Rodzinne drogi

Rodzinne drogi to książka o charakterze popularno-naukowym. Jest rezultatem wieloletnich poszukiwań, kwerend i badań autora z zakresu historii życia Polaków, głównie ziemiaństwa, na Żmudzi. Badania te zostały wsparte nowoczesnymi aplikacjami internetowymi i wynikami badań genetycznych DNA. Autor ciekawie opisał pięciusetletnie dzieje pobytu na Żmudzi nie tylko swej rodziny, lecz także wielu innych osób: krewnych, powinowatych i przyjaciół, które mocno wrosły w polską i litewską ziemię. W książce jest więc mowa m.in. o: Bączkowskich, Bielawskich, Bielskich, Butrymach, Hafferach, Hurczynach, Kierbedziach, Komarach, Kotlarczykach, Kozłowskich, Manteufflach, Mineykach, Nagurskich, Niekraszach, Paszkiewiczach, Rakowskich, Sobieszczańskich, Staniewiczach, Szymkiewiczach, Tyszkiewiczach, Urbanowiczach czy Wielhorskich.

Autor, przedstawiając losy swej rodziny, krewnych i osób zaprzyjaźnionych, nakreślił towarzyszącą im sytuację polityczną, gospodarczo-ekonomiczną, społeczną i kulturalno-oświatową. Pozwala to lepiej zrozumieć decyzje podejmowane przez opisywane rody na przestrzeni ostatnich wieków, a także determinację Polaków, by przetrwać na Żmudzi i w Cesarstwie Rosyjskim oraz by po II wojnie światowej jako wygnańcy zaadoptować się do nowej rzeczywistości Polsce.

Wartościowym elementem książki jest zawarty w niej materiał ikonograficzny. Obszerny zbiór fotografii o unikalnym charakterze został zebrany przez autora w okresie kilkudziesięciu lat i pochodzi z krajowych oraz  zagranicznych zbiorów prywatnych. Fotografie te wraz z barwnymi opisami stanowią równoległą do tekstu narrację, uatrakcyjniając odbiór książki.

Wstęp / 11

Rozdział I. Odległe początki
Za Piasta / 19
Za Zygmuntów / 21
Wędrówka z Polski na Litwę / 23

Rozdział II. Okres od XVII wieku do I wojny światowej
Informacje archiwalne / 27
Pień genealogiczny Żenkiewiczów / 32
Spokrewnieni (pokolenie I): kto? / 36
Spokrewnieni (pokolenie II): Mineykowie / 37
Szawkoty / 38
Poszuszwie / 46
Spokrewnieni (pokolenie III): Tyszkiewiczowie / 49
Możliwości studiowania / 52
Kontakty z Kierbedziami / 54
Kolej Transsyberyjska i Józef Żenkiewicz / 55
Polacy w Petersburgu / 62
Spokrewnieni (pokolenie IV): Bielscy / 67
Nagurscy / 74

Rozdział III. Okres od początku I wojny światowej do początku II wojny światowej
I wojna światowa i rewolucja bolszewicka / 79
Hallerczyk / 82
Sytuacja polityczna u schyłku I wojny światowej / 83
Sytuacja Polaków w Republice Litewskiej po I wojnie światowej / 87
Powrót do Adamajci / 96
Dzielna babcia Mania / 99
Żenkiewiczowie w okresie międzywojennym / 102
Nowy nabytek – Gudele / 112
Zajęcia zawodowe i społeczne / 115
Butrymowie i inne wzajemne kontakty / 118

Rozdział IV. Okres II wojny światowej
Początek wojny / 125
Okupacja sowiecka / 127
Spokrewnieni (pokolenie V): Staniewiczowie / 131
Wywózki i wyrok NKWD / 138
Okupacja niemiecka / 141
Działalność konspiracyjna w AK / 143
Ostatnie miesiące pobytu na Żmudzi / 147
Ucieczka do Polski / 151

Rozdział V. Okres po II wojnie światowej
Przystanek w Przysieku / 157
Przez Toruń na Pałuki / 159
Górki Zagajne / 163
Na Pałukach / 167
Szkoła i studia / 173
Kariera zawodowa rodzeństwa Żenkiewiczów / 179
Spokrewnieni (pokolenie VI): Bączkowscy / 196
Rodzina Jerzego i Ireny Żenkiewiczów / 200
Hafferowie / 208
Spokrewnieni (pokolenie VII): Sobieszczańscy / 210
Rodzina Macieja i Anny Żenkiewiczów / 213

Rozdział VI. Ewolucja nazwisk i nowoczesne techniki wspomagające badania genealogiczne
Ewolucja nazwisk / 217
Przykład zmiany nazwiska wymuszony przez aparat państwowy / 218
Wykorzystanie Internetu do badań genealogicznych / 221
Genealogia genetyczna / 222

Zakończenie / 227
Bibliografia / 233
Indeks nazwisk / 239

prof. Grzegorz Błaszczyk

Petrus d.A.M.

Jerzy Żenkiewicz