Pracownik Instytut Literatury Polskiej UMK w Toruniu (w Zakładzie Literatury Młodej Polski i Dwudziestolecia Międzywojennego). Jest autorką książek: „Wieczność w człowieku”. O młodopolskiej świadomości śmierci w twórczości Stanisława Przybyszewskiego (2005), „Błysk obrazu” – z zagadnień krótkich form narracyjnych w literaturze Młodej Polski (2009), „Trwam, jestem, czuję cudnej zgody sprzeczność” – o twórczości Maryli Czerkawskiej (2014), Okruchy melancholii. Przybyszewski i inni – o literaturze i sztuce Młodej Polski (2017), a także – redaktorką i współredaktorką tomów: Z problematyki krótkich form narracyjnych. Nowela młodopolska (2006), Przez dwa stulecia. In memoriam Artur Hutnikiewicz (2006), Krótkie formy dramatyczne (2007), Religie i wierzenia polskiego modernizmu (2009), Młodopolska synteza sztuk (2010), Życie i twórczość Gabrieli Zapolskiej (2013), Stanisław Przybyszewski – „Ja jestem maską mego ducha” – dwa odczyty o śmierci (2014), Świat idei i lektur – Karol Irzykowski (2016).
Okruchy melancholii. Przybyszewski i inni - o literaturze i sztuce Młodej Polski
W literaturze i sztuce polskiego modernizmu, obok postaci melancholików, przywoływanych najczęściej w procesach repetycji dawnych, głównie romantycznych, wzorców (np. Hamleta, Don Kichota, rzadziej – w tym znaczeniu – Ikara, Don Juana), pojawiła się problematyka amor vacui, przestrzeni nasyconej emocjami, znaczonej i znaczącej. Pejzaż melancholiczny – eksponujący klasyczne rozumienie melancholii (obecny na płótnach Edvarda Muncha, por. Melancholia, czy w twórczości Przybyszewskiego, por. Nad morzem), uległ modyfikacji: gwar ulic zastąpiła cisza zaułków tworzących obraz mandali (por. Biesy Marii Komornickiej), błysk materii, blask Saturna tłumiło sztuczne słońce, utworzone z drogich kamieni (Nad morzem Przybyszewskiego). Modyfikacji uległa także bogata gama postaw i odczuć. Bohater melancholiczny niewiele miał już wspólnego z „melancholicznym geniuszem”, jego reakcję na świat opisywała nuda, dekadenckie przeczulenie.
Fragment artykułu autorki „Głos mojej choroby”. Kilka uwag o młodopolskiej melancholii
Wstęp / 7
I.
1. „Głos mojej choroby”. Kilka uwag o młodopolskiej melancholii / 15
2. „Księga mych marzeń” – kijowskie lata Bolesława Leśmiana / 33
3. „W tych krańcach mojej duszy…” – Otokar Březina i polski modernizm / 47
II.
1. „Odbicia wielokrotne”. O symbolice lustra w literaturze i sztuce Młodej Polski – rekonesans badawczy / 81
2. „Jestem człowiekiem i jestem artystą” – o Toruniu i Ślubach Stanisława Przybyszewskiego / 97
3. Wyspiański i Przybyszewski – portret niedokończony (o wzajemnych inspiracjach, wpływach młodopolskich artystów) / 115
III.
1. Cyrograf na własnej skórze – Stanisława Przybyszewska o sztuce i samotności / 135
2. Płeć i melancholia – Viraginitas Ewy Łuskiny / 147
3. „W prosektorium krytyki” Stanisława Witkiewicza. Japonizm i impresjonizm / 159
IV.
1. „Obrazy ginącego świata” – Czesław Jankowski wobec tradycji modernistycznej / 175
2. „Brzask wolności” – melancholia przeszłości. Historyczne obrazy Bułgarii w powieści Jadwigi Papi / 187
3. „Tchórzliwy diabeł” – smutki przeszłości. Gadki z Na Skalnym Podhalu Kazimierza Przerwy-Tetmajera i bajki bułgarskie / 197
Zamiast zakończenia / 205
Nota bibliograficzna / 211
Indeks / 213
Hanna Ratuszna
- Z problematyki krótkich form narracyjnych. Nowela młodopolska
- Krótkie formy dramatyczne
- Religie i wierzenia w literaturze polskiego modernizmu
- "Błysk obrazu" - z zagadnień krótkich form narracyjnych w literaturze Młodej Polski
- Młodopolska synteza sztuk
- "Trwam, jestem, czuję cudnej zgody sprzeczność" - o twórczości Maryli Czerkawskiej
- Litteraria Copernicana 2(14)/2014: Japonia
- Świat idei i lektur - twórczość Karola Irzykowskiego
- Litteraria Copernicana, 4(20)/2016: Profesor. Pamięci Artura Hutnikiewicza
- Andersenowskie inspiracje w literaturze i kulturze polskiej
- Okruchy melancholii. Przybyszewski i inni - o literaturze i sztuce Młodej Polski
- Cień Hamleta – tropy szekspirowskie w literaturze przełomu XIX i XX wieku
- Śmiech i strach w literaturze i sztuce przełomu XIX i XX wieku
Powiązane
![](/uploads/thumbs/65f17ed8beb7d850981351.jpg?t=1710325464)
"Błysk obrazu" - z zagadnień krótkich form narracyjnych w literaturze Młodej Polski
Hanna Ratuszna![](/uploads/thumbs/65f17fb33b5bf607581813.jpg?t=1710325683)
Świat idei i lektur - twórczość Karola Irzykowskiego
Hanna Ratuszna![](/uploads/thumbs/65f17fa48c2fc637883497.jpg?t=1710325668)
Nasze wewnętrzne dialogi. O dialogowości jako sposobie funkcjonowania człowieka
Małgorzata Puchalska-Wasyl![](/uploads/thumbs/65f17f6ae2a5f256274373.jpg?t=1710325610)
"Trwam, jestem, czuję cudnej zgody sprzeczność" - o twórczości Maryli Czerkawskiej
Hanna RatusznaInne z tej kategorii
![](/uploads/thumbs/6647380f113e5890464245.jpg?t=1721637951)
Melchior Wańkowicz – przypominany
Aleksandra Ziółkowska-Boehm![](/uploads/thumbs/65f17ed15c486085556295.jpg?t=1710325457)
Magia i astrologia w literaturze polskiego oświecenia
Danuta Kowalewska![](/uploads/thumbs/65f180a8d9bc4289449572.jpg?t=1710325928)
Formy ekspresji podmiotowości nowoczesnej. Tożsamość indywidualna i zbiorowa w poezji polskiej schyłku XVIII i początku XIX wieku
Patrycja Bąkowska![](/uploads/thumbs/65f180cad7ee8697432454.jpg?t=1710325962)