Filozofia matematyki i logiki w Polsce międzywojennej

Filozofia matematyki i logiki w Polsce międzywojennej to monografia będąca prezentacją i analizą koncepcji filozoficznych dotyczących matematyki i logiki formułowanych przez polskich logików, matematyków i filozofów w latach 1918-1939. Był to szczególny okres w historii nauki polskiej - to wtedy powstały i rozwijały się lwowsko-warszawska szkoła filozoficzna i związana z nią warszawska szkoła logiczna oraz polska szkoła matematyczna. Główne pytanie, na które poszukuje się odpowiedzi w książce, to pytanie o to, czy temu burzliwemu i intensywnemu rozwojowi logiki i matematyki towarzyszyła, i w jakim stopniu, refleksja filozoficzna oraz czy miała ona jakiś wpływ - i jeśli tak, to jaki - na kierunki prowadzonych badań i uzyskiwane wyniki. W książce rozważa się poglądy i koncepcje takich uczonych, jak: Wacław Sierpiński, Zygmunt Janiszewski, Hugo Steinhaus, Leon Chwistek, Jan Łukasiewicz, Stanisław Leśniewski, Zygmunt Zawirski, Tadeusz Kotarbiński, Kazimierz Ajdukiewicz, Alfred Tarski, Andrzej Mostowski, Henryk Mehlberg, Jan Sleszyński, Stanisław Zaremba czy Witold Wilkosz. Mówi się też o ich poprzednikach: Janie Śniadeckim, Józefie Marii Hoene-Wrońskim, Samuelu Dicksteinie i Edwardzie Stammie. Monografia uzupełnia lukę w polskim piśmiennictwie historyczno-filozoficznym, stanowiąc uzupełnienie książki Jana Woleńskiego Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska.

Nagroda Główna w Konkursie na Najlepszą Książkę Akademicką o Puchar JM Rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (2012)

Nagroda Naukowa Miasta Poznania (2012)

Wstęp / 9

Rozdział 1. Poprzednicy / 13
1. Jan Śniadecki / 13
2. Józef Maria Hoene-Wroński / 17
3. Samuel Dickstein / 21
4. Edward Stamm / 26

Rozdział 2. Polska szkoła matematyczna / 33
1. Warszawska szkoła matematyczna: Sierpiński, Janiszewski, Mazurkiewicz / 33
2. Lwowska szkoła matematyczna: Steinhaus, Banach, Żyliński, Chwistek / 49

Rozdział 3. Lwowsko-warszawska szkoła filozoficzna / 69
1. Jan Łukasiewicz / 69
2. Zygmunt Zawirski / 90
3. Stanisław Leśniewski / 98
4. Tadeusz Kotarbiński / 108
5. Kazimierz Ajdukiewicz / 120
6. Alfred Tarski / 134
7. Andrzej Mostowski / 155
8. Henryk Mehlberg / 176

Rozdział 4. Ośrodek krakowski / 183
1. Jan Sleszyński / 183
2. Stanisław Zaremba / 189
3. Witold Wilkosz / 196

Zakończenie / 201
Biogramy / 205
Bibliografia / 219
Summary. The philosophy of mathematics and logic in the 1920s and 1930s in Poland / 241
Zusammenfassung. Philosophie der mathematik und logik in Polen zwischen den beiden weltkriegen / 245
Indeks osobowy / 249

Marek Lechniak

MaF

Roman Murawski

profesor zwyczajny na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Zajmuje się logiką matematyczną i podstawami matematyki oraz filozofią matematyki i historią logiki. Autor licznych publikacji wydanych w kraju i za granicą, m.in.: Mechanization of Reasoning in a Historical Perspective (z W. Marciszewskim), Amsterdam-Atlanta 1995; Filozofia matematyki. Zarys dziejów, Warszawa 1995, 2001, Poznań 2008; Recursive Functions and Metamathematics, Dordrecht-London 1999; Zählen. Grundlage der elementaren Arithmetik (z Th. Bedürftigiem), Hildesheim 2001; Współczesna filozofia matematyki, Warszawa 2002; Philosophie der Mathematik (z Th. Bedürftigiem), Berlin 2010; Essays in the Philosophy and History of Logic and Mathematics, Amsterdam-New York 2010.