SKIP_TO

Czego szukasz?

0
SUMA: 0,00 zł
    przejdź do koszyka
    Kategoria: Nauki teologiczne

    Tomasz z Akwinu. Wykład Listu do Kolosan

    seria:Scholastica Thorunensia autorzy: Piotr Roszak redaktorzy: Piotr Roszak
    Rok wydania:2012 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:413 ISBN:978-83-231-2793-2 Format:158 x 228 mm
    OPIS

    Redakcja, wprowadzenie i noty do tekstu Piotr Roszak
    Tłumaczenie Ireneusz Mikołajczyk, Piotr Roszak

    Książka „Wykład Listu do Kolosa" jest owocem wspólnego projektu badawczego profesorów Uniwersytetu Nawarry w Pampelunie (Hiszpania) oraz Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (Polska) dotyczącego komentarzy św. Tomasza z Akwinu (1225-1274) do Corpus Paulinum. Stawiał on sobie za cel nie tylko dokonanie przekładu tekstu, ale także podjęcie studiów nad wybranymi zagadnieniami filozoficzno-teologicznymi myśli Akwinaty oraz opracowanie not redakcyjnych. Podjęta przed kilkoma laty współpraca wynika z podzielanego przekonania o aktualności nauki Tomasza z Akwinu również w ponowoczesnej konfiguracji myśli. Publikacje będące owocem tych poszukiwań zostały życzliwie przyjęte przez Wydawnictwo Naukowego UMK w ramach serii wydawniczej Scholastica Thorunensia, w którego Radzie Naukowej znaleźli się wybitni znawcy tomizmu z wielu krajów świata (E. Alarcón, S.-T. Bonino, F. Bauerschmidt, L. Clavell, L. Elders, M. Levering, E. Reinhardt, J. Salij, J.-P. Torrell, R. Woźniak, J. R. Villar).  Wydawać by się mogło, że Tomasza z Akwinu nie trzeba zbytnio przedstawiać: należy nie tylko do klasyków myśli chrześcijańskiej, ale również do tych, którzy położyli intelektualny fundament pod kulturę europejską. Ale cały czas pozostaje jeszcze nieodkryty zasadniczy profil jego aktywności, który wyznaczał rytm jego obowiązków na uniwersytecie i pozwalał na wyrażenie w pełni swoich poglądów: komentarze biblijne. Szczególne znaczenie dla zrozumienia myśli Akwinaty mają przede wszystkim komentarze do Listów św. Pawła, które były całościowym projektem Tomasza, a nie jedynie imperatywem chwili czy wymogiem dydaktyki.

    Tomasz z Akwinu - jak przypomina otwierający publikację tekst Piotra Roszaka, redaktora i obok prof. Ireneusza Mikołajczyka również tłumacza komentarza do Kolosan - należy do teologów, którzy uciekają przed pokusą łatwego zaszeregowania i przyklejania etykietki „moralisty", „dogmatyka" czy „filozofa chrześcijańskiego". Akwinata jawi się jako magister in Sacra Pagina, a więc głęboko zakorzeniony w lekturze Biblii, której odczytanie czyni z niego „mistrza duchowego", nauczającego mądrości nieprzemijającej. To trzy ‘składowe' oblicza św. Tomasza, które nie powinny zniknąć z pola widzenia przy każdym kontakcie z najmniejszym choćby opusculum: oparcie w Piśmie Świętym, nauczanie duchowe i sapiencjalny charakter teologii, rozumianej jako harmonijny projekt współbrzmienia wiary i rozumu w jednej symfonii prawdy. Odniesienie do Biblii i metafizyki, kluczowe naszym zdaniem dla właściwego odczytania dziedzictwa Tomasza, to inspiracja, którą wyartykułował na nowo w swojej programowej publikacji amerykański badacz dzieł Akwinaty Matthew Levering (Scripture and metaphisics) i to właśnie jego przemyślenia - obok dzieł S.Th. Pinckearsa - były inspiracją dla naszych toruńskich badań nad Akwinatą, które wybrały drogę tomizmu biblijnego.

    Toruńskie drogi odkrywania Tomasza to dialog z współczesnymi interpretatorami jego myśli, których spojrzenie na dorobek mistrza z Akwinu ukazuje najgłębsze pokłady myśli Doktora Powszechnego. Jest im wspólna niezgoda na te odczytania św. Tomasza, które wpisują się w dominującą niekiedy ‘atomizację' jego teologii i rozrywanie na drobne elementy, z których nie widać już całości. Chodzi zatem o przywrócenie integralności lektury tekstów Tomaszowych, która postrzega je w ich totum, gdzie jest miejsce na język metafizyki i normatywność tekstów biblijnych. Przekłada się to na konkretny sposób podejścia do dobrze znanych tekstów z Sumy czy innych dzieł Akwinaty, w których cytacje biblijne nie są jedynie ozdobnikami, lecz odzwierciedlają ważne teologiczne ramy czy odniesienia. Abstrahować od nich i nie pytać o sens przytaczania takiego właśnie, a nie innego fragmentu Pisma Świętego (nie wszystkie bowiem cytacje Tomasza mają charakter jedynie «ilustrujący», są często także «streszczeniem» pewnych idei), oznacza pozostawanie jedynie na powierzchni jego głębokich przemyśleń.

    Niniejsza publikacja zawiera po raz pierwszy tłumaczony na język polski tekst komentarza św. Tomasza z Akwinu do Listu do Kolosan („Expositio super Espistollam Collosenses"), który przygotowano w wersji polsko-łacińskiej, ułatwiającej czytelnikom odniesienie do oryginalnej terminologii łacińskiej. Tłumaczenie zostało także zaopatrzone w noty wyjaśniające trudniejsze terminy, określające źródła cytacji, przybliżające przywoływane postaci oraz wskazujące na strukturę Tomaszowego komentarza biblijnego. Wszystko po to, aby uczynić zrozumiałym myśl Tomasza - teologa, którego ciekawe spostrzeżenia i interpretacje biblijne znajdują uznanie również u wielu współczesnych egzegetów. W drugiej części książki zamieszczono studia poświęcone wybranym zagadnieniom, które porusza św. Tomasz w swoim komentarzu. W ten sposób przyczyniają się z jednej strony do umiejscowienia myśli Akwinaty w szerokim kontekście refleksji teologicznej, ale także z drugiej strony otwierają nowe, ciekawe perspektywy do dalszych badań.

    Ten właśnie zamiar przyświecał hiszpańskiemu bibliście z Uniwersytetu Nawarry Juan Luis Caballero, który w artykule zatytułowanym „Obowiązki rodzinne z Kol 3,18-4,1 w średniowiecznej egzegezie zachodniej" starał się pokazać szeroki kontekst egzegezy św. Tomasza. Analizując komentarze biblijne poprzedników Tomasza z Akwinu czytelne wskazał nie tylko na bezpośrednie źródła myśli Doktora Anielskiego, zapożyczenia oraz idee zaczerpnięte od Ojców Kościoła, lecz także kierunek jego egzegezy uniwersyteckiej, tak odmiennej od tej uprawianej przez Ojców Kościoła. Natomiast jeden z założycieli toruńsko-pampeluńskiego zespołu badawczego, wieloletni dziekan Wydziału Teologii Uniwersytetu Nawarry w Pampelunie, prof. José Ramón Villar wybrał inny kierunek refleksji. Jego studium „Chrystus obrazem Boga niewidzialnego. Komentarz św. Tomasza do Kol 1,15" skupia się na niezwykle istotnym w teologii pojęciu „obrazu Bożego" i pragnie pokazać ważny wkład Tomasza z Akwinu w refleksję zarówno antropologiczną jak i chrystologiczną. Diachroniczne refleksje Villara, bo uwzględniające także inne dzieła Akwinaty, czynią naukę o imago Dei bardziej zrozumiałą i aktualną. W tę samą logikę wpisuje się kolejny artykuł: „Plenitudo divinitatis corporaliter. Człowieczeństwo Chrystusa, w którym mieszka cała Pełnia bóstwa (Kol 2,9) w świetle komentarza Akwinaty do Listu do Kolosa", autorstwa Piotra Roszaka, adiunkta w Zakładzie Teologii Fundamentalnej i Religiologii UMK i jednocześnie profesora stowarzyszonego Uniwersytetu Nawarry, będącego sekretarzem grupy badawczej. Tym razem analiza dotyczy kilku kwestii chrystologicznych, zwłaszcza związanych z naturą unii hipostatycznej, pojęciu „uczestnictwa" oraz rozumienia wyjątkowości człowieczeństwa Chrystusa, które jest narzędziem bóstwa. To wokół konceptu „pełni bóstwa", na szerokim tle średniowiecznych sporów o homo assumptus, krąży zainteresowanie Roszaka.

    Trzy kolejne artykuły podejmują wątki teologiczno-moralne nauki Akwinaty zawartej w „Wykładzie Listu do Kolosa". Tomás Trigo, profesor teologii moralnej z Uniwersytetu Nawarry skupia się na aretologii Tomasza z Akwinu: „Cnoty teologalne w komentarzu św. Tomasza z Akwinu do Listu do Kolosa". Stara się pokazać nie tylko Tomaszowe próby definicji poszczególnych cnót, co ich wewnętrzne powiązanie oraz swoisty program pedagogiczny, który wpisuje się w wezwanie do naśladowania Chrystusa i upodabniania się do Niego.
    W tym duchu rozwija swoje refleksje nad „chrystianologią" obecną w komentarzu Mirosław Mróz, profesor i kierownik Zakładu Teologii Moralnej i Katolickiej Nauki Społecznej na Wydziale Teologicznym UMK. Śledząc wątki teologiczno-moralne poszczególnych rozdziałów komentarza odczytuje je przez pryzmat ontycznej relacji każdego chrześcijanina z Chrystusem, co w optyce Tomaszowej doktryny moralnej przekłada się na program nieustannego naśladowania Chrystusa i upodobniania sie do Niego.

    Ostatnie z zamieszczonych studiów, autorstwa Adama Machowskiego, doktora teologii i znawcy doktryny politycznej Tomasza, skupia się na zagadnieniu właśnie z obszaru nauki społecznej: „Możliwości i ograniczenia analogii pomiędzy wspólnotą Kościoła a wspólnotą polityczną w Komentarzu św. Tomasza z Akwinu do Listu do Kolosa". To próba wydobycia z tekstów Akwinaty wątków obrazujących jego poglądy na kwestie poświęcone zasadom rządzenia wspólnotą polityczną oraz analiza szeregu metafor odsyłających do prawideł życia społecznego, które nie tracą również dziś niczego ze swej aktualności.
    Publikację kończy bibliografia, która podzielona na poszczególne obszary aktywności Akwinaty (od reguł egzegezy Tomasza po komentarze biblijne w ogólności i szczególnie do Corpus Paulinum), pozwala czytelnikowi na podjęcie szczegółowych studiów z zakresu teologii Tomasza z Akwinu i odniesienie do aktualnej, dynamicznie rozwijającej się literatury światowej dotyczącej jego systemu egzegetycznego.

    Inne z tej kategorii

    Książka
    Nauki teologiczne

    Człowiek – mądrość a głupota. Tom 2. Aspekt teologiczny

    Krzysztof Krzemiński, Rafał Beszterda, Karolina Olszewska
    od 6,92 zł
    Książka
    Nauki teologiczne

    Imperatywy jako narzędzia formacji chrześcijan w Apokalipsie św. Jana

    Karolina Olszewska
    od 6,92 zł
    Książka
    Nauki teologiczne

    Formacja chrześcijańska młodzieży w mediach społecznościowych. Studium teologiczno-pastoralne na podstawie badań maturzystów w archidiecezji przemyskiej

    Maciej Piotr Flader
    od 6,92 zł
    Książka
    Nauki teologiczne

    Tożsamość lidera i jego etyczna formacja z perspektywy traktatu św. Tomasza z Akwinu o rządach Bożych (S.Th., I, 103–119)

    Piotr Paweł Orłowski
    od 6,92 zł
    1/

    Przydatne linki

    Uniwersytet Mikołaja Kopernika Następny krok Akademicka Platforma Czasopism Następny krok Monografie na rzecz Nauki Polskiej Następny krok Open University Press Następny krok POZA Następny krok POZA Dzieci Następny krok
    W związku ze zmianą serwisów WWW Wydawnictwa Naukowego UMK mogą wystąpić utrudnienia w działaniu sklepu internetowego. Za wszelkie niedogodności przepraszamy.