Ukończył polonistykę (1978) i historię sztuki (1981) na Uniwersytecie Warszawskim. W 1995 roku obronił rozprawę doktorską, napisaną pod kierunkiem profesora Andrzeja Rottermunda. W roku 2004 uzyskał habilitację na podstawie dorobku badawczego i książki: Nowożytne konfesje polskie. Artystyczne formy gloryfikacji grobów świętych i błogosławionych w dawnej Rzeczypospolitej. Od roku 2007 piastuje stanowisko profesora UMK. W latach 1982−1999 był zatrudniony w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie (Pracownia Inwentaryzacji Zabytków). Pełnił też funkcję sekretarza redakcji „Rocznika Historii Sztuki” (1984−1998) oraz redaktora działu kroniki w „Biuletynie Historii Sztuki” (1985−1987). Od 1999 roku jest pracownikiem dydaktyczno-naukowym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a od 2006 – kierownikiem Katedry Historii Sztuki i Kultury. Jest autorem kilku książek, współautorem tomów z serii „Katalog zabytków sztuki w Polsce” (poświęconych Warszawie). Opublikował blisko 150 artykułów naukowych i popularnonaukowych nie tylko z zakresu historii sztuk plastycznych (przede wszystkim XVII i XVIII stulecia), lecz także historii literatury, teatru, muzyki oraz dziejów polskiego przemysłu.
Cech mosiężników warszawskich w czasach Oświecenia
„Czasy współczesne nie wydają się okresem szczególnie pomyślnym dla historiografii rzemiosła, w zainteresowaniach badaczy zajmującej już od lat miejsce raczej marginalne. Takiej pesymistycznej ocenie przeczy jednak najnowsza publikacja Ryszarda Mączyńskiego. Książka zawiera wielostronny, osadzony w kontekście epoki obraz rozwoju branży mosiężniczej w Warszawie doby stanisławowskiej, branży w wielkim stopniu łączącej cechy anonimowej masowej produkcji z twórczością artystyczną. Praca jest istotnym krokiem na drodze poznawania dziejów nie tylko rzemiosła, ale także społeczeństwa, kultury materialnej i sztuki w okresie poprzedzającym industrialny przełom na ziemiach polskich. Autor wykorzystuje wszelkie dostępne typy źródeł, po raz kolejny okazując się mistrzem ich – zgodnej z regułami warsztatów zarówno historyka, jak i historyka sztuki – analizy”.
Z recenzji prof. Andrzeja Klondera
„W załączonym do rozprawy aneksie został przytoczony pełny tekst statutu mosiężników Starej Warszawy, zatwierdzonego w 1789 roku. Zwraca uwagę wielka staranność w odcyfrowaniu nie zawsze łatwo czytelnego rękopisu (gdyż w okolicznościach II wojny światowej uległ on poważnemu zawilgoceniu), a także ogromna pieczołowitość w opracowaniu edytorskim osiemnastowiecznego dokumentu i opatrzeniu go wielu objaśnieniami, zwłaszcza terminów fachowych, które już dawno wyszły z codziennego użytku. W tym przypadku Ryszardowi Mączyńskiemu okazało się pomocne jego wykształcenie nie tylko jako historyka sztuki, lecz także świadomość językowa filologa oraz wieloletnie doświadczenie w przygotowywaniu do druku źródeł pisanych z XVII−XIX wieku”.
Z recenzji prof. Jana Wiktora Sienkiewicza
Wstęp / 7
Stołeczni mosiężnicy / 11
Wyroby powszednie / 19
Wyroby wyjątkowe / 27
Założenie korporacji / 35
Księga statutu / 42
Przepisane ustawy / 50
Skarby lady / 58
Cechowa codzienność / 63
Zakończenie / 72
Aneks: Statut cechu mosiężników miasta Starej Warszawy z 1789 roku / 74
Bibliografia / 103
Ilustracje / 111
Spis ilustracji / 146
Summary / 151
Zusammenfassung / 157
Indeks osób / 164
Ryszard Mączyński
- Kościół św. Benona w Warszawie. Nieznane karty z dziejów Bractwa Niemieckiego, Zakonu Redemptorystów i początków stołecznego...
- Blaski złotniczego kunsztu. Studia z dziejów rzemiosła artystycznego XVII i XVIII wieku
- Kościół w Krzyżanowicach. Fundacja Hugona Kołłątaja
- Konterfekty zwielokrotnione. Rozważania nad wizerunkami pijara Stanisława Konarskiego
- Cech mosiężników warszawskich w czasach Oświecenia
- Muzyka i teatr. W kręgu kultury zakonnej Warszawy XVII–XIX wieku
- Sztuka i Kultura, tom 1, 2013
- Sztuka i Kultura, tom 2, 2014
- Sztuka i Kultura, tom 3, 2015
- Sztuka i Kultura, tom 4, 2016
- Twórczość malarska Szymona Czechowicza i jej znaczenie dla kultury Rzeczypospolitej Obojga Narodów
- Wokół zagadnień warsztatu artysty: malarza, rzeźbiarza, architekta… Tom 1
- Wokół zagadnień warsztatu artysty: malarza, rzeźbiarza, architekta… Tom 2
- Sztuka i Kultura, tom 5, 2017/2018
- Sztuka i Kultura, tom 6, 2019/2022