Codzienność rytuału. Magia w życiu społeczeństw Azji Południowo-Wschodniej

CODZIENNOŚĆ RYTUAŁU. MAGIA W ŻYCIU SPOŁECZEŃSTW AZJI POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ jest trzecią monografią zbiorową poświęconą kulturze społeczeństw tytułowego regionu świata, jaka ukazuje się w ramach serii wydawniczej „Paralele”. Wcześniejsze tomy skupiały się na zagadnieniach związanych z obrzędami (W cieniu przodków. Obrzędy społeczności Indonezji i Birmy, 2013) i religijnością (Bogowie i ludzie. Współczesna religijność w Azji Południowo-Wschodniej, 2016). Pozostając przy tematyce duchowości Azjatów, tym razem autorzy skupiają się na innym niezbywalnym aspekcie ich kultury – magii rozumianej zarówno jako specyficzny rodzaj praktyk, jak i typ świadomości w szczególny sposób organizujący relację między człowiekiem a sacrum. Złożoność tytułowego zagadnienia zaowocowała wielostronnością ujęć, skupiających się m.in. na warstwie słownej formuł wykorzystywanych w zabiegach magicznych (modlitwy birmańskiego buddyzmu therawady), grupach społecznych predestynowanych do posługiwania się magią (filipińskie wiedźmy-wojowniczki babaylan), współzależności mitu i magii (przykład jawajskiej bogini oceanu Ratu Kidul), kultywowaniu lokalnych rytuałów jako formie budowania tożsamości etnicznej (wśród społeczności Minahasa z Północnej Sulawesi), charakterystyce profesjonalnych czarowników (sumatrzańscy dukuni i jawajscy pawang hujan), opisie rytuałów organizujących życie mieszkańców Bali czy wreszcie na przedstawieniu magicznych źródeł współczesnej mody na wybielanie cery, obecnej nie tylko w Indonezji, ale również w całej Azji Wschodniej. Książka ta – tak jak poprzednie publikacje – powstała w oparciu o często wieloletnie doświadczenie osobiste autorów, jako wynik przeprowadzonych badań terenowych.

Od redakcji / 7

Sylwia Gil, Paritty – buddyjskie teksty ochronne / 15

Maria Delimata, Kapłanki, znachorki, wiedźmy. Magia a filipińskie kobiety / 55

Joanna Wacławek, Boska żona wielu mężów. Ratu Kidul w tradycji i obrzędach Yogyakarty / 73

Adam Jankowski, Rytuały jako środek do zbawienia duszy w balijskim hinduizmie / 111

Anna Stępień, Rytuały w służbie rewitalizacji lokalnej kultury. Przypadek grupy Minahasa z Północnej Sulawesi / 151

Maria Szymańska-Ilnata, Magiczne właściwości muzyki na przykładzie rytuału basirompak z Sumatry Zachodniej / 189

Marianna Lis, Pawang hujan – przewodnik deszczu / 213

Dominika Anna Milewska, „Whitening project” a kultura Indonezji / 229

Adrian Mianecki