Kategoria: Nauki humanistyczne / Filozofia

Elzenberg - tradycja i współczesność

autorzy:

Ryszard Wiśniewski, Włodzimierz Tyburski

redaktorzy: Włodzimierz Tyburski

39,00 zł 27,30 zł Najniższa cena z 30 dni: 27,30 zł

Wysyłamy w przeciągu 14 dni roboczych

szt

od 4,92 zł

Przekierowanie do ibuk.pl

Rok wydania:2009 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:272 ISBN:978-83-231-2326-2

OPIS

Przedmowa

Wskażmy na początku trzy zasadnicze powody, które zainspirowały toruńskie środowisko filozoficzne do organizacji na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu (w dniach 31maja-1 czerwca 2007 roku) spotkania znawców i badaczy spuścizny twórczej Henryka Elzenberga.

Pierwszy to wzgląd o charakterze rocznicowym. Mijająca w tym roku 120 rocznica urodzin i 40 rocznica śmierci Elzenberga jest właściwą chwilą stwarzającą najlepszą sposobność uczczenia pamięci wybitnego polskiego filozofa i humanisty, przywołania i podkreślenia jego dokonań w zakresie filozofii, aksjologii, etyki, estetyki, filozofii kultury i literatury.

Drugi - jeśli tak rzec można - ma charakter lokalny. Wiele lat dojrzałego życia i znaczna część biografii twórczej Elzenberga przypada na toruński okres jego działalności. Obok Tadeusza Czeżowskiego tworzył w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika środowisko filozoficzne, w wydatnym stopniu kształtując jego oblicze duchowe i intelektualną kulturę. Wykłady i seminaria prowadzone w murach uczelni oraz tzw. privatissima odbywające się w domu Profesora cieszyły się niesłabnącym powodzeniem nie tylko u adeptów filozofii, ale także osób różnych zainteresowań i profesji naukowych. Mogli oni podziwiać rozległość wykształcenia i zainteresowań Profesora, jego niezwykle bogatą osobowość i finezyjną kulturę intelektualną. Szacunek budziła dociekliwość badawcza filozofa głęboko penetrująca podejmowane tematy, a szczególnie umiejętność pobudzania do twórczego myślenia i wspólnego dochodzenia do prawdy. Toruński okres w życiu Elzenberga był także - jak można to chyba bez przesady powiedzieć - zwieńczeniem drogi jego intelektualnego rozwoju i aktywności twórczej. Wszystko to stawia przed kolejnym pokoleniem filozofów związanych z toruńską uczelnią zaszczytne zobowiązania i powinności wobec osoby i dorobku Profesora.

Trzeci powód jest bardziej ogólnej natury.Dzieło filozofa niewątpliwie należy do najznakomitszych osiągnięć polskiej humanistyki i powinno, naszym zdaniem, znaleźć bardziej poczesne miejsce w świadomości ludzi wykształconych, wyraźniej zaistnieć w rodzimym życiu intelektualnym. Mimo wzrastającego zainteresowania twórczością Elzenberga, istnieje w dalszym ciągu dysproporcja pomiędzy znaczeniem jego dokonań na polu aksjologii,etyki filozofii kultury, krytyki literackiej i literatury a miejscem,jakie zajmuje ona w pamięci i świadomości zbiorowej. Dlatego należy podejmować takie inicjatywy, aby najbardziej wartościowe tradycje rodzimej kultury intelektualnej nie stawały się jedynie pomnikami przeszłości, ale stanowiły przede wszystkim żywy składnik współczesnej kultury

Dotychczasowe spotkania konferencyjne charakteryzowała wieloaspektowość podejścia do spuścizny filozofa. Jej badacze, dzieląc się wynikami swoich dociekań,przedstawili dowolnie wybrane tematy, koncentrując się na ich opisywaniu, wyjaśnianiu czy interpretowaniu. Wybór tematyki uzależniony był od kierunku zainteresowań i predylekcji badacza.Zaprezentowano mniej lub bardziej bogaty zestaw problemów odnoszących się do różnych aspektów myśli twórczej filozofa.Otrzymywaliśmy w efekcie analizy wybranych zagadnień z bardzo bogatego obszaru zainteresowań filozofa, począwszy od teorii wartości poprzez tematy etyczne, estetyczne, historyczno filozoficzne, aż po te z zakresu filozofii kultury, literatury, krytyki literackiej, religii i mistyki. Podejmowano także wiele innych bardziej szczegółowych i drobniejszych kwestii odnajdywanych w pismach filozofa, a zwłaszcza tych inspirowanych, imponującą bogactwem tematycznym, refleksją zobiektywizowaną na kartach Kłopotu z istnieniem.Przykładem takie wieloaspektowego odniesienia się do myśli twórczej autora Kłopotu z istnieniem była konferencja zorganizowana przez toruńskie środowisko filozoficzne w 1997 roku pod tytułem Henryk Elzenberg. Dziedzictwo idei. Filozofia - aksjologia - kultura .Tytuł bez wątpienia sugeruje, że intencją organizatorów było zakreślenie w miarę pełnej panoramy zagadnień podejmowanych przez filozofa wraz z ich analizą.

SPIS TREŚCI

Przedmowa /7

WŁODZIMIERZ TYBURSKI - Stan badań nad spuścizną twórczą Henryka Elzenberga / 13
RYSZARD WIŚNIEWSKI - O niektórych pożytkach studiów nad aksjologią i etyką Elzenberga / 19
FILIP MAJ - O metodzie badania twórczości - Henryk Elzenberg i Kazimierz Dąbrowski / 31
ANITA BENISŁAWSKA - Zagadnienie intuicji i introspekcji w filozofii Henryka Elzenberga / 53
ANNA DRABAREK - Henryka Elzenberga tęsknota za poznaniem absolutnym - za dotknięciem istoty rzeczy, prostoty najprostszej / 67
WALDEMAR PRUSIK - Aksjologią ogólna. Jedność systemu i jego ugruntowanie / 85
KRZYSZTOF STACHEWICZ - Henryka Elzenberga zakład o wartości. Aspekty aksologiczne i metodologiczne / 107
MACIEJ WOŹNICZKA - Perspektywa wykorzystania idei Henryka Elzenberga do konstrukcji programu edukacyjnej filozofii kulturowej / 119
STEFAN KONSTAŃCZAK - O możliwości rozpoznawania wartości w świetle aksjologii Henryka Elzenberga / 137
LESŁAW HOSTYŃSKI - Odejście od Elzenberga? / 155
MIROSŁAW MRÓZ - Odpowiedź Tomasza z Akwinu na kłopoty z istnieniem, religią i mistyką Henryka Elzenberga. Disputatio possibilis dwóch mistrzów żyjących w różnych porządkach czasu / 165
HELENA CIĄŻELA - Elzenberg, Gandhi i perspektywa dziejowa. Problem „własnego oblicza" w walce o światopogląd / 187
MARCIN T. ZDRENKA - Uwagi o Elzenbergowskim pojęciu walki. Na marginesie Kłopotu z istnieniem / 201
PIOTR DOMERACKI - Elzenbergowski arystokratyzm ducha / 211
WOJCIECH ZIELIŃSKI - Etyka jako filozofia pierwszego planu. Uwagi na marginesie pism etycznych Henryka Elzenberga / 233
AGNIESZKA LENARTOWICZ-PODBIELSKA - Elzenberg i „trzeci język" / 245
RYSZARD KOZŁOWSKI - O mężnym zachowaniu się wobec bytu / 253

Elzenberg - traditon and the present (Summary) / 271

Recenzje

Autorzy

Ryszard Wiśniewski

Książki autora:

- Rozprawy filozoficzne. Księga pamiątkowa w darze Profesorowi Józefowi Pawlakowi
- Polska filozofia analityczna. W kręgu Szkoły Lwowsko-Warszawskiej
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXV (4/2008)
- Elzenberg - tradycja i współczesność
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVI (1/2009)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVI (2/2009)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVI (3/2009)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVI (4/2009)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVII (2/2010)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVII (3/2010)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVII (1/2010)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVII (4/2010)
- Koncepcje i problemy filozofii zła
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVIII (1/2011)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVIII (3/2011)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVIII (2/2011)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXVIII (4/2011)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXIX (1/2012)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXIX (2/2012)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXIX (3-4/2012)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXX (1/2013)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXX (2/2013)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXX (3/2013)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXX (4/2013)
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXXI (1/2014)
- Filozofia - Etyka - Ekologia. Profesorowi Włodzimierzowi Tyburskiemu w darze
- Ruch Filozoficzny. Kwartalnik. Tom LXXI (2/2014)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXI (3/2015)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXI (4/2015)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXII (1/2016)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXII (2/2016)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXII (3/2016)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXII (4/2016)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXIII (1/2017)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXIII (2/2017)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXIII (3/2017)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXIII (4/2017)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXIV (1/2018): W osiemdziesiątą rocznicę śmierci Profesora Kazimierza Twardowskiego
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXIV (2/2018)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXIV (3/2018)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXIV (4/2018)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXV (1/2019)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXV (2/2019): Numer dedykowany Profesor Urszuli Żegleń z okazji jej jubileuszu
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXV (3/2019)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXV (4/2019)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVI (1/2020): W pięćdziesiątą rocznicę śmierci Profesora Romana Witolda Ingardena
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVI (2/2020)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVI (3/2020): Znaczenie filozofii Oświecenia. Rozum i rozumienie
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVI (4/2020)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVII (1/2021)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVII (2/2021)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVII (3/2021)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVIII (1/2022)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVIII (2/2022)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVIII (3/2022)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXVIII (4/2022): The Individual and the Community in American Philosophy Today and in the Twentieth Century (I)
- Ruch Filozoficzny. Tom LXXIX (1/2023): The Individual and the Community in American Philosophy Today and in the Twentieth Century (II)

Włodzimierz Tyburski

profesor zwyczajny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Kierownik Zakładu Filozofii Moralnej i Bioetyki w Instytucie Filozofii. Członek Komitetu Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk. Zajmuje się historią filozofii i etyki, aksjologią, etyką, bioetyką, filozofią i etyką środowiskową. Ważniejsze publikacje: Ideologia nauki w świadomości polskich środowisk intelektualnych doby pozytywizmu (Toruń 1989), Pojednać się z Ziemią. W kręgu zagadnień humanizmu ekologicznego (Toruń 1993), Etyka i ekologia (Toruń 1995), Myśl etyczna w Polsce od XVI do XIX wieku (Toruń 2000), Filozofia moralna w Wilnie (2004), Elzenberg (Warszawa 2006), Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju (2011).

Książki autora:

- Dyscypliny humanistyczne i ekologia
- Henryk Elzenberg (1887-1967) Dziedzictwo idei
- Polska filozofia analityczna. W kręgu Szkoły Lwowsko-Warszawskiej
- Elzenberg - tradycja i współczesność
- Rozprawy filozoficzne. Księga pamiątkowa w darze Profesorowi Józefowi Pawlakowi
- Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju