Lęki i leki. Trzynaście wierszy i sto siedemdziesiąt aforyzmów
Niniejszy tomik zatytułowany Lęki i leki jest swoistym wyzwaniem, aby przyjrzeć się właśnie temu, co zadziwia. Choć w tytule różnica między słowami wyraża się jedynie w „ogonku” przy „e”, to jednak chodzi o coś znacznie istotniejszego. Czego boi się człowiek i jak się z tych lęków leczy? Jakiego lekarstwa poszukuje i o jaką terapię zabiega? Lek to nie tyle dla poety sposób na unieszkodliwienie zła – jak sam zauważa w jednym z wierszy – pozbawienie go siły, lecz twórcze wznoszenie się, „by mieć jakąś nadzieję na lot”. Do tego świata ludzkich lęków, ujawnianych z delikatną precyzją, wnikają aforyzmy Dobiesa, demaskując problemy i odsłaniając wyczekiwaną medycynę. Już na samym początku nie może więc umknąć uwadze znaczący fakt, że Cezary Dobies wprowadza czytelnika do swojej poezji aforyzmami, które wciągają go niczym w wir rwącej rzeki. To wir intelektualny, który chce przedrzeć się do sedna sprawy, nie zadowalając się pływaniem po powierzchni.
Aforyzmy już od wieków były jedną z uprzywilejowanych form wyrazu myśli: zwięzłą, niechętną rozległym, wielostronicowym analizom próbą dotarcia do istoty rzeczy. Czasem potok słów topi pragnienie mądrości. Wiedzieli o tym filozofowie, którzy z upodobaniem sięgali po to narzędzie ekspresji. Byli wśród nich Seneka, Błażej Pascal, Artur Schopenhauer, Fryderyk Nietzsche, a także lekarz Hipokrates. Filozofowie i lekarze starali się znaleźć lek na ludzkie bóle. Leczyli aforyzmem, który dotykał „rany”, bolących punktów refleksji, nie znieruchomiał jak bandaż owinięty wokół całej ręki, lecz leczył miejsca zapalne.
(Ze Wstępu ks. dr. hab. Piotra Roszaka
Piotr Roszak – Pod kątem ostrym. Kilka słów o „poezji wirującej” Cezarego Dobiesa / 5
I / 13
II / 25
III / 31
13 wierszy / 49
Zamiast życzeń / 51
Fortepian / 52
Znaki / 53
Kobieta / 54
Wanda Rutkiewicz / 56
Próba terapii / 58
Lek / 60
Lęk / 61
Gniew / 62
Tożsamość / 63
Do ks. Piotra Roszaka chcąc ogarnąć św. Tomasza z Akwinu / 64
Wenus / 66
Antypsalm / 67
Anna Łozowska-Patynowska
Cezary Dobies
Poeta, pisarz, członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (Oddział Warszawa). Skończył studia filozoficzne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Obecnie mieszka w Paryżu. Wydał następujące pozycje książkowe: Portret okienny z chleba (WOAK, Teatr Wiczy, Toruń 2001), Joannie. Księga Wejścia (Algo, Toruń 2005), Herbert w Toruniu. Przewodnik po latach 1947–1951 dla turystów poezjojęzycznych (Tako, Toruń 2008), Księga imion. Podróż literacka przez Biblię oraz przypowieści o współczesnych ludziach (Tako, Toruń 2010), Lęki i leki. Trzynaście wierszy i sto siedemdziesiąt aforyzmów (Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2013), Wahadło w zegarze i inne zwątpienia / Le temps qui hésite, dwujęzyczne wydanie w przekładzie na język francuski Krzysztofa A. Jeżewskiego, Liliany Orłowskiej, Joanny Dobies i Laurenta Chemin (Editions yot-art, Paryż 2013), Łańcuch. Myśli powiązane (Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2016) oraz Artur Majka. Malarstwo z motywem myśli (Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2017). Opublikował opowiadanie i esej w książce U źródeł pamięci. O „zapominaniu” w historii, teologii i literaturze, pod red. Piotra Roszaka (Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2013). Jest także autorem zbioru bajek dla dzieci Bajki Arturka i Blanki / Les fables d`Artur et Blanka, przekład na język francuski Isabelle Jannes-Kalinowski (Editions yot-art, Paryż 2015).