Kategoria: Nauki humanistyczne / Etnologia i kulturoznawstwo

Kultura wsi w egodokumentach

seria:Paralele: Folklor - Literatura - Kultura autorzy: Hubert Czachowski, Violetta Wróblewska redaktorzy: Violetta Wróblewska

od 4,92 zł

Przekierowanie do ibuk.pl

39,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 39,00 zł

Rok wydania:2016 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:314 ISBN:978-83-231-3605-7 Format:158 x 228 mm

OPIS

Zasadniczym celem niniejszej publikacji nie jest budowanie teorii egodokumentów, roztrząsanie stopnia estetyzacji tego typu wypowiedzi czy wyjaśnianie związanych z tym zawiłości metodologicznych. Bardziej interesuje nas pytanie, na ile omawiane formy wypowiedzi autobiograficznej mogą być pomocne w badaniach antropologicznych, zwłaszcza w jej nurcie historycznym i etnograficznym. Książka została bowiem pomyślana jako rodzaj monografii próbującej wyłuskać z egodokumentów wyrastający z nich obraz kultury wsi, a w zasadzie wiele obrazów, gdyż trudno mówić o jednej spójnej wizji świata, jeśli rozważania oparto na różnorodnych materiałach co do czasu ich powstania (od XVIII do XXI wieku) oraz tworzących je podmiotów. Mamy zarówno spojrzenie elit – szlachty, księży, zakonnic, regionalistów, jak i – w większości przypadków – autoprezentację przedstawicieli warstw chłopskich. Z tej perspektywy egodokumenty, z całym swoim subiektywizmem, wybiórczością podejmowanych tematów i różnorodnością motywacji ich spisania, pozwalają rekonstruować nieoficjalne oblicza danej kultury; w wypadku niniejszego tomu – obrazu kultury wsi.

SPIS TREŚCI

Od redakcji / 7

Część I. KULTURA WSI W DZIENNIKACH, PAMIĘTNIKACH I LISTACH
Violetta Wróblewska
Kultura wsi w Dziennikach podróży (1789–1805) Stanisława Staszica / 15
Łukasz Wróbel
Oblicza wsi i jej mieszkańców w świetle XVIII-wiecznych dzienników podróży / 31
Izabela Drozdowska-Broering
Po „gorączce brazylijskiej”. Pamiętniki emigrantów z pierwszych dekad masowego osadnictwa na południu Brazylii / 47
Aleksandra Kmak-Pamirska
Wizerunek podlaskiej wsi w XIX wieku – rekonstrukcja obrazu na podstawie relacji pamiętnikarskich wybranych rodzin szlacheckich / 63
Anna Kwaśniewska
Obraz wsi kaszubskiej we wspomnieniach Bolesława Jażdżewskiego / 79
Jolanta Piekarska
Codzienność borowiackiej rodziny w 1982 roku opisana w listach / 99

Część II. WIEŚ W CHŁOPSKICH PAMIĘTNIKACH
Jacek Poniedziałek
Dwa modele etosu chłopskiego w pamiętnikach okresu II Rzeczypospolitej / 119
Roksana Sitniewska
Przemiany ludowych obrzędów rodzinnych ukazane w pamiętnikach/chłopskich / 133
Elwira Wilczyńska
Niemcy w kulturze wsi polskiej XIX i początku XX wieku w świetle/pamiętników chłopskich / 157
Anna Zdanowicz
Czytelnictwo chłopów w okresie Drugiej Rzeczypospolitej w świetle materiałów pamiętnikarskich (wybrane zagadnienia) / 181
Hanna M. Łopatyńska
„Ciemnego chłopka” recepta na Polskę. O nieznanym pamiętniku Jana Drabikowskiego z Kujaw / 197

Część III. KULTURA WSI – MIĘDZY DOKUMENTEM A KREACJĄ
Agnieszka Przybyła-Dumin
Rekonstrukcja historii rodów i obiektów na podstawie badań Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” / 213
Igor Borkowski
Reminiscencje ludowości w nekrologach zakonnych / 235
Damian Kasprzyk
Wieś i jej kulturowe wartości w autobiograficznych narracjach regionalistów / 249
Artur Trapszyc
Wypowiedziane przez rybaków i zapisane przez etnografa. Opracowania wywiadów terenowych jako rodzaj dokumentu osobistego / 265
Agnieszka Gołębiowska-Suchorska
Między egodokumentem a kreacją – Spas Kozacki według Darii Uswiatowej / 281
Marta Muzioł
„Niema (…) i boleśniejszych i czystszych na ziemi, jak łzy rodziców nad dziećmi swojemi”. Językowy obraz relacji międzyludzkich i stanów emocjonalnych w wiejskich inskrypcjach nagrobnych (na przykładzie cmentarza w Drzycimiu) / 301

Spis fotografii / 313

Recenzje

Autorzy

Hubert Czachowski

Książki autora:

- Kultura wsi w egodokumentach

Violetta Wróblewska

folklorystka i literaturoznawczyni w Zakładzie Folklorystyki i Literatury Popularnej UMK w Toruniu. Zajmuje się folklorem, kulturą i literaturą dziecięcą oraz popularną. Jest autorką książek Przemiany gatunkowe polskiej baśni literackiej XIX i XX wieku (2003), Z zagadnień kultury popularnej (2007), Ludowa bajka nowelistyczna (źródła – wątki – konwencje) (2007) oraz współredaktorką tomów: Genologia literatury ludowej (2002), W kręgu folkloru, literatury i języka (2003), Podanie – legenda w tradycji ludowej i literackiej (2007), Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej (2011), Toruń tam i powrotem. Szkice z antropologii miasta (2011), Za miedzę, za morze, w zaświaty... Kulturowe wymiary podróżowania (2012).

Książki autora:

- Okolice. Rocznik Etnologiczny, 5 (2007)
- Ludowa bajka nowelistyczna. Źródła, wątki, konwencje
- Podanie - legenda w tradycji ludowej i literackiej
- Bajka zwierzęca w tradycji ludowej i literackiej
- "Od potworów do znaków pustych". Ludowe demony w polskiej literaturze dla dzieci
- Kultura studencka. Z badań folklorystycznych na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika
- Folklor - tradycja i współczesność
- Kultura wsi w egodokumentach
- Andersenowskie inspiracje w literaturze i kulturze polskiej
- Litteraria Copernicana 3(23)/2017: Dziecko i dzieciństwo
- Słownik polskiej bajki ludowej, t. 1–3
- Folklor polski i litewski. Źródła – adaptacje – interpretacje
- Bajka ludowa i nie-ludowa w badaniach interdyscyplinarnych
- Bajka ludowa na Kujawach. Antologia tekstów z lat 1955–1966