Relatywizm i fundamentalizm oraz inne szkice z filozofii kultury i polityki

Teksty zawarte w niniejszym tomie powstały w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Mają one nader zróżnicowany charakter, zarówno ze względu na formę, jak i treść. Są to bowiem krótkie teksty naukowe pisane z okazji mo­jego udziału w różnych konferencjach, artykuły recenzyjne omawiające ważne - moim zdaniem - książki, ale także teksty popularyzatorskie oraz publicystyczne. W zbiorze znalazło się również moje bardzo osobiste wspomnienie Richarda Rortyego - zmarłego w 2007 roku wybitnego filozofa amerykańskiego. Treść zebra­nych tutaj tekstów jest też bardzo różna. Rozciąga się ona od problematyki relatywizmu i fundamentalizmu, poprzez zagadnienia wielokulturowości, elementy współczesnej filozofii polityki (liberalizm, konserwa­tyzm, komunitaryzm, feminizm, krytyka polityczna), filozofii i historii kultury (miejsce filozofii kultury wśród innych dziedzin filozofii, tożsamość kultury amerykańskiej, specyfika kultury europejskiej), meta-filozofii (natura filozofii jako dyscypliny naukowej), aż po współczesną filozofię interpretacji. Owo treściowe zróżnicowanie dobrze oddaje moje nieco eklektyczne zainteresowania naukowe i publicystyczne. Nie lubię specjalizacji i uważam ją za zgubną dla współczesnej humanistyki, dlatego staram się pisać po prostu o tym, co w danym momencie mnie interesuje, nie przejmując się zbytnio granicami dyscyplinarnymi i czasami harcując po terenie, który nigdy nie był obszarem moich głównych zainteresowań badawczych (literaturoznawstwo).

Wstęp /17
Wykaz pierwodruków/ II
Relatywizm i fundamentalizm /13
O krytyce nie bezkrytycznie /27
Filozofia, terror, polityka /41
Kłopoty z wielokulturowością /57
Etyczne i polityczne dylematy ideologii wielokulturowości /71
Samotność i wspólnota /81
Polubić konserwatyzm? /95
Nie taki liberalizm straszny, jak go malują /133
Nostalgia za jednością /143
Feminizm - tak! Wypaczenia - nie! /163
Polska niesprawiedliwość /181
Filozofia jako działalność sensotwórcza /193
Filozofia kultury jako filozofia pierwsza (uwagi wstępne) /207
Zwrot antypozytywistyczny dopełniony /219
Tandeta i wyrafinowanie. Rzecz o Ameryce /233
Europa jako wola i wyobrażenie /255
Richard Rorty (1931-2007). Wspomnienie /267

Andrzej Szahaj