Kategoria: Nauki humanistyczne / Filologia polska / Literaturoznawstwo

Śmiech i strach w literaturze i sztuce przełomu XIX i XX wieku

seria:Z problematyki literatury i sztuki Młodej Polski autorzy: Hanna Ratuszna, Maciej Kaźmierkiewicz, Agnieszka Łazicka redaktorzy: Agnieszka Łazicka

38,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 38,00 zł

Wysyłamy w przeciągu 5 dni roboczych

szt

od 4,92 zł

Przekierowanie do ibuk.pl

Rok wydania:2019 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:288 ISBN:978-83-231-4156-3 Format:158 x 228 mm

OPIS

Tom pt. Śmiech i strach w literaturze i sztuce przełomu XIX i XX wieku jest ósmym w cyklu Z Problematyki Literatury i Sztuki Młodej Polski. Do tej pory ukazały się następujące publikacje: Krótkie formy dramatyczne (2007), Religie i wierzenia w literaturze polskiego modernizmu (2009), Młodopolska synteza sztuk (2010), „Trwam, jestem, czuję cudnej zgody sprzeczność” – o twórczości Maryli Czerkawskiej (2014), Świat idei i lektur – twórczość Karola Irzykowskiego (2016), Okruchy melancholii. Przybyszewski i inni – o literaturze i sztuce Młodej Polski (2017), Cień Hamleta – tropy szekspirowskie w literaturze przełomu XIX i XX wieku (2018). Śmiech i strach współtworzą sferę odczuć wynikających z doświadczenia kryzysu światopoglądowego, inicjującego narodziny XX wieku. Refleksja nad komizmem, lękiem i strachem towarzyszy sztuce i literaturze tego okresu. Ważna wydaje się postawa człowieka, który mierzy się z traumatycznym doświadczeniem świata ogarniętego kryzysem. Uwagi o śmiechu zyskują filozoficzne podstawy w rozprawach m.in. Henryka Bergsona i Zygmunta Freuda, badania nad lękiem oraz neurozami sprzyjają rozwojowi dyskursu antropologicznego. Analiza fenomenów śmiechu i strachu pozwala przyjrzeć się najważniejszym koncepcjom filozoficznym, wyznaczającym przełomy w rozwoju literatury i sztuki XX wieku.

SPIS TREŚCI

Od Redakcji / 7

Magdalena Pawłowska, „Klęska jednoniemyślności”. Humor Bolesława Prusa w świetle teorii śmiechu Henriego Bergsona / 11

Tadeusz Linkner, Młoda Polska w anegdocie / 23

Urszula Maria Pilch, Strach nicości – młodopolska liryka wobec kategorii braku / 39

Marcin Bajko, Motyw śmiechu w „Śmierci” Ignacego Dąbrowskiego / 53

Grzegorz Igliński, Demoniczny koncertmistrz. O faunie i niszczycielskiej żądzy w poemacie Stefana Gralewskiego „Bal piekła” / 63

Mateusz Skucha, Głód życia – lęk śmierci. O młodopolskich nowelach Eleonory Kalkowskiej / 75

Agnieszka Łazicka, Przerażająca wiedza i zmagania z nieprzedstawialnym. O „Trzeciej godzinie” Romana Jaworskiego / 91

Weronika Szulik, Wyzwolić śmiech, wyzwolić śmiechem. „Bania doktora Lipka” Romana Jaworskiego / 103

Marek Kurkiewicz, Komizm, śmiech, ironia, groteska – świat z przymrużeniem oka w opowiadaniach Antoniego Langego / 117

Weronika Dulęba, „A ja się śmieję i śmiejąc, umieram”. Wokół humoresek Marii Sadowskiej / 133

Maria Jolanta Olszewska, Straszny jest ten świat, czyli „Wilki w nocy” Tadeusza Rittnera / 143

Radosław Sioma, Uśmiech nad przepaścią. O „Profesorze Tutce” Jerzego Szaniawskiego / 159

Katarzyna Czernic, Groza u Gastona Leroux / 169

Irena Szewczenko, Śmiech straszny i tanatologiczny w poezji polskich i ukraińskich modernistów / 177

Krystian Węgrzynek, Śmiech śląskich bohaterów Tomasza Manna / 191

Elżbieta Hurnik, Trwoga i śmierć w „Baśni 672 nocy” Hugona von Hofmannsthala na tle tendencji w sztuce przełomu XIX i XX wieku / 201

Agnieszka Kowalkiewicz-Kulesza, „Pogodny mądrym smutkiem” – funkcja (u)śmiechu w wybranych dramatach Jerzego Szaniawskiego / 213

Grzegorz P. Bąbiak, Obraz wroga na łamach „Muchy” w okresie rewolucji 1905–1907 / 225

Łukasz Garbal, Gombrowicz antytotalitarny (w świetle kilku dzienników i wspomnień z lat 50. XX wieku) / 255

Aneks
Aleksander Janiszewski, Cтрах как смех в наррационных стратегиях «Мелкого Беса» Фёдора Сологуба и «Нигилистов» Вацлава Гонсёровского: попытка дискурсивного анализа / 269

Indeks osobowy / 283

Recenzje

Autorzy

Hanna Ratuszna

Pracownik Instytut Literatury Polskiej UMK w Toruniu (w Zakładzie Literatury Młodej Polski i Dwudziestolecia Międzywojennego). Jest autorką książek: „Wieczność w człowieku”. O młodopolskiej świadomości śmierci w twórczości Stanisława Przybyszewskiego (2005), „Błysk obrazu” – z zagadnień krótkich form narracyjnych w literaturze Młodej Polski (2009), „Trwam, jestem, czuję cudnej zgody sprzeczność” – o twórczości Maryli Czerkawskiej (2014), Okruchy melancholii. Przybyszewski i inni – o literaturze i sztuce Młodej Polski (2017), a także – redaktorką i współredaktorką tomów: Z problematyki krótkich form narracyjnych. Nowela młodopolska (2006), Przez dwa stulecia. In memoriam Artur Hutnikiewicz (2006), Krótkie formy dramatyczne (2007), Religie i wierzenia polskiego modernizmu (2009), Młodopolska synteza sztuk (2010), Życie i twórczość Gabrieli Zapolskiej (2013), Stanisław Przybyszewski – „Ja jestem maską mego ducha” – dwa odczyty o śmierci (2014), Świat idei i lektur – Karol Irzykowski (2016).

Książki autora:

- Przez dwa stulecia. In memoriam Artur Hutnikiewicz
- Z problematyki krótkich form narracyjnych. Nowela młodopolska
- Krótkie formy dramatyczne
- Religie i wierzenia w literaturze polskiego modernizmu
- "Błysk obrazu" - z zagadnień krótkich form narracyjnych w literaturze Młodej Polski
- Młodopolska synteza sztuk
- "Trwam, jestem, czuję cudnej zgody sprzeczność" - o twórczości Maryli Czerkawskiej
- Litteraria Copernicana 2(14)/2014: Japonia
- Świat idei i lektur - twórczość Karola Irzykowskiego
- Litteraria Copernicana, 4(20)/2016: Profesor. Pamięci Artura Hutnikiewicza
- Andersenowskie inspiracje w literaturze i kulturze polskiej
- Okruchy melancholii. Przybyszewski i inni - o literaturze i sztuce Młodej Polski
- Cień Hamleta – tropy szekspirowskie w literaturze przełomu XIX i XX wieku
- Śmiech i strach w literaturze i sztuce przełomu XIX i XX wieku