Baśniowość w kulturze popularnej jako wyzwanie edukacyjne

Czy jest jeszcze dla baśniowości miejsce w naszym świecie? Czy jest potrzebna racjonalnie myślącemu, mocno stąpającemu po ziemi współczesnemu człowiekowi? Może zdołała się jeszcze schronić w pokoju dziecinnym, a może nawet z niego została już wygnana? Odpowiadając na te pytania, można stwierdzić, że baśniowość, czyli świat baśni, została wyparta z realnego świata przez naukę i technikę. W tej pracy postaramy się jednak wykazać, że baśniowość w różnych formach jest obecna w życiu współczesnego człowieka. Z tym że – zaznaczmy to już w tym miejscu – nie ujmujemy jej jako „słabej” postaci fantastyki związanej ze zjawiskiem pomysłowości1. Uważamy, że związek o wiele ściślejszy – i to wcale niesłaby – aniżeli z fantastyką łączy baśniowość z mitycznością. Baśnie bowiem podobnie jak mity są opowieściami nadającymi sens ludzkiemu życiu, wyrażającymi najgłębsze ludzkie (nie tylko dziecięce) potrzeby, wzmacniającymi nadzieje, osłabiającymi lęki.

Fragment wstępu

Wstęp / 11

Rozdział I
Etyka i poetyka baśni / 19
Istota baśni / 19
Baśń a mit / 25
Fantastyka baśni / 37
Symbolika baśni / 42
Próba określenia baśniowości / 49

Rozdział II
Ramy i obszary kultury popularnej / 53
Wielowymiarowość kultury / 53
Od kultury masowej do kultury popularnej / 59
Obszary kultury popularnej / 67

Rozdział III
Oblicza baśniowości w wybranych obszarach kultury popularnej / 83
Harry Potter, czyli długa i uciążliwa walka dobra ze złem / 83
Gwiezdne wojny, czyli baśń na miarę naszych czasów? / 114
Serial telewizyjny, czyli baśniowy przerywnik codzienności / 127
Gry komputerowe, czyli odbiorca w roli supermana / 145

Zakończenie / 171
Bibliografia / 185
Indeks osób / 205

Marcin Łukasz Lutomierski

Izabela Symonowicz-Jabłońska