l/?sfnsn=mo.
Anna Więckowska
Mistrzowski wybór utworów Jachowicza, wspaniała adaptacja na język ukraiński, atrakcyjna i subtelna szata graficzna! Profesjonalizm i artyzm doprawiony sercem. Bajki i powiastki to elementarz życiowych mądrości, które pozwalają człowiekowi egzystować w sposób godny i spełniony na każdym etapie jego rozwoju i życia, dziecku i dorosłemu, bez względu na język, narodowość... Wierszowane historyjki prezentują kalejdoskop ludzkich zalet i przywar, podkreślają postawy szlachetne, ostrzegają przed zgubnymi. Stanisław Jachowicz uwydatnia w nich rangę umiaru, powściągliwości, rozsądku, higieny ciała i umysłu, dialogu z dorosłymi, posłuszeństwa i poszanowania ich wiedzy. Następnie dzielenia się, wspierania, pozytywnego oddźwięku, pomocy bliźniemu w potrzebie, wdzięczności, wzajemności i solidarności. Są to idee niezwykle istotne, właśnie teraz, gdy ukraińskie społeczeństwo doświadcza traumy wojny i potrzebuje naszej wspierającej dłoni. Autor podkreśla także znaczenie pracy, aktywności nie tylko dla zysku, ale działania dla uszczęśliwiania siebie i innych. Zachęca do prawdomówności, respektu, kultury i dyscypliny języka, poszanowania cudzej własności, przebaczania i wyrozumiałości. Pokazuje, że przyjaźń buduje się na wzajemnej dobroci i dzieleniu się. Bajkopisarz przestrzega przed łakomstwem, przekorą, nieposłuszeństwem, lekceważeniem autorytetów, egoizmem, biernością. Uprzedza przed kłamstwem, drwiną i wystawianiem na próbę drugiego człowieka, kradzieżą, gnuśnością i lenistwem. Wskazuje na gorycz kary, która udaremnia wysiłki i przynosi ogromny dyskomfort. Uwydatnia wreszcie wartość zaniechania zemsty, uważa opanowanie, rozwagę i przebaczenie za największą cnotę. Walorem zbioru oprócz treści jest strona graficzna. Piękne ilustracje, umiar w operowaniu barwą i szczegółem, współbrzmienie słów z rysunkami, dopełnia wyjątkowości książeczki. Nie ma w niej krzykliwych barw, zagęszczenia obiektów, symboliczne ryciny nawiązują do wierszy. Wyjątkowa grafika sprawia, że podczas czytania łatwo wyobrazić sobie dźwięki – utyskiwania przejedzonego kotka, pluskanie kotka czyściocha, zgrzyt łamanego na twardym orzechu zęba, płacz Andzi, pomruki nasycenia biednego koteczka, bzyczenie natrętnych owadów, szerszenia - lenia, wołanie pasterza oczekującego pomocy, chrzęst klucza do kłódki na usta, plusk wpadającego do rzeki chłopca, osła przedrzeźniającego dzika, wreszcie pianie koguta i odgłosy budzącego się dnia. Pachną tu kwiaty, smakołyki i owoce, mięso i pieczywo, łąka i sad. Poza tym gładkość i woń papieru sprawia, że czytanie tomiku to prawdziwa sensoryczna przyjemność. Brak numeracji stron daje czytelnikowi swobodę poruszania się po książeczce. Jako mama, terapeutka, pedagożka i nauczycielka uważam tę lekturę za pozycję wartościową pod względem wychowawczym i ludycznym, wyjątkową wśród publikacji dla młodego (i starszego) odbiorcy.
Stanisław Jachowicz
Pierwszy polski bajkopisarz dla dzieci, nauczyciel, pedagog, poeta, dziennikarz, działacz filantropijny. Autor licznych i wielokrotnie wznawianych wierszowanych bajek, powiastek, a także książek edukacyjnych i tekstów piosenek. Współtwórca „Tygodnika dla Dzieci” i „Dziennika dla Dzieci”.
Więcej informacji o autorze:
https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/6562/2021_SJ_bajkopisarz.pdf?sequence=1
Fot. Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa