Ubiory z krypt kościoła św. Franciszka z Asyżu w Krakowie

autorzy:

Anna Drążkowska

110,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 110,00 zł

Wysyłamy w przeciągu 10 dni roboczych

szt

Rok wydania:2025 Nr wydania:Wydanie pierwsze Liczba stron:182 ISBN:978-83-231-6063-2

OPIS

Prezentowana książka jest podsumowaniem kilkuletnich badań kostiumologicznych i prac konserwatorskich prowadzonych na dużym zespole ubiorów wydobytych z krypt kościoła pw. św. Franciszka z Asyżu w Krakowie. Analizowana odzież pochodzi z XVII i XVIII wieku i stanowi bardzo interesujący i pod wieloma względami szczególny zbiór, w skład którego weszły ubrania, dotąd niednotowane na żadnym stanowisku archeologicznym; nie ma ich rownież w polskich zbiorach muzealnych.

Ważne wydają się zwłaszcza rozważania na temat poszczególnych elementow polskiego stroju narodowego, ponieważ nowe odkrycia znacznie poszerzyły zakres źródeł. Autorka omówiła także nieznane sposoby modelowania męskiej sylwetki, wykańczania i zapinania żupanow oraz damskie jedno- i dwuczęściowe suknie. Zaprezentowała wełniane, rozpadające się pod dotykiem szaty członków Arcybractwa Dobrej Śmierci, odnalezione w krakowskich kryptach po raz pierwszy. Opisała ubiory dziecięce i wykazała, że krojem, sposobem wykańczania i ozdabiania zasadniczo nie rożniły się od tych znanych z innych stanowisk. Przeanalizowała też dodatki do ubiorów: obuwie, pończochy, rękawiczki, szale, chusty, pasy i nakrycia głowy. Omawiając kolejne zespoły odzieży, zwracała uwagę, z jaką intencją zostały przygotowane − czy do wielokrotnego użytku i przed złożeniem wraz z ciałem do grobu były noszone, czy może zostały uszyte specjalnie na uroczystość pogrzebową. Autorka ma nadzieję, że przedstawione w książce zabytki nie tylko poszerzą bazę źrodłową dla historyków ubiorów, ale będą podstawą do dalszych naukowych dyskusji na temat polskiego ubioru narodowego.

SPIS TREŚCI WPROWADZENIE / 9

POLSKI UBIÓR NARODOWY / 13

Żupany / 15

Żupan czy frezja? A może jednak delia? / 42

Zagadkowe czechmany / 52

Szuby, delie, kontusze / 60

Spodnie czyli portki, szarawary, ubiory, ubrania, rzeczy spodnie / 68

Sznureczki, tasiemki, stebnowania i podszewki / 70

SUKNIE / 83

SZATY / 93

KOSZULE / 97

Bielizna dla mody i dla śmierci / 99

UBIORY DZIECIĘCE / 103

Niemowlęta w powijakach uwięzione / 105

Sukienki, koszulki, giezłeczka z łez rodzicielskich utkane / 107

UBIÓR CZŁONKÓW ARCYBRACTWA DOBREJ ŚMIERCI / 111

„Wszystkiemu dobrze czynić, dopomagać, ratować, pożytecznym być” / 113

UBIÓR OSÓB DUCHOWNYCH / 119

„Niech będą przewiązane biodra wasze” / 121

Szata boskiej miłości i szata nieśmiertelności / 126

DODATKI DO UBIORÓW / 137

Ostatnie obuwie / 139

Rękawiczki od chłodu dla mody i godności / 142

Pończochy wydziergane lub uszyte / 145

Pasy do przepasania i statusu obwieszczania / 149

Szal i chusta – subtelny moralista lub delikatny kamuflaż / 156

Czapki, czepki, zawoje / 157

PODSUMOWANIE / 167

SPIS ILUSTRACJI / 168

BIBLIOGRARAFIA / 173

Recenzje

Autorzy

Anna Drążkowska

Jest archeologiem i specjalistą z zakresu konserwacji zabytków archeologicznych. Pracuje w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jej zainteresowania badawcze obejmują historię tkanin i ubiorów oraz kulturę funeralną. Prowadzi interdyscyplinarne badania w kryptach grobowych. Specjalizuje się w konserwacji i rekonstrukcji szat grobowych. Zrekonstruowała między innymi odzież z kościołów w Toruniu, Gdańsku, Kostrzynie, Lublinie, Brzozie, Warszawie, Wschowie, Gniewie i w Dubnie na Ukrainie. Zabezpieczała obiekty wydobyte ze zbiorowych mogił polskich oficerów pomordowanych w Katyniu, Charkowie, Miednoje i Bykowni. Przeprowadziła również konserwację zespołu szat pontyfikalnych, insygniów biskupich i barokowych trumien z krypt archikatedry w Przemyślu. Jest autorką pięciu książek z zakresu historii ubioru: Odzież dziecięca w Polsce w XVII i XVIII wieku (2007), Odzież grobowa w Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku (2008), Historia obuwia na ziemiach polskich od IX do końca XVIII wieku (2011), Ozdoby i nakrycia głowy na ziemiach polskich od X do końca XVIII wieku (2012), Odzież i insygnia grobowe biskupów przemyskich obrządku łacińskiego (2014). Za swoje osiągnięcia była wielokrotnie nagradzana. Za konserwację i rekonstrukcję odzieży grobowej z Lublina otrzymała nagrodę Unii Europejskiej „Europa Nostra 2002”, za działalność na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego oraz za działalność naukowo-dydaktyczną przyznano jej Nagrodę Specjalną Ministra Kultury 2004. W roku 2010 została uhonorowana Medalem „Pro Memoria”, w kwietniu 2011 roku Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” przyznanym przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego RP za działalność na rzecz ochrony zabytków.

Książki autora:

- Ubiory z krypt kościoła św. Franciszka z Asyżu w Krakowie
- Odzież dziecięca w Polsce w XVII i XVIII wieku
- Odzież grobowa w Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku
- Historia obuwia na ziemiach polskich od IX do końca XVIII wieku
- Ozdoby i nakrycia głowy na ziemiach polskich od X do końca XVIII wieku
- Odzież i insygnia grobowe biskupów przemyskich obrządku łacińskiego
- Kultura funeralna elit I Rzeczpospolitej w XVI-XVIII wieku na terenie Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Próba analizy interdyscyplinarnej
- Historia bielizny od XIV do końca XIX wieku
- Krypty grobowe kościoła pw. Św. Franciszka z Asyżu w Krakowie w świetle badań interdyscyplinarnych. Tom 1: Archeologia – Historia – Kostiumologia
- Krypty grobowe kościoła pw. Św. Franciszka z Asyżu w Krakowie w świetle badań interdyscyplinarnych. Tom 2: Antropologia – Archeobotanika – Mikrobiologia – Konserwacja
- Burial crypts Of St Francis of Assisi church in Cracow In the light of interdisciplinary studies
- Katalog wyposażenia pochówków z kościoła św. Franciszka z Asyżu w Krakowie (XVII–XVIII wiek)