Niewidzia(l)ne. Kobiety i historia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

seria:Scientia – Universitas – Memoria autorzy:

Aleksandra Derra, Anna Maria Kola, Wojciech Piasek

redaktorzy: Wojciech Piasek

38,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 38,00 zł

Wysyłamy w przeciągu 14 dni roboczych

szt

Rok wydania:2020 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:262 ISBN:978-83-231-4328-4 Format:158 x 228 mm

OPIS

Dla kogo ważne są postaci, wydarzenia czy miejsca historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, które próbuje się zapamiętać i utrwalić? Czyja jest ta historia i dla kogo jest pisana? Tradycyjna metoda historiograficzna zazwyczaj pomija wszystko, co jest określane jako bierne w procesie tworzenia dziejów: kobiety, niższe warstwy społeczne, a także „rzeczy małe, codzienne, niespektakularne”. Przekonujemy, że – jakkolwiek ważna – perspektywa historyczna wycelowana w „osoby i wydarzenia wielkie”, lecz pozostawiona bez uzupełnienia, dać może co najwyżej niepełny obraz dziejów.

Odwołując się do tożsamościowo-twórczej roli historii i do możliwości korzystania z (auto)krytycznej siły jej ustaleń metodologicznych, zadaliśmy pytania: Czy możliwa jest inna historia naszego uniwersytetu? Jak uzasadnić celowe i świadome postawienie w centrum pracownic uczelni – nauczycielek, badaczek, kobiet z administracji, bibliotekarek, muzealniczek, doktorantek, studentek, archiwistek etc.? Czym byłby uniwersytet bez nich i czy w ogóle mógłby zaistnieć? Czy nasz uniwersytet miał bohaterki, które widać? Które znamy? Czy współtworzą one element uczelnianej genealogii na tyle silny, że dzisiejsze badaczki i pracownice mogą odwołać się do nich, czerpiąc z nich wzorce i inspirację? Czy utrwalanie sprawczej roli kobiet i tego, co kobiece, przyczyni się do przeformułowania opowieści o przeszłości i przyszłości uniwersytetu? Proponujemy spojrzeć na dzieje UMK jako historię kobiet, które są niewidzia(l)ne, bo nie były dostrzegane; historię, którą da się napisać inaczej, wydobywając kobiety i kobiecość jako siłę (kulturo)twórczą. Historię, która pozwoli zmodyfikować obecną tożsamość uczelni.

SPIS TREŚCI

Historia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Wprowadzenie (Aleksandra Derra, Anna M. Kola, Wojciech Piasek) / 7

Aleksandra Derra
Zatarte ślady kobiet (na) filozofii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu / 17

Rafał Kleśta-Nawrocki
Nieandrocentryczne początki toruńskiej etnologii akademickiej. Kierowniczki Maria Znamierowska-Prüfferowa i Bożena Stelmachowska / 39

Wojciech Piasek
Jadwiga Lechicka. „Kobieta nowa i nowoczesna” a nowy porządek i relacja płci w historii oraz naukowych instytucjach historycznych / 57

Barbara Bibik
„Słowami świadczyć miłość – to nie miłość”. Zofia Abramowiczówna / 95

Agnieszka Zielińska
Kobiety naukowcy związane z obecnym Wydziałem Nauk Historycznych / 115

Anna Maria Kola
Niebezpieczny precedens? Aktywność Studenckiego Koła Naukowego Pedagogów na UMK jako przykład działań emancypacyjnych… nie tylko młodych kobiet / 141

Kinga Majchrzak-Ptak
Miejsca pamięci na UMK – perspektywa kobieca / 177

Adam F. Kola
Pamięć kobiet/niepamięć o kobietach Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Kontekst teoretyczny i europejski (Europa Środkowa i Wschodnia) / 191

Wioletta Kwiatkowska
Kobiety a technologie. Badaczki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu same o sobie / 209

Marlena Jabłońska, Bożena Kierzkowska
Spuścizny archiwalne kobiet uniwersytetu w zasobie Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Bibliotece Uniwersyteckiej / 227

Recenzje

2024-03-13 10:33:44

Rafał Stobiecki

[...] Omawiana narracja ma charakter zaangażowany. Poruszenie określonych problemów, postawienie pytań, unaocznienie braku równowagi płci może i powinno prowokować dys-kusję oraz dążenie do przywrócenia stanu harmonii, odwrócenia niekorzystnych tendencji. W przypadku toruńskiej monografii i mamy do czynienia z ciekawym przykładem aplikacji propozycji teoretycznych do konkretnego materiału. Autorzy pokazują, jak postulowane przez nich badania mogłyby wyglądać. Fragment recenzji: "KLIO POLSKA • Studia i Materiały z Dziejów Historiografii i Polskiej", t. 13, 2021, https://apcz.umk.pl/KLIOPL/article/view/37135/31630.

Autorzy

Aleksandra Derra

filozofka, tłumaczka, filolożka. Kierowniczka Katedry Filozofii Praktycznej Instytutu Filozofii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Współzałożycielka i kierowniczka podyplomowych studiów z zakresu gender na Wydziale Humanistycznym UMK w Toruniu. Redaktorka naczelna czasopisma "Avant. Trends in Interdisciplinary Studies" (avant.edu.pl). Zajmuje się krytyczną współczesną filozofią nauki oraz studiami nad nauką i technologią. Autorka książek: Kobiety (w) nauce. Problem płci we współczesnej filozofii nauki i w praktyce badawczej, Odsłonić tajemnicę znaczenia. Eseje z filozofii języka; współredaktorka Studia nad nauką oraz technologią. Wybór tekstów; Horyzonty konstruktywizmu. Inspiracje, perspektywy, przyszłość.
Kontakt: aldewicz@umk.pl, www.aleksandra-derra.eu.

Książki autora:

- Filozofia, nauka, feminizm. Wybór tekstów
- Horyzonty konstruktywizmu. Inspiracje, perspektywy, przyszłość
- Niewidzia(l)ne. Kobiety i historia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
- Studia nad nauką i technologią. Wybór tekstów
- Odsłonić tajemnicę znaczenia. Eseje z filozofii języka

Anna Maria Kola

Książki autora:

- Wychowanie jednostki i wspólnoty do wartościowego życia. Tom 1
- Niewidzia(l)ne. Kobiety i historia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wojciech Piasek

Profesor w Instytucie Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 1990–1995 studia w Instytucie Archeologii i Etnologii UMK (indywidualny program studiów w zakresie etnoarcheologii), 1992–1996 – studia w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK (historia). Zainteresowania badawcze: etnografia myśli współczesnej w dziedzinie historii i pozaakademickich form historii. Autor, redaktor i współredaktor monografii podejmujących problemy z obszaru współczesnej humanistyki, metodologii historii i historii historiografii.

___

Wojciech Piasek is a professor at the Institute of History and Archives of Nicolaus Copernicus University in Toruń. From 1990 to 1995, he studied at the Institute of Archaeology and Ethnology of Nicolaus Copernicus University (an individual study programme in the field of ethnoarchaeology). From 1992 to 1996, he studied history at the Institute of History and Archives of Nicolaus Copernicus University. His research interests include the ethnography of contemporary thought in the field of history and non-academic forms of history.

Książki autora:

- Historia jako wiedza lokalna. "Antropologiczne przesunięcie" w badaniach nad historiografią PRL
- Toruńskie konfrontacje archiwalne, t. 4: Nowa archiwistyka - archiwa i archiwistyka w ponowoczesnym kontekście kulturowym
- Jerzy Wojtowicz, historyk gospodarki, społeczeństwa i kultury doby nowożytnej
- Ludwik Kolankowski. Dzieło i życie – indywidualny przypadek historiograficzny
- Anthropologising History: a Historiographic and Methodological Case Study of Witold Kula
- Historia – klimat – przyroda. Perspektywa antropocentryczna
- Notatki z etnografii myśli współczesnej w dziedzinie historii. Informacje etnograficzne, diagnozy i wielkie kwestie
- Niewidzia(l)ne. Kobiety i historia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
- Archiwum – archiwistyka – kultura. Antologia
- Interpretacje przyrody w przeszłości
- Scientia magnam laetitiam parat. Studia z historii kultury, społeczeństwa i polityki ofiarowane Profesorowi Kazimierzowi Maliszewskiemu
- The ethnography of historiography developed in the Polish People’s Republic: a historiographic and methodological case study of Karol Górski
- Bariery – możliwości – wyzwania. Środowisko przyrodnicze na przestrzeni dziejów
- Jadwiga Lechicka – kobieta nowa i nowoczesna. Kulturowy porządek i relacja płci w historiografii polskiej
- Contemporary thought in the field of history: ethnographic notes