Comites consistoriani w wieku IV. Studium prosopograficzne elity dworskiej cesarstwa rzymskiego 320-395 n.e.

[...] praca Szymona Olszańca stanowi pełne i bardzo mocno udokumentowane studium z dziejów ustroju późnego cesarstwa. O ile funkcjonowanie tego ustroju i związane z nim badania prosopograficzne zostały dobrze i wszechstronnie opracowane dla epoki wczesnego cesarstwa, to dla późnego cesarstwa powstały tylko opracowania częściowe zagadnień związanych z tematem rozprawy. Dr Olszaniec podjął zatem próbę zapełnienia dotkliwej luki w nauce.

Z recenzji prof. Marii Jaczynowskiej

Autor zestawia dane na temat urzędników cesarskich IV wieku, którzy tworzą określoną kategorię - comites consistoriani. [...] Liczne zestawienia i towarzyszące im analizy grupy z punktu widzenia kategorii czasowych pozwalają ją ujrzeć w nowy sposób. [...] Wielka liczba tabel i analiz, a co za tym idzie, pytań badawczych jest najlepszym świadectwem, jak wielki ładunek intelektualny wnosi do tej pracy badacz precyzyjny i pełen inwencji. [...] część prosopo-graficzna zawiera dużą liczbę analiz źródeł, w których Autor zmienia i koryguje ustalenia starszych badaczy, wysuwając hipotezy z reguły dobrze uzasadnione i przekonujące. [...] Najważniejszym zaś Jego dokonaniem jest ukazanie nowej wizji grupy społecznej, która stanowiła jeden z podstawowych elementów późnoantycznego ustroju społecznego i politycznego. [...] Ta praca wyróżnia się na tle nie tylko polskiego, lecz i międzynarodowego dorobku badaczy późnego antyku.

Z recenzji prof. Macieja Salamona

Wstęp / 11

Rozdział I - Consistorium i comites / 19
Kształtowanie się comites consistoriani / 19
Powstanie consilium principis w czasach pryncypatu. Jego metamorfoza i rozwój w czasach późnego Cesarstwa / 27
Consistorium - problemy terminologiczne / 38
Miejsce comites ordinisprimi w Consistorium / 44
Consistorium a prefektpraetorio / 49
Consistorium jako źródło prawa i sądowniczy trybunał odwoławczy / 54
Consistorium jako miejsce przyjmowania poselstw zagranicznych / 58
Appendix: Doradcy cesarza w dziele Ammiana Marcellina / 60

Rozdział II - Konsystorianie w ujęciu prosopograficznym / 63
Miejsce w hierarchii rang / 63
Przywileje prawa cywilnego / 74
Działalność jako doradca cesarza w ramach consilium / 82
Konsystorianin w sytuacjach nadzwyczajnych / 96

Rozdział III - Konsystorianie w ujęciu socjologicznym / 119
Kariery / 119
Czas trwania urzędu / 160
Wiek w momencie osiągnięcia stanowiska w konsystorium / 181
Pochodzenie. Kwestia ruchliwości wertykalnej i horyzontalnej / 181
Krewni, rodzina, powiązania / 217
Wykształcenie, kultura i zainteresowania literackie / 228
Religia / 244

Część druga - prosopograficzna

Założenia wstępne / 267
Quaestores sacripalatii / 270
Magistri officiorum / 377
Comites Sacrarum Largitionum / 471
Comites Rerum Prwatarum / 553
Zakończenie / 606
Fasti comites consistoriani / 615 

Wykaz skrótów / 619
Bibliografia / 625
Comites consistoriani in the Fourth Century(Prosopographical Study of the Court Elit in the Roman Empire, A.D. 320-395) / 653
Indeks / 663

Szymon Olszaniec