Kategoria: Nauki humanistyczne / Filologia polska / Literaturoznawstwo

Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej

seria:Paralele: Folklor - Literatura - Kultura autorzy:

Violetta Wróblewska, Adrian Mianecki

redaktorzy: Adrian Mianecki

38,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 38,00 zł

Rok wydania:2011 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:276 ISBN:978-83-231-2628-7

OPIS

BAJKA ZWIERZĘCA W TRADYCJI LUDOWEJ I LITERACKIEJ to monograficzny zbiór artykułów poświęconych tytułowej konwencji i jej obecności w różnych kręgach kulturowych. Bajka zwierzęca jako forma opowieści o zwierzętach bądź o zwierzętach i ludziach od dawna frapowała badaczy, czego dowodzę liczne prace monograficzne rozpatrujące poszczególne odmiany omawianego gatunku, np. bajkę ezopową. Większość rozważań naukowych odnosi się jednak do artystycznej odmiany bajki, a w nieznacznym stopniu obejmuje bajkę ludową, szczególnie w jej tradycyjnym obiegu z XIX i początku XX wieku. Niniejsza praca ma na celu przybliżenie tej marginalizowanej w refleksji badawczej formy folkloru, zarówno poprzez charakterystykę jej źródeł, prezentację stanu badań i opis samej konwencji, jak i realizujących ją wybranych tekstów wywodzących się z tradycji ustnej. Ponieważ ludowa bajka zwierzęca kształtowała się także pod wpływem bajek literackich, a jednocześnie sama na nie oddziaływała, w prezentowanym tomie znajdują się również artykuły omawiające tego typu relacje. Całość składa się z trzech części prezentujących tematykę kulturowych kontekstów bajki zwierzęcej (część I), ukazujących bajkę zwierzęcą w tradycji ludowej (część II) oraz w tradycji literackiej (część III).

SPIS TREŚCI

Wstęp /9
Część I. Kulturowe konteksty bajki zwierzęcej Piotr Kowalski, Na przykład: jaszczurka. Uwagi o historii zwierząt /13
Jolanta Ługowska, Człowiek i zwierzę w bajce zwierzęcej, magicznej oraz w legendach o życiu świętych /35
Swietłana Czerwonnaja, Zwierzęce motywy w islamskiej mitologii i ich odzwierciedlenie w literaturze i sztuce pięknej narodów muzułmańskich /49
Kinga Anna Gajda, Bajko/baśnioterapia. Przypadek „Brzydkiego Kaczątka" /63
Część II. Bajka zwierzęca w tradycji ludowej Adrian Mianecki, Z polskich studiów nad ludową bajką zwierzęcą /77
Violetta Wróblewska, Okrucieństwo w ludowej bajce zwierzęcej /87
Marta Wójcicka, Struktura tekstu bajki zwierzęcej /99
Katarzyna Smyk, Motyw drogi w ludowej bajce zwierzęcej, czyli o bajkowych skryptach drogi /113
Ewa Serafin, Figura gracza w bajce zwierzęcej /129
Olga Wachcińska, Sacrum w ludowej bajce zwierzęcej (zarys problematyki) /139
Tomasz Dalasiński, Komizm w ludowej bajce zwierzęcej (na wybranych przykładach) /151
Iwona Rzepnikowska, Niedźwiedź w rosyjskiej ludowej bajce zwierzęcej 167
Agnieszka Gołębiowska-Suchorska, Wesz - pasywny bohater bajek rosyjskich /179
Część III. Bajka zwierzęca w tradycji literackiej Zbigniew Chojnowski, Autorska mazurska bajka zwierzęca /193
Iwona Węgrzyn, Kocie bestiarium romantycznych gawęd szlacheckich /205
Mirosława Radowska-Lisak, Bajki zwierzęce Adolfa Dygasińskiego /219
Małgorzata Czapiga, Leśmianowski, „Czarny kozioł": gry z magiczną symboliką /231
Elżbieta Kruszyńska, Jana Brzechwy bajki dla dzieci /245
Maria Jakitowicz, „Wilki gromniczne" Kazimiery Iłłakowiczówny w perspektywie legendy ludowej i bajki zwierzęcej /255
Katarzyna Wądolny-Tatar, Bajka Wiedemannowska (?) /265

Recenzje

Autorzy

Violetta Wróblewska

folklorystka i literaturoznawczyni w Zakładzie Folklorystyki i Literatury Popularnej UMK w Toruniu. Zajmuje się folklorem, kulturą i literaturą dziecięcą oraz popularną. Jest autorką książek Przemiany gatunkowe polskiej baśni literackiej XIX i XX wieku (2003), Z zagadnień kultury popularnej (2007), Ludowa bajka nowelistyczna (źródła – wątki – konwencje) (2007) oraz współredaktorką tomów: Genologia literatury ludowej (2002), W kręgu folkloru, literatury i języka (2003), Podanie – legenda w tradycji ludowej i literackiej (2007), Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej (2011), Toruń tam i powrotem. Szkice z antropologii miasta (2011), Za miedzę, za morze, w zaświaty... Kulturowe wymiary podróżowania (2012).

Książki autora:

- Okolice. Rocznik Etnologiczny, 5 (2007)
- Ludowa bajka nowelistyczna. Źródła, wątki, konwencje
- Podanie - legenda w tradycji ludowej i literackiej
- Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej
- "Od potworów do znaków pustych". Ludowe demony w polskiej literaturze dla dzieci
- Kultura studencka. Z badań folklorystycznych na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika
- Folklor - tradycja i współczesność
- Kultura wsi w egodokumentach
- Andersenowskie inspiracje w literaturze i kulturze polskiej
- Litteraria Copernicana 3(23)/2017: Dziecko i dzieciństwo
- Słownik polskiej bajki ludowej, t. 1–3
- Folklor polski i litewski. Źródła – adaptacje – interpretacje
- Bajka ludowa i nie-ludowa w badaniach interdyscyplinarnych
- Bajka ludowa na Kujawach. Antologia tekstów z lat 1955–1966

Adrian Mianecki

Książki autora:

- Litteraria Copernicana 1(11)/2013: Grabiński
- Bogowie i ludzie. Współczesna religijność w Azji Południowo-Wschodniej
- W cieniu przodków. Obrzędy społeczności Indonezji i Birmy
- Codzienność rytuału. Magia w życiu społeczeństw Azji Południowo-Wschodniej
- Folklor w badaniach współczesnych
- Stworzenie świata w folklorze polskim XIX i początku XX wieku
- Genologia literatury ludowej. Studia folklorystyczne
- Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej