Prof. UMK, kierownik Katedry Gospodarki Przestrzennej i Turyzmu Wydziału Nauk o Ziemi UMK w Toruniu. Autor 140 publikacji, głównie z zakresu geografii wsi i rolnictwa oraz absorpcji funduszy UE, zwłaszcza pozycji książkowych: Geograficzno-ekonomiczne czynniki kształtujące produkcję rolnictwa indywidualnego na przykładzie makroregionu dolnej Wisły (1997), Zmiany układu przestrzennego struktury agrarnej Polski Północnej w latach 1988-1998; uwarunkowania – dynamika – kierunki (2001), Grunty Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w województwie kujawsko-pomorskim – przejęcie, rozdysponowanie i wpływ na strukturę agrarną (2002, razem z M. Klubą i L. Kozłowskim), Przedakcesyjny Program Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich SAPARD – studium przestrzenne (2008, red.), Renty strukturalne jako czynnik przemian agrarnych i demograficznych w rolnictwie polskim w latach 2004-2006 (2009), Fundusze Unii Europejskiej jako czynnik modernizacji rolnictwa polskiego (2010, red.), Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania funduszy Unii Europejskiej przez gospodarstwa rolne w Polsce w latach 2004-2006 (2010), Zintegrowany rozwój obszarów wiejskich w świetle polityki Unii Europejskiej, t. 1, Rolnictwo i Wspólna Polityka Rolna (2014, red. razem z M. Klubą), Użytkowanie ziemi i produkcja rolnictwa w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2002-2010 (2014, razem z M. Klubą).
Grunty Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w województwie kujawsko-pomorskim. Przejęcie, rozdysponowanie i wpływ na struktur
Z wprowadzenia
Przekształcenia struktury agrarnej są podstawowym czynnikiem modernizacji polskiego rolnictwa. Wiążą się bowiem zarówno ze zmianami stosunków własnościowych (proces prywatyzacji ziemi), jak i poprawą struktury wielkościowej gospodarstw (proces koncentracji ziemi). Zagadnienia te mają szczególne znaczenie w okresie transformacji ustroju polityczno-gospodarczego Polski, kiedy przejście od gospodarki planowanej centralnie do gospodarki rynkowej uruchomiło transfer gruntów z prywatyzowanych państwowych gospodarstw rolnych do rolnictwa sektora prywatnego. Dlatego w okresie tym przemiany agrarne wiążą się przede wszystkim z działalnością - od l stycznia 1992 roku - Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, której powierzono zadanie restrukturyzacji i prywatyzacji własności państwowej w rolnictwie. Tak ukierunkowaną analizą objęto województwo kujawsko-pomorskie, a w jego granicach administracyjnych 251 tyś. ha gruntów przejętych przez Oddział Terenowy AWRSP w Bydgoszczy (pominięto 4 tyś. ha OT AWRSP w Bydgoszczy położonych poza granicami województwa).
Niniejsze opracowanie obejmuje charakterystykę warunków zewnętrznych procesu przemian agrarnych (rozdz. l), analizę gruntów przejętych przez Agencję (rozdz. 2) i kierunków ich rozdysponowania (rozdz. 3) oraz ocenę wpływu zagospodarowania gruntów skarbowych na zmiany struktury własnościowej rolnictwa (rozdz. 4), ze szczególnym uwzględnieniem spadku areału gruntów państwowych w rolnictwie (rozdz. 5) oraz wpływu zagospodarowania gruntów AWRSP na gospodarstwa indywidualne (rozdz. 6), spółdzielcze (rozdz. 7) oraz formowanie się grupy gospodarstw rolnych spółek sektora prywatnego (rozdz. 8)(...)
WPROWADZENIE /5
1. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE STRUKTURY AGRARNEJ /7
Uwarunkowania przyrodnicze rolnictwa /8
Przeszłość polityczno-gospodarcza /12
Procesy urbanizacji i pozarolniczego rozwoju gospodarczego /12
Polityka rolna państwa /13
2. GRUNTY PRZEJĘTE PRZEZ AGENCJE WŁASNOŚCI ROLNEJ SKARBU PAŃSTWA - ICH ZRÓŻNICOWANIE PRZESTRZENNE, POCHODZENIE I UDZIAŁ W STRUKTURZE WŁASNOŚCI ZIEMI /17
Grunty włączone do zasobu AWRSP /17
Struktura pochodzenia gruntów agencji /23
2.2.7. Grunty Gospodarstw Rolnych Skarbu Państwa /25
Skarbowe grunty rybackie /29
Grunty innych jednostek organizacyjnych /35
Grunty Państwowego Funduszu Ziemi /38
2.3. syntetyczna ocena możliwości poprawy struktury agrarnej przez zagospodarowanie gruntów AWRSP /41
3. ZAGOSPODAROWANIE GRUNTÓW ODDZIAŁU TERENOWEGO AWRSP W BYDGOSZCZY /43
Główne kierunki zagospodarowania gruntów oddziału terenowego AWRSP w Bydgoszczy (na tle kraju) /43
Trwale kierunki rozdysponowania gruntów skarbowych /45
Sprzedaż gruntów Agencji /47
Nieodpłatne przekazanie oraz pozostałe formy trwałego rozdysponowania gruntów Agencji /63
3.3. Nietrwale kierunki rozdysponowania gruntów skarbowych /73
Dzierżawa gruntów skarbowych /75
Inne nietrwale formy zagospodarowania gruntów Agencji /88
3.4.Ggrunty pozostające w zasobie oddziału terenowego AWRSP w Bydgoszczy /90
4. GŁÓWNE KIERUNKI PRZEMIAN AGRARNYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM /94
Zmiany udziału sektora prywatnego w rolnictwie /95
Zagospodarowanie gruntów AWRSP jako główna determinanta PROCESU PRYWATYZACJI ROLNICTWA /99
5. WPŁYW DZIAŁALNOŚCI AWRSP OT W BYDGOSZCZY NA ZMIANY UDZIAŁU SEKTORA PAŃSTWOWEGO W ROLNICTWIE /102
Zmiany udziału gospodarstw państwowych w strukturze własnościowej rolnictwa /102
Zmiany struktury wielkościowej gospodarstw państwowych /111
6.WPŁYW DZIAŁALNOŚCI AWRSP OT W BYDGOSZCZY NA SEKTOR GOSPODARSTW INDYWIDUALNYCH/113
6.1. Stan i zmiany sektora gospodarstw indywidualnych w strukturze WŁASNOŚCIOWEJ ROLNICTWA W LATACH 1988-2002/113
Spływ gruntów AWRSP na zmiany udziału gospodarstw indywidualnych w strukturze własności/118
Srzemiany struktury wielkościowej indywidualnych gospodarstw ROLNYCH/123
7.WPŁYW DZIAŁALNOŚCI AWRSP OT W BYDGOSZCZY NA ROLNICTWO SPÓŁDZIELCZE/137
Stan i zmiany sektora spółdzielczego w strukturze własnościowej rolnictwa w latach 1988-2002/137
Struktura wielkościowa gospodarstw rolnych sektora spółdzielczego/141
8.WPŁYW DZIAŁALNOŚCI AWRSP OT W BYDGOSZCZY NA FORMOWANIE SIĘ GOSPODARSTW SPÓŁEK PRAWA HANDLOWEGO W SEKTORZE PRYWATNYM/145
Stan i udział spółek prawa handlowego w strukturze własnościowej rolnictwa w 2002 r./145
Struktura wielkościowa gospodarstw rolnych spółek prawa handlowego/149
ZAKOŃCZENIE/151
LITERATURA/153
SPIS TABEL/155
SPIS RYCIN/157
Roman Rudnicki
- Rolnictwo Polski. Studium statystyczno-przestrzenne, lata 2002-2010
- Użytkowanie ziemi i produkcja rolnictwa w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2002-2010. Studium statystyczno-przestrzenne
- Zmiany układu przestrzennego struktury agrarnej Polski północnej w latach 1988-1998
- Grunty Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w województwie kujawsko-pomorskim. Przejęcie, rozdysponowanie i wpływ na struktur
- Zintegrowany rozwój obszarów wiejskich w świetle polityki Unii Europejskiej. Integrated rural development under the policy of the European Union. Tom 1: Rolnictwo i Wspólna Polityka Rolna. Agriculture and the Common Agricultural Policy
Leszek Kozłowski
- Grunty Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w województwie kujawsko-pomorskim. Przejęcie, rozdysponowanie i wpływ na struktur
- Gospodarka przestrzenna w strefie kontinuum miejsko-wiejskiego w Polsce
Mieczysław Kluba
dr, starszy wykładowca w Katedrze Gospodarki Przestrzennej i Turyzmu Wydziału Nauk o Ziemi UMK w Toruniu. Specjalista w zakresie gospodarki przestrzennej, zwłaszcza problematyki rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Autor blisko 80 publikacji, w tym współredaktor dwóch monografii naukowych – Restrukturyzacja funkcjonalno-przestrzenna obszarów wiejskich Polski (1995, razem z J. Falkowskim) oraz Problemy i metody oceny kontinuum miejsko-wiejskiego w Polsce (2008, razem z W. Gierańczyk).
- Użytkowanie ziemi i produkcja rolnictwa w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2002-2010. Studium statystyczno-przestrzenne
- Zintegrowany rozwój obszarów wiejskich w świetle polityki Unii Europejskiej. Integrated rural development under the policy of the European Union. Tom 1: Rolnictwo i Wspólna Polityka Rolna. Agriculture and the Common Agricultural Policy