Mickiewicz i okolice. Tematy romantyczne na łamach londyńskich "Wiadomości" z lat 40. i 50. XX wieku
Przedmiotem niniejszej pracy jest próba uporządkowania, opisania i zinterpretowania tematów romantycznych na łamach „Wiadomości" - jednego z najważniejszych czasopism powojennej emigracji. Tematami romantycznymi nazywam różnorodne zagadnienia związane przede wszystkim z biografiami i twórczością romantyków, dziejami Wielkiej Emigracji oraz stylami zachowań romantycznych. Głównym motywem podjęcia tej rozprawy jest fakt, że tak rozumiane tematy romantyczne są stale obecne na łamach londyńskiego tygodnika: w omawianym okresie trudno byłoby wskazać numer pisma bez jakichkolwiek odwołań do romantyzmu.
Fragment rozdziału 1
Nominacja do Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (Londyn) w kategorii: najlepsze opracowanie naukowe roku 2012 dotyczące kultury i literatury na emigracji (2013).
Słowo wstępne/ 9
Rozdział 1. Przedmiot i metoda/ 11
Charakterystyka źródeł oraz sposoby ich badania/ 11
Cele i ramy czasowe pracy/ 18
Druga Emigracja/ 19
„Polski Londyn"/ 24
Problemy terminologiczne/ 30
Stan badań/ 33
Rozdział 2. Romantyzm w publicystyce i eseistyce.
Świadectwa odbioru/ 37
Wstęp/ 37
Wypowiedzi o współczesnej emigracji polskiej/ 40
Szkice i artykuły na temat romantyzmu/ 46
Emigracyjne i krajowe publikacje poświęcone romantyzmowi/ 67
Wypowiedzi krytycznoliterackie/ 92
Podsumowanie/ 106
Rozdział 3. W kręgu zagadnień edytorstwa dzieł romantyków/ 111
Wstęp/ 111
Bieżące przedsięwzięcia wydawnicze/ 112
Edycje dzieł/ 118
Wybory pism/ 125
Edytorzy, redaktorzy, wydawnictwa/ 135
Antologie i broszury/ 146
Przedmowy i posłowia/ 151
Formy upowszechniania/ 158
Edycje krajowe/ 163
Edytorskie varia/ 164
Podsumowanie/ 180
Rozdział 4. Tematy romantyczne w utworach literackich i paraliterackich/ 183
Wstęp/ 183
„Kraj lat dziecinnych" w poezji/ 192
Wobec martyrologii/ 220
Wiersze o życiu i twórczości romantyków/ 229
Wojna i okupacja w tekstach prozatorskich/ 248
Wspomnienia z łagrów/ 253
Pozostałe nawiązania do romantyzmu/ 259
Opinie krytyków i publicystów/ 262
Podsumowanie/ 271
Rozdział 5. „Wiadomości" i style zachowań romantycznych 275
Wstęp/ 275
Wspomnienia i przeszłość/ 282
Obchody rocznicowe/ 289
Sprzeciwy i potępienia/ 298
Podsumowanie/ 309
Uwagi końcowe/ 315
Wykaz ilustracji/ 323
Bibliografia/ 325
Summary/ 325
prof. Zbigniew Chojnowski
Lutomierski penetruje ruch wydawniczy emigrantów, ich utwory literackie, wywiady, listy, wspomnienia, w których, obok publikacji prasowych, krystalizowały się „tematy romantyczne”. Świetnie orientuje się w procesach i zdarzeniach pozaliterackich, w kształtowaniu się opisywanej problematyki. […] Książka jest cenna ze względu na faktografię i uporządkowanie niebagatelnego wycinka życia literackiego emigracji. Cechuje się rzetelnością w opracowywaniu materiału. Realizm poznawczy sprawia, że „tematy romantyczne” są zreferowane nieromantycznie. Fragment recenzji: Londyn romantyczny, "Forum Akademickie" 2012, nr 10, https://prenumeruj.forumakademickie.pl/recenzje/londyn-romantyczny/.
prof. Mariusz Zawodniak
[...] Książka Marcina Lutomierskiego to bardzo rzetelna publikacja, omawiająca zagadnienia nierozpoznane dotąd w takim stopniu i w takim zakresie w literaturze przedmiotu, jest więc autorskim wkładem Lutomierskiego w rozwój badań nad powojenną emigracją londyńską, a zwłaszcza nad funkcjonowaniem jej czołowego pisma, jakim były londyńskie „Wiadomości". [...] Fragment recenzji wydawniczej.
Marcin Łukasz Lutomierski
(ur. w 1982 r. w Płocku), doktor nauk humanistycznych w dziedzinie literaturoznawstwa, filolog polski, specjalista ds. promocji Wydawnictwa Naukowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, wykładowca na Wydziale Humanistycznym UMK, edytor. Członek Pracowni Badań Kultury i Literatury Dziecięco-Młodzieżowej oraz Pracowni Edytorstwa Naukowego i Praktycznego na Wydziale Humanistycznym UMK, Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego Oddział w Toruniu, Towarzystwa Naukowego Płockiego, Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Włocławskiego Towarzystwa Naukowego oraz Polskiej Sekcji IBBY – Stowarzyszenia Przyjaciół Książki dla Młodych; członek redakcji "Głosu Uczelni. Czasopisma Uniwersytetu Mikołaja Kopernika", "Rocznika Towarzystwa Naukowego Płockiego", "Płockiego Rocznika Historyczno-Archiwalnego". Wyróżniony w IX Edycji Nagrody „Archiwum Emigracji” za pracę doktorską (Toruń, 2010). Monografia wydana na tej podstawie otrzymała nominację do Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (Londyn, 2013). Główne zainteresowania naukowe: literatura emigracyjna XIX–XX wieku, literatura dla dzieci i młodzieży, edytorstwo naukowe i literackie. Autor wielu publikacji naukowych i popularyzatorskich udostępnionych w Repozytorium UMK. Współpracownik instytucji doskonalących nauczycieli języka polskiego w kraju i za granicą. Juror konkursów literackich i recytatorskich dla dzieci i młodzieży. Jego hobby to gra na perkusji. Kontakt: m.lutomierski@umk.pl.
- Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie 1(4)2013. Dziewiętnastowieczny rynek wydawniczy
- Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie 2(8)2015. Edytorstwo polskie na uchodźstwie i emigracji. Varia
- Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie 2(18)2020: Edytorstwo literatury dla dzieci i młodzieży
- Z warsztatu edytora dzieł romantyków
- Rozmaitości warsztatowe