Pracownik Instytut Literatury Polskiej UMK w Toruniu (w Zakładzie Literatury Młodej Polski i Dwudziestolecia Międzywojennego). Jest autorką książek: „Wieczność w człowieku”. O młodopolskiej świadomości śmierci w twórczości Stanisława Przybyszewskiego (2005), „Błysk obrazu” – z zagadnień krótkich form narracyjnych w literaturze Młodej Polski (2009), „Trwam, jestem, czuję cudnej zgody sprzeczność” – o twórczości Maryli Czerkawskiej (2014), Okruchy melancholii. Przybyszewski i inni – o literaturze i sztuce Młodej Polski (2017), a także – redaktorką i współredaktorką tomów: Z problematyki krótkich form narracyjnych. Nowela młodopolska (2006), Przez dwa stulecia. In memoriam Artur Hutnikiewicz (2006), Krótkie formy dramatyczne (2007), Religie i wierzenia polskiego modernizmu (2009), Młodopolska synteza sztuk (2010), Życie i twórczość Gabrieli Zapolskiej (2013), Stanisław Przybyszewski – „Ja jestem maską mego ducha” – dwa odczyty o śmierci (2014), Świat idei i lektur – Karol Irzykowski (2016).
Andersenowskie inspiracje w literaturze i kulturze polskiej
Jak na recepcję twórczości Hansa Christiana Andersena wpłynęły konteksty literackie, wydawnicze, pedagogiczne towarzyszące wprowadzaniu jej w polską kulturę na przełomie XIX i XX w.? Które wątki dzieł i biografii wielkiego Duńczyka są żywotnym źródłem inspiracji artystycznej? Jaki Andersen objawia się nam dziś w reinterpretacjach literackich, muzycznych, teatralnych, filmowych i plastycznych?
Książka Andersenowskie inspiracje w literaturze i kulturze polskiej wyrasta z przekonania, że mimo ponadstuletniej obecności Andersena w polskiej kulturze nadal stawia on czytelników i badaczy przed wieloma interesującymi pytaniami oraz wyzwaniami. Inspirujące impulsy płyną dziś z nowych przekładów Bogusławy Sochańskiej, z odkrywanych faktów biograficznych, między innymi za sprawą dopiero niedawno przetłumaczonych na język polski Dzienników, oraz – co ważne – z interdyscyplinarnego spojrzenia na całokształt dorobku literackiego pisarza z Odense. O miejscach i rozmaitych formach objawiania się Andersena w polskiej kulturze oraz dialogach z jego wyobraźnią literacką piszą w niniejszym tomie tłumacze, historycy literatury, historycy sztuki, kulturoznawcy, teatrolodzy oraz reżyserzy teatralni. Książka jest trzecią publikacją z serii „Biblioteczka Dziecięca”.
Od Redakcji / 7
Hans Christian Andersen i recepcja jego twórczości w Polsce
Bogusława Sochańska, Historia polskiej recepcji przekładowej baśni i opowieści Hansa Christiana Andersena / 11
Jolanta Ługowska, Wzorce gatunkowe autobiograficznego pisarstwa Andersena i ich adaptacje w wybranych utworach o życiu i twórczości pisarza / 39
Zbigniew Chojnowski, Andersen Marii Kureckiej / 61
Andersen inspirujący – literatura XIX i XX wieku
Hanna Ratuszna, Bajka o pięknie – Andersen, Kierkegaard i Młoda Polska / 79
Krystyna Zabawa, Od powiastki do baśni – Andersen według Wandy Młodnickiej i Aleksandra Szczęsnego / 95
Weronika Kostecka, Andersen w Powstaniu Warszawskim. O zapomnianych opowiadaniach Zofii Lorentz / 111
Agnieszka Miernik, Andersen i Porazińska: magiczno-baśniowe przestrzenie dziecięcego świata / 121
Andersen inspirujący – literatura najnowsza
Ewelina Rąbkowska, Od autobiografii do baśni i z powrotem. Andersenowskie motywy baśniowe w polskiej współczesnej prozie wspomnieniowej / 137
Maciej Skowera, „Trochę poświęcenia”, czyli jak Andrzej Sapkowski prze-pisał „Małą syrenkę”/ 159
Alicja Mazan-Mazurkiewicz, „Święta dziewczynko z zapałkami”... Andersenowskie inspiracje w poezji ks. Jana Twardowskiego / 177
Katarzyna Wądolny-Tatar, Dziewczynka z zapałkami – kaskaderka poezji Andrzeja Sosnowskiego / 193
Małgorzata Chrobak, Andersen i „wieczna dziewczyńskość” („Córki rozbójniczki” Grażyny Plebanek). Komunikat / 207
Andersen inspirujący – książka, teatr, film
Joanna Kułakowska-Lis, Kształt edytorski wybranych wydań baśni Hansa Christiana Andersena / 215
Katarzyna Krzak-Weiss, Jeszcze nigdy klasyka nie była tak piękna! Kilka uwag na temat ilustrowania „Baśni” Hansa Christiana Andersena przy okazji analizy serii „Mistrzowie Klasyki Dziecięcej” / 233
Arkadiusz Klucznik, Gwałt na Andersenie! – czyli jak to bywa z adaptacjami scenicznymi baśni Hansa Christiana Andersena / 249
Marzenna Wiśniewska, Andersen na teatralnym afiszu / 265
Justyna Hanna Budzik, Ewa Ogłoza, Inspiracje Andersenem (i nie tylko) – o wybranych obrazach i filmach Wilhelma Sasnala / 283
Andersen inspirujący – w przestrzeni pedagogii
Violetta Wróblewska, Na usługach dydaktyki. Andersen w „Moim Pisemku. Tygodniku ilustrowanym dla dzieci i młodzieży” (1902–1936) / 307
Dorota Michułka, Katarzyna Leszczyńska-Niedrygoś, Stąpając po ostrzu noża! „Mała syrenka” H. Ch. Andersena jako szkolna lektura. Rozumienie – doświadczenie – emocje / 327
Aleksandra M. Korczak, Z kwiatu w pył. Przeobrażenia ontologiczne w wybranych baśniach Hansa Christiana Andersena jako pedagogika śmierci w ujęciu Józefa Binnebesela / 347
Hanna Ratuszna
- Z problematyki krótkich form narracyjnych. Nowela młodopolska
- Krótkie formy dramatyczne
- Religie i wierzenia w literaturze polskiego modernizmu
- "Błysk obrazu" - z zagadnień krótkich form narracyjnych w literaturze Młodej Polski
- Młodopolska synteza sztuk
- "Trwam, jestem, czuję cudnej zgody sprzeczność" - o twórczości Maryli Czerkawskiej
- Litteraria Copernicana 2(14)/2014: Japonia
- Świat idei i lektur - twórczość Karola Irzykowskiego
- Litteraria Copernicana, 4(20)/2016: Profesor. Pamięci Artura Hutnikiewicza
- Andersenowskie inspiracje w literaturze i kulturze polskiej
- Okruchy melancholii. Przybyszewski i inni - o literaturze i sztuce Młodej Polski
- Cień Hamleta – tropy szekspirowskie w literaturze przełomu XIX i XX wieku
- Śmiech i strach w literaturze i sztuce przełomu XIX i XX wieku
Marzenna Wiśniewska
Teatrolog, adiunkt w Zakładzie Dramatu i Teatru Katedry Kulturoznawstwa na UMK w Toruniu oraz animatorka projektów teatralnych i artystyczno-edukacyjnych, a w latach 2001–2011 również kierownik literacki Teatru „Baju Pomorski” w Toruniu. Interesuje się m.in.: estetyką teatru lalek, teatrem w kontekście kultury multimedialnej, cyberkultury, a także badaniami z zakresu antropologii widowisk i performatyki oraz teorią i praktyką animacji kultury. Członek Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych.
- Litteraria Copernicana 2(26)/2018: Reżyserzy „Kontaktu”
- Teatr i dramat dla dzieci i młodzieży
- Archipelag indywidualności. Solowe teatry performerów współdziałających z materią
- Współczesny teatr i film wobec wyzwań nowych mediów
- Teatr wśród mediów
Violetta Wróblewska
folklorystka i literaturoznawczyni w Zakładzie Folklorystyki i Literatury Popularnej UMK w Toruniu. Zajmuje się folklorem, kulturą i literaturą dziecięcą oraz popularną. Jest autorką książek Przemiany gatunkowe polskiej baśni literackiej XIX i XX wieku (2003), Z zagadnień kultury popularnej (2007), Ludowa bajka nowelistyczna (źródła – wątki – konwencje) (2007) oraz współredaktorką tomów: Genologia literatury ludowej (2002), W kręgu folkloru, literatury i języka (2003), Podanie – legenda w tradycji ludowej i literackiej (2007), Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej (2011), Toruń tam i powrotem. Szkice z antropologii miasta (2011), Za miedzę, za morze, w zaświaty... Kulturowe wymiary podróżowania (2012).
- Ludowa bajka nowelistyczna. Źródła, wątki, konwencje
- Podanie - legenda w tradycji ludowej i literackiej
- Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej
- "Od potworów do znaków pustych". Ludowe demony w polskiej literaturze dla dzieci
- Kultura studencka. Z badań folklorystycznych na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika
- Folklor - tradycja i współczesność
- Kultura wsi w egodokumentach
- Andersenowskie inspiracje w literaturze i kulturze polskiej
- Litteraria Copernicana 3(23)/2017: Dziecko i dzieciństwo
- Słownik polskiej bajki ludowej, t. 1–3
- Folklor polski i litewski. Źródła – adaptacje – interpretacje
- Bajka ludowa i nie-ludowa w badaniach interdyscyplinarnych
- Bajka ludowa na Kujawach. Antologia tekstów z lat 1955–1966