Powtórzenie jako zjawisko tekstowe i systemowe. Repetycje, reduplikacje i quasi-tautologie w języku polskim

Powtórzenie jako zjawisko tekstowe i systemowe jest kolejną, trzecią monografią tego autora i jednocześnie pierwszą w Polsce pracą poświęconą systematycznemu opisowi powtórzeń wewnątrzzdaniowych, reduplikacji i quasi-tautologii. Głównym przedmiotem opisu są tu repetycje występujące w polszczyźnie, jednak sporo jest też odwołań do innych języków, gdyż cel przyświecający pracy ma charakter teoretyczny – jest nim mianowicie wypracowanie metod i narzędzi służących do odróżniania operacji powtórzeniowych charakterystycznych dla danego języka (w tym wypadku polskiego, np. Co fachowiec, to fachowiec lub Sąd sądem, ale…) od ogólniejszych ponadjęzykowych mechanizmów powtarzania, które leżą u podstaw np. układów quasi-tautologicznych (typu Prawo jest prawem; Jestem, kim jestem) lub motywowanych ikonicznie repetycji szeregowych (typu Szli, szli i szli lub Długo, długo czekali), mających tak samo zbudowane odpowiedniki w różnych językach. Oprócz uporządkowania rozmaitych układów powtórzeniowych praca zawiera szczegółowe analizy polskiego materiału repetycyjnego.   

Wstęp / 7
Rozdział 1. Przedmiot i założenia teoretyczne opisu / 11
Rozdział 2. Próba uporządkowania repetycyjnych zjawisk tekstowych / 21
2.1. Reduplikacje, powtórzenia i quasi-tautologie – katalog problemów na tle literatury przedmiotu / 24
2.2. Lokalna repetycyjność syntagmatyczna (LRS) / 34
2.3. Propozycja klasyfikacji powtórzeń wewnątrzfrazowych (RWF) / 47
Rozdział 3. Proste repetycje dokładne (szeregi repetycyjne) / 55
3.1. Dawno, dawno temu…, czyli tzw. emfatyczna repetycja
modyfikatora / 56
3.2. „Reduplikacje składniowe” a podwojenia zleksykalizowane / 70
3.3. Szli, szli i szli, czyli repetycyjne szeregi iterujące / 86
3.4. Poczytał, poczytał i zasnął, czyli problem repetycyjnych
szeregów delimitatywnych / 100
3.5. Wypadki szczególne repetycji całostek wypowiedzeniowych / 109
3.6. Podsumowanie / 133
Rozdział 4. Repetycje złożone i niedokładne / 141
4.1. Układy quasi-tautologiczne (QT) / 144
4.2. Co _, to _, czyli specyfika niektórych polskich QT „względnych” / 169
4.3. Sąd sądem, a sprawiedliwość musi być po naszej stronie,
czyli o układach Nnom Ninstr, a/ale _ / 179
4.4. Jak się bawić, to się bawić, czyli o niektórych QT
„warunkowych” / 185
4.5. Repetycje wokół nie – sprzeczność rzeczywista czy pozorna? / 189
4.6. Pracować, pracują – czy coś jeszcze oprócz „uwydatnienia
tematu”? / 207
4.7. Układy repetycyjne wokół jak porównawczego / 217
4.8. Z rozdziału na rozdział – problem repetycji
wokółprzyimkowych / 242
4.9. Podsumowanie / 254
Zakończenie / 257
Bibliografia / 263
Objaśnienie skrótów i symboli /277
Indeks opisywanych powtórzeń / 279
Indeks podstawowych terminów / 283

Adam Dobaczewski