Textus, pictura, musica. Średniowieczny kodeks rękopiśmienny jako przedmiot badań interdyscyplinarnych

seria:Studia nad Skryptorium i Spuścizną Rękopiśmienną Średniowiecza autorzy:

Monika Jakubek-Raczkowska, Marta Czyżak

redaktorzy: Marta Czyżak

148,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 148,00 zł

Wysyłamy w przeciągu 10 dni roboczych

szt

Rok wydania:2022 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:304 ISBN:978-83-231-4498-4 eISBN:978-83-231-4586-8 Format:210 x 297 mm DOI: https://doi.org/10.12775/978-83-231-4586-8

OPIS

Monografia stanowi trzeci tom serii „Studia nad skryptorium i spuścizną rękopiśmienną średniowiecza”, integrujący wyniki interdyscyplinarnych badań (zarówno studiów jednostkowych, jak i opracowań przekrojowych) nad kodeksami rękopiśmiennymi, podejmowane z uwzględnieniem różnych perspektyw i metod – literaturoznawczej, źródłoznawczej, kodykologicznej, muzykologicznej, zabytkoznawczej. W kolejnych działach uwidocznione są interdyscyplinarne ścieżki badacze, przede wszystkim w ramach źródłoznawstwa (Textus, z analitycznymi artykułami Michała Sołomieniuka i Moniki Opalińskiej) i historii sztuki (Pictura – z wnikliwym studium z zakresu historii sztuki autorstwa Szymona Tracza), ale też interdyscyplinarnych badań nad liturgicznymi księgami muzycznymi (Musica: artykuły Dominiki Grabiec, Piotra Ziółkowskiego oraz Moniki i Juliusza Raczkowskich), z ważnym wątkiem dziedzictwa pokrzyżackiego. Obok teoretycznych prac badawczych, służących rozpoznawaniu i wartościowaniu dziedzictwa rękopiśmiennego, monografia w dziale Traditio eksponuje nowoczesny obszar związany z ochroną i upowszechnieniem ksiąg rękopiśmiennych, w którym kluczową rolę odgrywa interdyscyplinarne podejście: działania konserwatorskie podejmowane przy średniowiecznych rękopisach (teksty Małgorzaty Pronobis-Brzezińskiej oraz Lidii Bannach-Szewczyk i Barbary Wojdyło) oraz aktywność związaną z ich udostępnieniem za pośrednictwem nowoczesnych technologii (rozdziały autorstwa Anny Karoliny Zawady, Marty Czyżak oraz Dominika Piotrowskiego).

SPIS TREŚCI

Monika Jakubek-Raczkowska, Marta Czyżak
Textus, pictura, musica – słowo wstępne / 7

TEXTUS
KODEKS RĘKOPIŚMIENNY JAKO PRZEDMIOT BADAŃ ŹRÓDŁOWYCH I ŹRÓDŁOZNAWCZYCH

Ks. Michał Sołomieniuk
Ewangelistarze grupy Kodeksu Wyszehradzkiego i missale plenarium z Gniezna: liturgioznawcza analiza porównawcza / 11

Monika Opalińska
Liryki średnioangielskie z kodeksu Cambridge University Library MS. Additional 5943 – na skrzyżowaniu starej i nowej filologii / 61

PICTURA
KODEKS RĘKOPIŚMIENNY JAKO NOŚNIK OBRAZU

Ks. Szymon Tracz
Novum passionale de sanctis z połowy XIV wieku – włoski czy polski świadek liturgii w katedrze krakowskiej? / 77

MUSICA
ŚREDNIOWIECZNE KSIĘGI MUZYCZNE W UJĘCIU INTERDYSCYPLINARNYM

Piotr Ziółkowski
Rękopisy liturgiczne krzyżackiej proweniencji jako źródła muzyczne: problemy i perspektywy badawcze / 109

Monika Jakubek-Raczkowska, Juliusz Raczkowski
Zespół iluminowanych kodeksów liturgicznych z katedry w Chełmży jako źródło do badań nad kulturą artystyczną i życiem duchowym kapituły chełmińskiej w XV stuleciu / 125

Dominika Grabiec
XVI-wieczny lwowski sekwencjarz dominikański sygn. 5L z Archiwum Polskiej Prowincji oo. Dominikanów w Krakowie – problemy kodykologiczne i repertuarowe / 185

TRADITIO
KODEKS RĘKOPIŚMIENNY JAKO PRZEDMIOT OPIEKI KONSERWATORSKIEJ I DIGITALIZACJI ORAZ ŚWIADEK TRADYCJI PRZEKAZU TEKSTÓW

Małgorzata Pronobis-Brzezińska
XIII-wieczna Biblia sacra ze zbiorów Biblioteki PAN w Kórniku śladem kontaktów średniowiecznej Wielkopolski z Francją. Przyczynek konserwatorski do stanu badań / 211

Anna Karolina Zawada
Ucyfrowienie zasobów akademickich regionu kujawsko-pomorskiego dla potrzeb nauki i dydaktyki całego kraju – komunikat / 229

Marta Czyżak
Rękopisy średniowieczne Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu dostępne on-line. Lumen animae w toruńskim rękopisie 15/II / 233

Lidia Bannach-Szewczyk, Barbara Wojdyła
Stan zachowania i potrzeby konserwatorskie średniowiecznych rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu / 247

Dominik M. Piotrowski
Upowszechnianie kolekcji średniowiecznych rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu za pomocą Omeka S – studium przypadku / 259

Wykaz skrótów / 273
Bibliografia / 275
Indeks rękopisów / 289
Indeks osobowy / 295
Indeks topograficzny / 301

Recenzje

Autorzy

Monika Jakubek-Raczkowska

Historyk sztuki, czynna na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Od wielu lat prowadzi badania nad rzeźbą gotycką XIV i XV wieku, ze szczególnym uwzględnieniem sztuki regionu pokrzyżackiego na tle europejskim, czego efektem była opublikowana w 2006 rozprawa doktorska poświęcona rzeźbie gdańskiej ok. 1400 r., katalog wystawy stałej w Muzeum Narodowym w Gdańsku (2007) i wystawy czasowej rzeźby czeskiego stylu pięknego, „Bilde von Prage”, w Malborku (2021), kierowała też interdyscyplinarnym projektem „Styl piękny w redakcji czeskiej w Prusach – rzeźba kamienna z lat 1380–1400” w Muzeum Zamkowym w Malborku (2018-2021). Zajmuje się również powiązaniami średniowiecznej sztuki i pobożności (funkcja dzieł sztuki sakralnej w kulcie i praktyce religijnej), co znalazło swój wyraz w rozprawie habilitacyjnej Tu ergo flecte genua tua. Sztuka a praktyka religijna świeckich w diecezjach pruskich państwa zakonnego do połowy XV wieku (2013). Ważnym przedmiotem jej badań w ostatnich latach jest spuścizna rękopiśmienna: jest współautorką katalogu kodeksów średniowiecznych BUMK w Toruniu (2016), redaktorem naukowym i współautorką monografii pelplińskiego Graduału L13 (2019), autorką kilku monograficznych artykułów poświęconych wybranym rękopisom średniowiecznym (w tym – Złotemu Kodeksowi Gnieźnieńskiemu), oraz inicjatorką toruńskiego cyklu konferencyjnego Textus et pictura i redaktorką naukową serii wydawniczej „Studia nad skryptorium i spuścizną rękopiśmienną średniowiecza”.

Książki autora:

- Acta Universitatis Nicolai Copernici Zabytkoznawstwo i konserwatorstwo LI (2020)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Zabytkoznawstwo i konserwatorstwo LIII (2022)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Zabytkoznawstwo i konserwatorstwo LII (2021)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Zabytkoznawstwo i konserwatorstwo L (2019)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Zabytkoznawstwo i konserwatorstwo LIV (2023)
- Textus et pictura. Średniowieczny kodeks rękopiśmienny jako nośnik treści, znaczeń i wartości artystycznych
- Księga klasztorów ziemi chełmińskiej w średniowieczu. Tom 1: Chełmno
- Pelpliński graduał L13. Dzieło – badania – konserwacja
- Textus, pictura, musica. Średniowieczny kodeks rękopiśmienny jako przedmiot badań interdyscyplinarnych

Marta Czyżak

Absolwentka historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, tytuł doktorski uzyskała na podstawie rozprawy Kapituła katedralna w Gnieźnie w świetle metryki z lat 1408–1448 (wydanej w 2003 r.). Od 2008 r. związana z Sekcją Rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się na historii Kościoła i duchowieństwa w średniowiecznej Polsce oraz kodykologii. AutorkaKatalogu rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu, opracowanego przy współpracy Moniki Jakubek-Raczkowskiej i Arkadiusza Wagnera (2016) oraz szeregu not i artykułów, związanych zarówno z duchowieństwem katedralnym, jak i z księgami rękopiśmiennymi ze zbiorów toruńskich.

Książki autora:

- Katalog rękopisów średniowiecznych Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu
- Textus, pictura, musica. Średniowieczny kodeks rękopiśmienny jako przedmiot badań interdyscyplinarnych
- Textus et pictura. Średniowieczny kodeks rękopiśmienny jako nośnik treści, znaczeń i wartości artystycznych