Tropy. Fragmenty i zapiski
„Pozostaje więc fragment, jako emanacja, przebłysk cząstkowej prawdy, przybliżający nas do nadziei poznania i zrozumienia. Tak rozumiany fragment odkrywa trop, daje jakiś punkt podparcia, choćby zawarta w nim myśl była raczej pytaniem niż odpowiedzią”.
Publikowane w tym tomiku fragmenty i zapiski w zamyśle autora mają stać się impulsem do namysłu nad pytaniami przybliżającymi zrozumienie pewnych ważnych aspektów naszej współczesności.
Pochwała fragmentu / 7
Europa środka / 10
Remanenty z totalitaryzmów / 19
O nas samych I / 34
Conditio humana sceptyka / 40
O zasadach i przekonaniach / 53
Niemcy I / 59
Matryce niemieckie / 70
Historia – literatura – nauka / 74
Jak kształcić? / 81
Fikcje / 90
Zachód / 93
Potrzeba wielkości / 101
Niemcy II / 109
Pokłosie rewolty / 118
Duch czasu / 124
O nas samych II / 140
Szanse / 148
Czas / 150
Przegląd Polityczny
[...] Na książkę składają się refleksje i uwagi, które przyjmują postać minieseju, czasem krótkich komentarzy. Zawierają więcej, niż zdradzają na pierwszy rzut oka. Jednym z mistrzów, który patronuje tym zapiskom jest Theodor Adorno, jeden z najwybitniejszych filozofów niemieckich XX wieku. [...] Innym byłby dziewiętnastowieczny myśliciel Fryderyk Schlegel [...] Jak sądzę, "Tropy" zdają się raczej próbą uporządkowania chaosu, mają ułatwić wgląd w nieskończoność świata. Fragment noty recenzyjnej: "Przegląd Polityczny. Pismo o ideach" 2019, nr 155.
Łukasz Musiał
[...]. W istocie fragment to dla Żylińskiego forma bardziej odpowiednia do opisania rzeczywistości w ruchu, z jaką musimy się mierzyć na co dzień. I bardziej elastyczna. Objętościowo skromna książeczka "Tropy" podąża za maksymą Adorna mówiącą, że "całość jest nieprawdą", chce ona raczej inspirować, niż pouczać; zdawać relacje z wątpliwości jej autora niż eksponować jego erudycję. [...] Nieśpieszne wędrówki intelektualne, do jakich zaprasza Żyliński, oferują przyjemne wytchnienie pośród zamętu ostatnich reform uniwersyteckich, szaleństwa punktozy, nieznośnej biurokratyzacji nauki, kwaśnego zapaszku środowiskowych walk o władzę. Pozwalają przywrócić proporcje i wierzyć, że nauka przetrzyma także i tę "rewolucję". [...]
Fragment recenzji: "ODRA" 2020, nr 6.
Renata Dampc-Jarosz
[...] Owe drobinki myśli, zarówno Autora, jaki i mu bliskich duchowo przedstawicieli świata kultury, urastają w miarę czytania do rangi drogowskazów, czasem z wyraźnie rozpisanymi strzałkami, innym razem ukrytych metodą harcerskich podchodów. Wiele z nich dostrzec można gołym okiem, wiele też pominąć, bo Tropy… to nie poradnik, lecz produkt romantycznej ironii, z zakończeniem dopisywanym każdorazowo, na różne sposoby, w zależności od odbiorcy, otwartego/zamkniętego na subtelny dowcip bądź zawoalowany sarkazm. Napisać więcej oznaczałoby zatem popsuć lekturę, dlatego z perspektywy akademickiej pozwolę sobie jeszcze na jedno zdanie, wypływające z jednej z korpuskuł Tropów…: Warto jest zbierać punkty dla siebie, wyjść poza dyskurs i podążać własną drogą. Fragment recenzji: Wortfolge. Szyk Słów 4/2020, s. 1 z 2.
Leszek Żyliński
Leszek Żyliński jako profesor zwyczajny na UMK w Toruniu zajmuje się niemiecką literaturą, kulturą i historią idei. Kieruje Katedrą Literatury i Kultury Krajów Niemieckojęzycznych XIX–XXI wieku. Jest członkiem Kapituły Nagrody Literackiej im. Samuela Bogumiła Lindego, Niemieckiej Akademii Języka i Literatury w Darmstadt oraz wielu stowarzyszeń naukowych. Ostatnio opublikował Pisząc, zmieniam świat. Heinrich Böll czytany współcześnie (z Renatą Dampc-Jarosz), Kraków 2019 oraz Tropy. Fragmenty i zapiski, Toruń 2019.
- Zmienne pola dialogu. Rzecz o Polakach i Niemcach
- Europa w niemieckiej myśli XIX-XXI wieku
- Litteraria Copernicana 2(12)/2013: (Nad)użycia literatury
- Im Wechselspiel der Kulturen. Festschrift für Professor Karol Sauerland
- Od Prus do Europy. Szkice o tożsamości narodowej Niemców