Mediaevalia jako seria wydawnicza Centrum Mediewistycznego Wydziału Nauk Historycznych UMK powstały w efekcie sukcesu wydawniczego, jakim było niewątpliwie ukazanie się w 2008 roku numeru drugiego znakomicie zapowiadającego się czasopisma toruńskich literaturoznawców „Litteraria Copernicana". W numerze tym poczesne miejsce znalazły wypowiedzi uczestników pierwszego smogrzewskiego interdyscyplinarnego mediewistycznego spotkania.

Wydawcy „Mediaevaliów" powołanie nowej serii traktują jako swój wkład w kontynuację, rozpoczętej z tak znacznym sukcesem, dyskusji poświęconej współczesnemu odbiorowi wieków średnich oraz miejscu tychże we współczesnej humanistyce. Potrzeba dyskusji nad kształtem badań nad wiekami średnimi w polskiej humanistyce po okresie zapaści i politycznych stymulacji metod i badawczych zainteresowań nie pozostawia żadnych wątpliwości. Oczywistością we współczesnej europejskiej mediewistyce są badania prowadzone w sposób interdyscyplinarny, w międzynarodowym wymiarze, z niezwykle poważnym udziałem filologów pełniących funkcję literaturoznawców, antropologów i kulturoznawców. Interdyscyplinarne, mediewistyczne spotkania, dyskusje poświęcone metodzie nie mają niestety w polskiej literaturze naukowej specjalnie długich tradycji. Brak też w niej dorobku poświęconego temu obszarowi badawczemu porównywalnego z dorobkiem tzw. wielkich europejskich historiografii. Próby odrobienia owych zaległości zasługują zdaniem wydawców serii na jak najpoważniejsze wsparcie. Frapującym problemem, stymulującym prowadzenie dyskusji o polskich wiekach średnich, jest sposób ich społecznego rozumienia, powszechnej recepcji generującej ogólne zręby tzw. wiedzy pozaźródłowej. Widoczne w obszarach różnych dyscyplin różnice w formach naukowych wypowiedzi, badawczych metodach sugerują konieczność kontynuacji tych dyskusji. Stąd też przedstawiona wyżej koncepcja nowej serii wydawniczej.