Gry z tożsamością. Tatuowanie ciała w indywidualizującym się społeczeństwie polskim

Dlaczego tatuowanie ciała staje się dziś w Polsce coraz bardziej popularne? Czy tatuaż to jedynie ozdoba, czy może coś więcej – forma ekspresji siebie i kształtowania własnego „ja”? Czy osoby wytatuowane podkreślają w ten sposób swoją inność i nonkonformizm, czy też przynależność do pewnej wspólnoty? Jakie znaczenie ma tatuaż z perspektywy ich biografii? Jaki wpływ wywiera na ich codzienne życie, pracę i relacje z innymi ludźmi? Ta książka stanowi próbę odpowiedzi na powyższe pytania. Autorka przygląda się roli praktyki tatuowania w indywidualizującym się polskim społeczeństwie, pokazując, że można potraktować tatuaż jako niezwykle efektywne narzędzie konstruowania, wyrażania i negocjowania jednostkowej tożsamości. Analizując wypowiedzi licznych entuzjastów tatuażu, sugeruje, że zaangażowanie w tę modyfikację ciała wynika z pragnienia zmiany własnego wyglądu oraz stanowi sposób przekształcania własnego wizerunku, pracy nad swoją biografią czy zarządzania emocjami. Ponadto wskazuje, że tatuaż to nie tylko indywidualizujący znak, ale również swoisty komentarz kulturowy, przy pomocy którego jednostka może sytuować się wobecswojego otoczenia, zaznaczając zarówno dystans wobec innych, jak i łączące ją z nimi więzi.

Podziękowania / 7
Wprowadzenie / 11

Rozdział 1. Tożsamość w społeczeństwie zindywidualizowanym / 19
Strukturalna indywidualizacja / 27
Kultura indywidualizmu / 34
Procesy tożsamościowe w społeczeństwie zindywidualizowanym / 42
Tożsamość i ciało / 77

Rozdział 2. Tatuaż przedefiniowany / 87
Tatuaż jako znak przynależności / 91
Tatuaż – pomiędzy włączeniem a wykluczeniem / 99
Tatuaż jako znak indywidualizujący / 108
Tatuaż we współczesnej polsce / 124

Rozdział 3. Tatuowanie ciała jako problem badawczy / 131
Problem badawczy i cel badania / 136
Metodologia i narzędzia badawcze / 139

Rozdział 4. Bycie sobą / 149
Tatuaż jako „pomysł na siebie” / 150
Tatuaż biograficznie uwikłany / 186
Tatuaż a zarządzanie emocjami / 212

Rozdział 5. Bycie innym / 227
Konstruowanie inności / 229
Bycie innym – bycie dostrzeżonym / 281
Inność w ryzach / 291

Rozdział 6. Bycie z innymi / 323
Od „my” do „ja” / 324
Od „ja” do „my” / 339

Zakończenie / 375
Dodatki / 385
Sposób realizacji badania / 385
Charakterystyka respondentów / 390
Esej fotograficzny. Barwy tożsamości / 395
Bibliografia / 441
Summary / 461
Indeks osobowy / 465

Agata Dziuban