Paedagogia Christiana 2(30)/2012

„Paedagogia Christiana” jest czasopismem (półrocznikiem), wydawanym od 1997 roku na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika (zeszyty 1-4 ukazały się w Wydawnictwie Adam Marszałek), poświęconym problematyce pedagogiki chrześcijańskiej oraz pedagogiki religii. Każdy zeszyt zawiera cztery działy: 1 — Artykuły i rozprawy; 2 — Z pedagogiki rodziny; 3 — Sprawozdania; 4 — Recenzje. Zadaniem pisma jest przede wszystkim ukazywanie chrześcijańskich inspiracji i tradycji w wychowaniu i refleksji o nim. Do takich zagadnień należą m.in. filozoficzno-antropologiczne i biblijno-teologiczne podstawy wychowania człowieka oraz problematyka wychowania obecna w nauczaniu Kościoła katolickiego. Wiele miejsca poświęca się współczesnym uwarunkowaniom wychowania człowieka, dyskusjom nad najtrudniejszymi problemami i aktualnymi pytaniami, stawianymi w obrębie szeroko podjętej edukacji religijnej. Innym zagadnieniem, podejmowanym na łamach pisma, jest problematyka wychowania człowieka w społeczeństwie pluralistycznym i wielokulturowym. Pismo prezentuje pedagogikę religii jako atrakcyjną ofertę dla współczesnego wychowania oraz aktualność chrześcijańskiego ideału wychowawczego. Jest otwarte na problematykę szeroko pojętej edukacji religijnej całego chrześcijaństwa, a także zagadnienia dialogu międzyreligijnego i międzywyznaniowego. Wskazuje na szczególne wyzwania, stające w tym zakresie przed pedagogiką religii, a zwłaszcza wychowania do dialogu i tolerancji, troski o własną tożsamość z jednoczesnym otwarciem na innych.

W prezentowanym numerze „Paedagogia Christiana” podejmujemy zagadnienia nie tylko szerokiego filozoficzno-kulturowego tła, na jakim zachodzą obecne przemiany w myśleniu o wychowaniu, ale również całego szeregu kwestii podnoszonych przez nauczycieli-praktyków, którzy zadanie edukacji i wychowania młodzieży realizują na co dzień w szkołach różnego stopnia z akademickim włącznie. Artykuły, które stanowią historyczne tło dla podejmowanych rozważań praktycznych, dotyczą szerzej pojętej filozofii wychowania i kształcenia, głównie religijnego w różnych okresach historycznych (zob. między innymi teksty Anny Szylar – Ideały wychowawcze w klasztornych szkołach żeńskich w okresie potrydenckim do początków XIX wieku; Joanny Falkowskiej – Pierwiastek religijny w wychowaniu narodowym. Postulaty okresu autonomii galicyjskiej; Aldony Zakrzewskiej – Edukacja religijna dzieci i młodzieży szkolnej okresu międzywojennego źródłem humanizacji życia społecznego; Agnieszki Wałęgi – Obraz edukacji religijnej w polskich podręcznikach historii wychowania XIX i początków XX wieku; Alicji Żywczok – Idea afirmacji życia w nauce o naturze Bronisława Ferdynanda Trentowskiego). Podjęliśmy również szczegółowe kwestie, jak problem ochrony praw dziecka w świetle standardów polskich i międzynarodowych (Anita Rodkiewicz-Ryżek, Jacek Błeszyński); kategorii męskości i ojcostwa w teorii i praktyce wychowania (Witold Starnawski); poczucia alienacji u młodzieży i jego psychospołecznych następstw (Katarzyna Tomaszek, Stanisława Tucholska) czy kwestię pedagogii mediosfery (Adam Lepa).

Fragment „Od redakcji” ks. prof. dr. hab. Jarosława Michalskiego

Od Redakcji

• Jarosław Michalski - Od redakcji

Artykuły i rozprawy

• Anna Szylar - Ideały wychowawcze w klasztornych szkołach żeńskich w okresie potrydenckim do początków XIX wieku
• Joanna Falkowska - Pierwiastek religijny w wychowaniu narodowym. Postulaty okresu autonomii galicyjskiej
• Aldona Zakrzewska - Edukacja religijna dzieci i młodzieży szkolnej okresu międzywojennego źródłem humanizacji życia społecznego
• Agnieszka Wałęga - Obraz edukacji religijnej w polskich podręcznikach historii wychowania XIX i początków XX wieku
• Alicja Żywczok - Idea afirmacji życia w nauce o naturze Bronisława Ferdynanda Trentowskiego
• Jacek Błeszyński, Anita Rodkiewicz-Ryżek - Ochrona praw dziecka w świetle standardów polskich i międzynarodowych
• Kazimiera Wawrzynów - Nauczyciel partycypującym liderem. TZI jako model nauczania i wychowania według Ruth C. Cohn
• Witold Starnawski - Eliminacja kategorii męskości i ojcostwa w teorii i praktyce wychowania
• Wojciech Osial - Wychowawczo-aksjologiczne aspekty misji nauczyciela
• Katarzyna Tomaszek, Stanisława Tucholska - Psychospołeczne następstwa poczucia alienacji u młodzieży
• Zbigniew Marek, Anna Walulik - Sytuacje graniczne i wychowanie
• Małgorzata Słowik - O potrzebie rozwoju poradnictwa rodzinnego opartego na wartościach chrześcijańskich – na przykładzie działalności Kościoła katolickiego w Polsce
• Adam Lepa - Pedagogia mediosfery
• Andrzej Potocki - Polska młodzież w obszarze badawczych zainteresowań ks. Janusza Mariańskiego

Recenzje

• Jerzy Bagrowicz - Witold Starnawski, Bycie osobą. Podstawy moralności i wychowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2011, ss. 109
• Lucyna Dziaczkowska - Anna Szudra-Barszcz, Elementy pedeutologii scholastycznej, czyli o Tomasza z Akwinu rozumieniu nauczyciela i nauczania, Wydawnictwo KUL, Lublin 2011, ss. 82
• Czesław Kustra - Andrzej Muszala, Józef Binnebesel, Piotr Krakowiak, Marek Krobicki (red.), Dolentium Hominum. Duchowni i świeccy wobec ludzkiego cierpienia, Bonifratrzy, Kraków 2011, ss. 440
• Tadeusz Różański - Stanisław Głaz, Niektóre czynniki warunkujące przeżycia religijne młodzieży studiującej, Wydawnictwo WAM, Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Kraków 2009, ss. 136

Jarosław Tomasz Michalski