prof. UMK. Jej zainteresowania naukowo-badawcze sytuują się w obszarze kryminologii, wiktymologii, patologii społecznych i resocjalizacji. Podejmowana w pracach naukowych problematyka obejmuje: etiologiczne i fenomenologiczne aspekty zachowań dewiacyjnych (w tym także przestępczych) nieletnich dziewcząt i kobiet, problematykę zjawiska przemocy wewnątrzrodzinnej z uwzględnieniem krzywdzenia dzieci oraz stosowania przemocy wobec kobiet w związkach, a także przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, w szczególności zabójstwa i przestępstwa seksualne oraz możliwości resocjalizacji sprawców tych czynów.
Przestępcy seksualni. Zabójcy, gwałciciele, pedofile i ich resocjalizacja
Przestępcy seksualni zwykle postrzegani są w dość jednolitych kategoriach – jako sprawcy, którzy w wynaturzonych czynach seksualnych realizują swoje potrzeby seksualne. W wielu wypadkach przestępstwa te określane są mianem crime of passion. Po tym pojęciem skrywa się fałszywa sugestia, że sprawcy ci nie do końca są odpowiedzialni za swoje działania, targani gwałtownymi namiętnościami, nie panują nad zachowaniem. W książce Przestępcy seksualni. Zabójcy, gwałciciele, pedofile i ich resocjalizacja został przedstawiony rzeczywisty, wielowymiarowy wizerunek sprawców przestępstw seksualnych ukazujący zróżnicowane czynniki ryzyka, okoliczności, a także tło motywacyjne dokonanych czynów. Prezentowane liczne przypadki sprawców wskazują na niejednolite motywy przestępstw seksualnych, począwszy od najbardziej oczywistych motywów seksualnych, przez motywy gniewne, odwetowe, a skończywszy na czerpaniu przyjemności z zadawania cierpienia torturowanej ofierze. Ważnym elementem tej publikacji jest wskazanie na możliwości terapeutyczne i resocjalizacyjne dedykowane tej kategorii sprawców. Ponieważ sprawcy prezentują różne typy osobowości i formy zaburzeń (odnoszących się także do ich preferencji seksualnych), odmienne muszą być także proponowane oddziaływania obejmujące specyficzne komponenty sytuacji życiowej i indywidualne możliwości sprawców. Książka ta może być zatem interesująca nie tylko dla pedagogów zajmujących się resocjalizacją czy penitencjarystyką, ale także dla psychologów, prawników karnistów czy terapeutów mających do czynienia ze złożonymi problemami dotyczącymi przestępczości seksualnej.
Wstęp / 11
Rozdział 1
Integracyjne koncepcje przestępczości seksualnej
1.1. Czteroczynnikowy model agresji seksualnej / 21
1.2. Model ścieżek (Pathways Model of Child Sexual Offending) Warda i Siegerta / 28
1.3. Czteroczynnikowy model wykorzystywania seksualnego Finkelhora i Araji / 31
Rozdział 2
Zabójcy seksualni
2.1. Pojęcie, typologia i sposoby działania zabójców seksualnych / 43
2.2. Osobowość i seksualność sprawców zabójstw seksualnych / 64
2.3. Czynniki środowiskowe i sytuacyjne w etiologii zabójstw seksualnych / 90
Rozdział 3
Sprawcy zgwałceń
3.1. Pojęcie, interpretacja prawna oraz typologia zgwałceń / 105
3.2. Profil osobowościowo-seksualny sprawców zgwałceń / 128
3.3. Czynniki socjalizacyjno-wychowawcze, sytuacyjne i okoliczności towarzyszące przestępstwu zgwałcenia / 146
Rozdział 4
Sprawcy przestępstw seksualnych wobec dzieci
4.1. Wyjaśnienie pojęć oraz interpretacja prawna / 163
4.2. Pedofile i kazirodcy. Typologie sprawców dopuszczających się seksualnego wykorzystywania dzieci / 174
4.3. Osobowość i seksualność sprawców przestępstw seksualnych wobec dzieci / 182
4.4. Czynniki sytuacyjne i motywacyjne towarzyszące seksualnemu krzywdzeniu dzieci / 192
4.5. Następstwa seksualnego krzywdzenia dzieci / 196
Rozdział 5
Rozwiązania metodologiczne przyjęte w badaniach własnych
5.1. Usytuowanie podjętej problematyki w naukach społecznych oraz procedura postępowania badawczego / 203
5.2. Przedmiot i cele badań / 204
5.3. Problemy badawcze / 206
5.4. Model metodologiczny i rodzaj badań / 209
5.5. Metody, techniki i narzędzia badawcze / 210
5.6. Organizacja i procedura badań / 216
Rozdział 6
Analiza jakościowa materiału empirycznego
6.1. Analiza przypadków dotyczących zabójstw seksualnych / 232
6.2. Analiza przypadków dotyczących przestępstw zgwałcenia / 282
6.3. Analiza przypadków dotyczących przestępstw na tle pedofilnym / 328
6.4. Analiza przypadków dotyczących sprawców kazirodztwa / 361
Rozdział 7
Integracyjne ujęcie czynników ryzyka powiązanych z przestępstwami seksualnymi
7.1. Integracyjne ujęcie czynników ryzyka powiązanych z dokonywaniem zabójstw seksualnych / 404
7.2. Integracyjne ujęcie czynników ryzyka powiązanych z dokonaniem przestępstwa zgwałcenia (syndrom prerapidalny) / 413
7.3. Integracyjne ujęcie czynników ryzyka powiązanych z dokonaniem przestępstw na tle pedofilnym / 421
7.4. Integracyjne ujęcie czynników ryzyka powiązanych z dokonaniem przestępstwa kazirodztwa / 428
Rozdział 8
Propozycje oddziaływań resocjalizacyjnych i terapeutycznych wobec sprawców przestępstw seksualnych
8.1. Oddziaływania terapeutyczne wobec dorosłych sprawców przestępstw seksualnych / 435
8.2. Możliwości oddziaływań resocjalizacyjnych wobec dorosłych sprawców przestępstw seksualnych / 452
8.3. Przykładowe rozwiązania terapeutyczno-resocjalizacyjne wobec badanych sprawców przestępstw seksualnych / 460
Aneks / 493
Bibliografia / 497
Abstract / 519
Małgorzata Kowalczyk
- Uwarunkowania i wielopłaszczyznowość badań nad resocjalizacją. Podstawy teoretyczne i metodologiczne
- Karanie, terapia, resocjalizacja. W poszukiwaniu najlepszych rozwiązań
- Przestępcy seksualni. Zabójcy, gwałciciele, pedofile i ich resocjalizacja
- Żony, matki - zabójczynie. Studium zwiktymizowanej zbrodni