Mirosława Buchholtz

Henry James i sztuka auto/biografii

Wysyłamy w ciągu 5 dni roboczych
Przekierowanie zewnętrzne
Przekierowanie do ibuk.pl
ISBN:
978-83-231-2639-3
Rok wydania:
2011
Liczba stron:
288
Nr wydania:
pierwsze
Typ okładki:
twarda z obwolutą
Format:
148 x 210 mm
Seria:
Monografie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

36,00 zł

twarda z obwolutą

Mirosława Buchholtz

Henry James i sztuka auto/biografii

Kategoria produktu:

Henry James (1843-1916) to jeden z najwybitniejszych twórców literatury anglojęzycznej, niezapomniany badacz społecznych modeli i relacji płci, meandrów świadomości i psychiki. Jego kosmopolityzm to obietnica, a zarazem wyzwanie porównywalne z dzisiejszą koncepcją transnarodowości. Jego duchowość i etyka, pozbawione religijnego dogmatyzmu, są wskazówką także w obecnych czasach. [...] Jemu zawdzięczamy technikę punktu widzenia i pojęcie centralnej świadomości w utworze literackim. [...] Niniejsza publikacja ma na celu przedstawienie Jamesa jako człowieka i pisarza, tak aby nie upraszczać i nie zamykać debaty na temat sposobów postrzegania jego życia i dzieła. Jest to próba spojrzenia na pisarstwo biograficzne i autobiograficzne Jamesa oraz o Jamesie przez pryzmat toczących się dyskusji o sposobach reprezentacji.

Rozdział 1: Studia auto/biograficzne podejmuje kwestię terminologii we współczesnych badaniach nad pisarstwem auto/biograficznym na styku literatury i historii. Wprowadza istotne w tej pracy pojęcie p/aktu auto/biograficznego. Rozdział 2: Wszyscy biografowie Jamesa stanowi omówienie prób stworzenia biografii pisarza: od najwcześniejszych szkiców wspomnieniowych, przez oparte na kwerendzie archiwistycznej prace biografów, aż po fikcję biograficzną. Ukazuje biografistykę jako miejsce walki o władzę utożsamianą z wiedzą. Tematem rozdziału 3: Jamesowskie auto/biografie jest twórczość samego Jamesa. Zostają w nim zanalizowane utwory klasyfikowane na ogół jako biografie i autobiografie. Rozdział 4: Pamięć fotograficzna odnosi się do technologii wspomagającej pamięć, która rozwinęła się za życia pisarza. Przynosi on analizę portretów Jamesa, jak również jego zmieniającego się stosunku do sztuki fotografii.

Wstęp / 9

Rozdział 1. Studia auto/ biograficzne / 19

Rozdział 2. Wszyscy biografowie Jamesa / 45

Rozdział 3. Jamesowskie auto/ biografie / 93

Rozdział 4. Pamięć fotograficzna / 161

Zakończenie / 229
Aneks A. Chronologia życia / 233
Aneks B. Twórczość / 241
Aneks C. Polskie przekłady powieści i opowiadań / 249
Aneks D. Wydanie nowojorskie / 255
Literatura / 257
Indeks osobowy / 265
Summary. Henry James and the Art of Auto/ biography / 271

  • Artur Jabłoński

    Badacze twórczości Henry'ego Jamesa w przeważającej większości skupiają się na powieściach i opowiadaniach pisarza, zaniedbując inne jej wymiary: książki krytycznoliterackie, podróżnicze, biografie i autobiografie. Henry James i sztuka auto/biografii Mirosławy Buchholtz - wydana w ramach renomowanej serii "Monografii Fundancji na rzecz Nauki Polskiej" - omawiając dwa ostatnie spośród wymienionych marginesów literackiej działalności autora, stara się wypełnić istniejącą lukę. Można chyba powiedzieć, że dla większości biografizm jako metoda badania literatury jest skompromitowany. Mylnie utożsamia się go z łączeniem wydarzeń z życia pisarza z jego twórczością. Tymczasem badaczka widzi w biografizmie sposób krytycznej lektury i analizy tekstów biograficznych. Dostrzega mnogość fascynujących problemów, jakie przynoszą tego typu materiały. Przedstawiając ewolucję sposobów pojmowania biografistyki - od rejestracji obiektywnych faktów do ujęć widzących w niej sztukę literacką - dochodzi w końcu do współczesnego rozumienia, którym sama się posługuje: biografii jako dyskursu o tożsamości i reprezentacji. Z tej perspektywy widoczne staje się wewnętrzne napięcie wpisane w każdą auto/biografię, która jest opowieścią o sobie i o innych, bo - co stanowi jedną z najważniejszych myśli tej pracy - każda biografia to jednocześnie autobiografia i na odwrót. Z drugiej strony równie istotne okazują się czynniki zewnętrzne. Staje się ona wówczas polem walki o władzę nad czyjąś osobowością, władzę uzyskaną w drodze nabywania i rozprowadzania określonej wiedzy na temat danej osoby i roszczenie sobie praw do monopolu w tym zakresie. A tak zarysowany obszar zainteresowań biografizmu, w przywołanym rozumieniu Buchholtz, idealnie wpisują się narracje o życiu Henry'ego Jamesa. Badaczka szczegółowo omawia je wszystkie, zarówno te, które wyszły spod pióra samego autora, jak również najwcześniejsze szkice wspomnieniowe,a także fachowe prace, będące efektami wieloletnich kwerend. Przedstawia nie tylko treść owych dzieł (sposób ujęcia osoby bohatera, wydarzenia i cechy charakteru objęte największą atencją itd.) lecz również okoliczności ich powstania, odbiór społeczny pierwszego wydania oraz najnowszą, naukową recepcję. (...) Nad tym wszystkim nadbudowana jest refleksja o samej sztuce auto/biografii - zróżnicowanej funkcjonalnie i uzależnionej w formie od mnóstwa czynników, będącej jednocześnie opowieścią o swoim i cudzym życiu.
    Fragment recenzji opublikowanej w czasopiśmie "Nowe Książki" (4/2012)
Napisz recenzję

Napisz własną recenzję

Captcha

Newsletter

Jeśli są Państwo zainteresowani otrzymywaniem aktualnych informacji z Wydawnictwa Naukowego UMK, prosimy o zapisanie się do listy odbiorców naszego newslettera.

Dodano do koszyka:

Lorem ipsum