Interpretacje przyrody w przeszłości

seria:Natura – Homines – Historia. Studia z historii środowiskowej autorzy:

Piotr Oliński, Wojciech Piasek, Radosław Piętka

redaktorzy: Radosław Piętka

od 4,92 zł

Przekierowanie do ibuk.pl

39,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 39,00 zł

Rok wydania:2020 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:286 ISBN:978-83-231-4335-2 Format:158 x 228 mm

OPIS

Przyroda otaczająca człowieka w naturalny sposób poddawana była rozmaitym interpretacjom, które stawały się faktami kulturowymi i zakorzeniały się życiu społeczeństw. Autorzy zebranych w tomie artykułów przedstawiają interpretacje przyrody w różnych kontekstach historycznych i geograficznych, a tym samym eksponują różnorodność ujęć interpretacji przyrody. Przyglądając się „człowiekowi w czasie”, pokazują „alternatywne przyrody”. Kolejne artykuły pozwalają czytelnikowi przede wszystkim zapoznać się z nimi w „działaniu”. Śledząc wraz z autorami takie tematy, jak: praktyki okołołowieckie, poszukiwanie zależności między pojęciami „wojna”, „pokój” i „zwierzęta”, niezwykły czyn Oktawiana Augusta, poddanie świata wszelkich istot żywych influencji kosmicznej, wątek jelenia w dawnej kulturze, symboliczne karanie zwierząt, badania przyrodnicze Johanna Wolfganga Goethego, wiadomości o przyrodzie zawarte w prasie, obecność elementów roślinnych w europejskiej symbolice wojskowej, funkcjonowanie myślenia mityczno-magicznego i jego obecność w kulturze współczesnej − obserwujemy ich kulturową materialność.

SPIS TREŚCI

Piotr Oliński, Wojciech Piasek
Interpretacje przyrody w przeszłości. Wprowadzenie do lektury / 9

Wojciech Piasek
Czy przyroda istniała od zawsze? Przyroda jak fakt kulturowy / 13

Filip Rogalski
Między redukcją ontologiczną a uczłowieczeniem – kilka uwag na temat praktyk okołołowieckich ludów tubylczych Amazonii w kontekście ich ontologii / 25

Rafał Kleśta-Nawrocki
Czy wciąż możemy być ararami? / 49

Lucyna Kostuch
Polemos w świecie zwierząt / 69

Radosław Piętka
Oktawian August i milczenie żab (Swetoniusz, Boski August 94.7) / 89

Aleksandra Arndt
Georgiki wczoraj, dziś, jutro. Ekologiczny wymiar arcypoematu Wergiliusza / 103

Sylwia Konarska-Zimnicka
Świat roślin a influencja kosmiczna / 135

Beata Wojciechowska
Jeleń w średniowiecznej przestrzeni kulturowej (charakterystyka, symbolika, pożytki) / 153

Mateusz F. Marszałkowski
Przedstawienia stworzeń wodnych w kodeksach iluminowanych skryptorium w Pelplinie w 2 połowie XIV wieku / 165

Piotr Oliński
Powódź – mróz – sztorm. O kilku fragmentach dotyczących pogody w narracjach kronik nadbałtyckich / 183

Paweł Mateusz Modrzyński
Symboliczne karanie zwierząt, zwierzęce karanie ludzi... Zwierzęta a symbolika systemów penalnych w teorii prawnej miast pruskich (XIII−XVI w.). Szkic historyczno-prawny / 197

Kazimierz Maliszewski
Badania przyrodnicze Johanna Wolfganga Goethego (1749−1832) i jego interpretacja świata przyrody / 213

Adam Kucharski
Wiadomości o Wielorybie, jego polowaniu – używaniu. Prasowe informacje o przyrodzie na łamach „Magazynu Warszawskiego” (1784−1785) / 231

Aleksander Smoliński
Elementy roślinne stosowane w europejskiej i polskiej symbolice wojskowej. Część I / 249

Recenzje

Autorzy

Piotr Oliński

Historyk zatrudniony w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu. Jest członkiem Centrum Badań Zmian Klimatu UMK. Zajmuje się historią średniowiecza, edycją źródeł historycznych oraz klimatologią historyczną. Jest autorem takich książek, jak: Cysterskie nekrologi na Pomorzu Gdańskim od XIII do XVII wieku (Toruń 1997), Fundacje mieszczańskie w miastach pruskich w okresie średniowiecza i na progu czasów nowożytnych (Toruń 2008), Księga klasztorów ziemi chełmińskiej w średniowieczu (wspólnie z M. i J. Raczkowskimi, Toruń 2019). Współuczestniczył również w pracach nad licznymi artykułami poświęconymi zmianom klimatycznym, np. Droughts in the area of Poland in recent centuries in the light of multi-proxy data („Climate of the Past” 2020) czy Temperature changes in Poland from the 16th to the 20th centuries („International Journal of Climatology” 2005).

Książki autora:

- Fundacje mieszczańskie w miastach pruskich w okresie średniowiecza i na progu czasów nowożytnych (Chełmno, Toruń, Elbląg, Gdańsk
- Księgi Młodego Miasta Gdańska 1400-1455 [1458-1459]
- In memoriam honoremque Casimiri Jasiński
- Klasztor dominikański w Toruniu. W 750. rocznicę fundacji
- Ludwik Kolankowski. Dzieło i życie – indywidualny przypadek historiograficzny
- Księga klasztorów ziemi chełmińskiej w średniowieczu. Tom 1: Chełmno
- Historia – klimat – przyroda. Perspektywa antropocentryczna
- Interpretacje przyrody w przeszłości
- Pogoda i klimat regionów południowobałtyckich od końca XIV do początków XVI w. w źródłach narracyjnych
- Bariery – możliwości – wyzwania. Środowisko przyrodnicze na przestrzeni dziejów

Wojciech Piasek

Profesor w Instytucie Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 1990–1995 studia w Instytucie Archeologii i Etnologii UMK (indywidualny program studiów w zakresie etnoarcheologii), 1992–1996 – studia w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK (historia). Zainteresowania badawcze: etnografia myśli współczesnej w dziedzinie historii i pozaakademickich form historii. Autor, redaktor i współredaktor monografii podejmujących problemy z obszaru współczesnej humanistyki, metodologii historii i historii historiografii.

___

Wojciech Piasek is a professor at the Institute of History and Archives of Nicolaus Copernicus University in Toruń. From 1990 to 1995, he studied at the Institute of Archaeology and Ethnology of Nicolaus Copernicus University (an individual study programme in the field of ethnoarchaeology). From 1992 to 1996, he studied history at the Institute of History and Archives of Nicolaus Copernicus University. His research interests include the ethnography of contemporary thought in the field of history and non-academic forms of history.

Książki autora:

- Historia jako wiedza lokalna. "Antropologiczne przesunięcie" w badaniach nad historiografią PRL
- Toruńskie konfrontacje archiwalne, t. 4: Nowa archiwistyka - archiwa i archiwistyka w ponowoczesnym kontekście kulturowym
- Jerzy Wojtowicz, historyk gospodarki, społeczeństwa i kultury doby nowożytnej
- Ludwik Kolankowski. Dzieło i życie – indywidualny przypadek historiograficzny
- Anthropologising History: a Historiographic and Methodological Case Study of Witold Kula
- Historia – klimat – przyroda. Perspektywa antropocentryczna
- Notatki z etnografii myśli współczesnej w dziedzinie historii. Informacje etnograficzne, diagnozy i wielkie kwestie
- Niewidzia(l)ne. Kobiety i historia Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
- Archiwum – archiwistyka – kultura. Antologia
- Interpretacje przyrody w przeszłości
- Scientia magnam laetitiam parat. Studia z historii kultury, społeczeństwa i polityki ofiarowane Profesorowi Kazimierzowi Maliszewskiemu
- The ethnography of historiography developed in the Polish People’s Republic: a historiographic and methodological case study of Karol Górski
- Bariery – możliwości – wyzwania. Środowisko przyrodnicze na przestrzeni dziejów
- Jadwiga Lechicka – kobieta nowa i nowoczesna. Kulturowy porządek i relacja płci w historiografii polskiej
- Contemporary thought in the field of history: ethnographic notes