Kategoria: Nauki społeczne / Politologia i stosunki międzynarodowe

Wybór Prezydenta Republiki Włoskiej Model normatywny i rzeczywistość polityczna

autorzy:

Katarzyna Jachimowicz

48,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 48,00 zł

Wysyłamy w przeciągu 10 dni roboczych

szt

Rok wydania:2025 Nr wydania:Wydanie pierwsze Liczba stron:292 ISBN:978-83-231-6221-6 eISBN:978-83-231-6222-3 DOI: https://doi.org/10.12775/978-83-231-6222-3

OPIS Wybór Prezydenta Republiki Włoskiej to jedna z najbardziej wymagających procedur wyboru głowy państwa na świecie – niezwykle oszczędnie ujęta w przepisach samej Konstytucji, a w praktyce kształtowana przez konwenanse i zwyczaje polityczne. Reguły te wyrosły na gruncie zarówno włoskiego prawa wyborczego, jak i parlamentarnego, tworząc unikalny model, pozbawiony oficjalnych kandydatur i ograniczeń liczby tur głosowania, oparty na bardzo wysokich progach wyborczych. Autorka nie tylko ukazuje ewolucję tej procedury i przedstawia przebieg wszystkich dotychczasowych wyborów prezydenckich, lecz także podejmuje temat wciąż aktualny – czy włoski system polityczny powinien utrzymać dotychczasowy model, czy też zmierzać ku bezpośrednim wyborom głowy państwa. To oryginalne i pogłębione opracowanie, które ukazuje włoską procedurę wyboru Prezydenta Republiki jako laboratorium życia politycznego i konstytucyjnego, w którym widać zarówno trwałość instytucji, jak i wyzwania współczesnych Włoch.

SPIS TREŚCI Wstęp / 9

Rozdział I. Teoretyczne modele wyboru głowy państwa na świecie

1. Uwagi wprowadzające / 19

2. Wybory powszechne i bezpośrednie prezydenta / 22

3. Wybór prezydenta dokonywany przez specjalne kolegium elektorskie w dwustopniowej procedurze / 31

4. Wybór prezydenta dokonywany przez parlament / 35

5. System minimalnego poszerzenia parlamentu, czyli wybór dokonywany przez parlament uzupełniony o grupę specjalnych elektorów prezydenckich / 38

6. Wybór prezydenta dokonywany przez szczególne kolegia wyborcze / 41

7. Podsumowanie / 44

Rozdział II. Wybory głowy państwa w Republice Włoskiej w latach 1946–2022

1. Uwagi wstępne / 49

2. Wybór tymczasowej głowy państwa w 1946 roku / 49

3. Wybór poszczególnych prezydentów Republiki Włoskiej / 52

3.1. Wybory prezydenckie w okresie tzw. I Republiki (1948–1992) / 53

3.2. Wybory prezydenckie w okresie tzw. II Republiki (1999–2022) / 81

4. Podsumowanie / 104

Rozdział III. Zagadnienia proceduralne wyboru Prezydenta Republiki Włoskiej

1. Uwagi wprowadzające / 109

2. Znaczenie neutralności Prezydenta Republiki Włoskiej i jej gwarancje / 114

2.1. Wybór kwalifikowaną większością 2/3 głosów zgromadzenia / 117

2.2. Zasada tajności głosowania / 121

3. Warunki wybieralności na urząd Prezydenta Republiki Włoskiej / 128

3.1. Posiadanie pełni praw cywilnych i politycznych / 129

3.2. Wiek kandydata na urząd prezydenta / 130

3.3. Mai una donna, czyli problematyczna kwestia płci w wyborach prezydenckich / 131

3.4. Posiadanie włoskiego obywatelstwa / 136

3.5. Sylwetki kandydatów / 138

4. Procedura wyborcza / 141

4.1. Tryb zgłaszania kandydatów / 143

4.1.1. „Wolni strzelcy” – antybohaterowie włoskiego parlamentaryzmu / 150

4.2. Zarządzanie wyborów prezydenckich / 154

4.3. Problemy dotyczące „białego semestru” / 157

5. Kadencja prezydenta / 160

5.1. Początek kadencji / 161

5.2. Koniec kadencji / 162

5.3. Prorogatio del Presidente della Repubblica, czyli przedłużenie kadencji Prezydenta Republiki Włoskiej / 169

5.4. Kwestia ponownego wyboru na urząd prezydenta / 171

6. Status urzędującego prezydenta oraz byłych prezydentów Republiki Włoskiej / 176

7. Podsumowanie / 179

Rozdział IV. Zgromadzenie dokonujące wyboru Prezydenta Republiki Włoskiej

1. Uwagi wprowadzające / 183

2. Skład kolegium elektorskiego / 185

2.1. Parlamentarzyści / 187

2.2. Senatorowie dożywotni / 187

2.3. Delegaci regionalni / 190

2.3.1. Rola delegatów regionalnych / 197

2.3.2. Zmniejszenie liczby członków kolegium elektorskiego w 2020 r. / 206

3. Wybrane propozycje zmian prawnych dotyczących składu kolegium elektorskiego / 208

4. Praktyka funkcjonowania kolegium elektorskiego / 212

5. Podsumowanie / 215

Rozdział V. W poszukiwaniu optymalnej formuły wyborczej Prezydenta Republiki Włoskiej

1. Uwagi wprowadzające / 217

2. Zagadnienie wyboru Prezydenta Republiki Włoskiej w głosowaniu powszechnym / 219

2.1. Od „wielkiej reformy” do dwuizbowych komisji parlamentarnych / 220

2.2. Wielki powrót idei wyborów bezpośrednich po 2013 r. / 224

3. Wybrane elementy procedur pośrednich wyborów prezydenta – uwagi de lege lata i de lege ferenda / 240

4. Podsumowanie / 251

Zakończenie / 255

Załącznik. Prezydenci Republiki Włoskiej / 265

Bibliografia / 267

Summary. Electing the President of the Italian Republic: The Normative Model and Political Reality / 287

Recenzje

Autorzy

Katarzyna Jachimowicz

Dr Katarzyna Jachimowicz jest adiunktką w Katedrze Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W swojej pracy naukowej i badawczej zajmuje się prawem konstytucyjnym Włoch i Polski oraz problematyką instytucji Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem funkcjonowania sądownictwa.

Książki autora:

- Wybór Prezydenta Republiki Włoskiej Model normatywny i rzeczywistość polityczna