Teatr wśród mediów

Czy teatr jest, czy nie jest medium? To środek przekazu taki jak media elektroniczne czy inny? Jakie miejsce zajmuje teatr i performanse na żywo we współczesnej mediasferze? Tom zbiorowy zatytułowany Teatr wśród mediów stanowi próbę głębszego zastanowienia nad złożonością relacji teatr – media bez przeciwstawiania i ostrych rozgraniczeń. We współczesnej kulturze aż roi się od prób włączania teatru i performansów na żywo w obszar mediów, rozwijają się dynamicznie nowe formy teatru remediowanego (teatru telewizji, radia) i wchodzącego w multimedialne relacje z innymi środkami przekazu. Ten silny bodziec płynący z różnych obszarów eksperymentowania z nowymi technologiami przekazu zachęca do refleksji nad miejscem teatru w mediasferze, bez zapominania wszakże o jego ontologicznej i estetycznej odrębności.

„[…] zbiór jest interesujący właśnie jako wielogłos niekoniecznie układający się w harmonię. Dzięki temu zaprezentowane zostają możliwości tkwiące w tytułowej kategorii, w tym także możliwości błądzenia przy jej świetle. […] Podstawowe pojęcia (przede wszystkim medium i różne sposoby jego rozumienia w kontekście teatru) dalekie są od jednoznacznego zdefiniowania i pragmatycznego rozumienia czy wykorzystania w analizach konkretnych przypadków. Wykorzystanie zaproponowanej w tytule i uzasadnionej we wprowadzeniu formuły jako punktu wyjścia do myślenia o różnorodnych problemach i zjawiskach zaowocowało kilkunastoma artykułami, które […] stanowią ciekawe rozpoznania, analizy i interpretacje wybranych zagadnień”.

Z recenzji prof. dra hab. Dariusza Kosińskiego

Wstęp / 7

I. Teatr wśrod mediow. Wprowadzenie
Artur Duda, Marzenna Wiśniewska – Teatr wśród mediów - wyzwania i propozycje badawcze / 17
Dorota Sosnowska – Rejestracja spektaklu - między obecnością a medialnością / 33
Rafał Maciąg – Media i teatr - równanie z niewiadomą / 45

II. Teatr jako medium
Leszek Karczewski – Złapać Oddech. Medialne konteksty interpretacyjne dramatu Samuela Becketta / 61
Katarzyna Wielechowska – Teatr jako medium emocji: Wiatr w Sosnach Motokiyo Zeamiego / 75
Paulina Tchurzewska – Teatr i media: wyzwania cielesności / 89
Marzenna Wiśniewska – Performatywność lalek teatralnych / 109
Joanna Ostrowska – Teatr jako medium upełnomocnienia (empowerment) – performanse w przestrzeni publicznej / 125
Maciej Szatkowski – Ja kocham XXX Meng Jinghuia jako cichy opór teatru poszukującego w Chinach / 133
Jacek Mikołajczyk – The Cradle Will Rock. Kołyska, która wstrząsnęła Ameryką / 151
Monika Kostaszuk-Romanowska – Teatr jako „medium” oburzonych / 163
Artur Duda – Teatr jako kompleks performansów na przykładzie Teatru Narodowego/Miejskiego w Toruniu w dwudziestoleciu międzywojennym / 181

III. Teatr zmediatyzowany
Adriana Świątek – Huculski obrzęd weselny w obiektywie antropologa widowisk kultury ludowej. Od rejestracji ku narracji? / 201
Naďa Satková – Electronic Media on the Stage: Three Examples of Contemporary Czech Performances by Jan Mikulášek, Ivan Krejčí and Jiří Pokorný / 213
Sabina Macioszek – Odbiorca stechnicyzowany, czyli o percepcji wybranych oper współczesnych / 223
Bartłomiej Oleszek – Radiowe formy teatru. Próba typologii / 241
Łukasz Borowiec – Niemożliwi narratorzy we współczesnym słuchowisku brytyjskim / 259

IV. Intermedium. Rozmowy z tworcami Słuchowiska, audiobooki, superprodukcje. O współczesnym teatrze radiowym z Januszem Kukułą, dyrektorem Teatru Polskiego Radia, rozmawia Bartłomiej Oleszek / 279
Realnie poczuć obecność widza. Z Pawłem Passinim, twórcą NeTTheatre – Teatru w Sieci Powiązań, o teatrze w Internecie rozmawiają Paulina Tchurzewska i Alicja Gruszka / 291

V. Teatr i performans wobec mediów
Piotr Skrzypczak – Intensywność dramaturgii i intensywność audiowizualna. Danton w reżyserii Andrzeja Wajdy i Sprawa Dantona w reżyserii Jana Klaty / 309
Aneta Głowacka – Teatr w mediach – media w teatrze. Medialność w spektaklach Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego / 325
Dorota Fox – Kabaretowy świat przedstawień. O związkach i zależnościach filmu i kabaretu / 343
Marek Bielacki – Suita baletowa Podróż magiczna Andrzeja Zielińskiego i zespołu Skaldowie jako dzieło muzyczne, teatralne, telewizyjne i filmowe / 357

Indeks osobowy / 373
Noty o autorach / 383

Artur Duda

Marzenna Wiśniewska

Bartłomiej Oleszek