Profesor w Instytucie Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jego zainteresowania badawcze obejmują: archiwistykę, dyplomatykę staropolską, historię XVI wieku, dzieje Kujaw w epoce nowożytnej, różne sposoby myślenia o przeszłości. Redaktor rocznika „Archiwa – Kancelarie – Zbiory”, współredaktor serii „Toruńskie Konfrontacje Archiwalne”. Najważniejsze publikacje: Pamięć domu Komierowskich. Studium z dziejów rodu szlacheckiego w XVIII wieku (Toruń 2002; współautor); Przemiany organizacyjne polskiej kancelarii królewskiej u progu czasów nowożytnych (Toruń 2007); Butlerio kelionės į Italiją ir Voketiją 1779–1780 metais dienoraštis (Wilno 2013; współautor).
Zachęta do archiwistyki
I Ty zostań archiwistą! Wystarczy, byś odkrył w sobie wrażliwość archiwalną. Jeśli poczujesz, że zachowanie dokumentów i akt, które los Ci powierzył, jest ważne, już tylko kwestią czasu będzie zdobycie wiedzy i umiejętności, które wspomogą Twoje działania archiwalne. Książka ta może pomóc Ci w przygotowaniu do uzyskania dyplomu i stania się profesjonalnym archiwistą. Nie musisz jednak mierzyć w dyplom. Jeśli ślady przeszłości ocali od zniszczenia wiele osób niezależnie od siebie, jeśli naszą współczesność, którą wszyscy współtworzymy, zadokumentuje wielu, obraz rzeczywistości będzie pełniejszy i żywszy. Archiwum to sprawa każdego z nas. Nie czekaj, nie zostawiaj wszystkiego w rękach archiwów instytucjonalnych. Stań się łowcą archiwaliów. Uwierz, że nikt nie zrobi tego lepiej niż Ty. Otoczony jesteś co dnia przez dokumenty. W domu, na ulicy, w tramwaju, w sklepie. Archiwalia są wokół nas! Dostrzeż je!
Wprowadzenie / 7
Rozdział I. Archiwistyka jako nauka / 11
Archiwistyka, archiwozofia czy archiwologia? / 11
Przedmiot archiwistyki / 15
Problematyka szczegółowa archiwistyki / 18
Podziały archiwistyki / 28
Pogranicza archiwistyki / 33
Rozdział II. Funkcje archiwów / 39
Funkcje czy zakresy czynności archiwalnych? / 39
Społeczne funkcje archiwów / 41
Funkcje archiwów a ich działalność / 47
Paradygmaty działalności archiwalnej / 52
Rozdział III. Jak porozumieć się z archiwistą? / 57
O języku fachowym archiwistów w ogóle / 57
Archiwalia, materiały archiwalne, dokumentacja niearchiwalna / 64
Kancelaria albo o aktotwórstwie / 73
Registratura między rejestracją a przechowywaniem / 77
Zespół archiwalny albo pochwała naturalności / 79
Zbiór archiwalny albo pochwała sztuczności / 88
Archiwum / 113
Zasób archiwalny jako wynik archiwizacji? / 121
Od procesu archiwotwórczego do cyklu życiowego archiwów / 124
Rozdział IV. Zasady postępowania w dziedzinie archiwalnej / 133
Proweniencyjność archiwaliów / 133
Terytorialność archiwaliów / 155
Dostępność archiwaliów / 174
Wartościowanie w dziedzinie archiwalnej / 187
Rozdział V. Działalność człowieka w dziedzinie archiwalnej / 201
Człowiek łowcą archiwaliów / 201
Człowiek rozmieszcza archiwalia / 219
Dziedzina archiwalna jako przedmiot archiwistyki / 223
Nie tylko archiwa – ku teorii zbiorów? / 237
Taka będzie o nas pamięć, jakie będzie naszych archiwaliów chowanie / 243
Porządek być musi / 246
Opis archiwaliów / 252
Standaryzacja opisu archiwalnego / 265
Udostępnianie archiwaliów / 275
Wyszukiwanie informacji w archiwaliach / 277
Rozdział VI. Archiwalia wokół nas / 289
Uwagi wstępne / 289
Dokument / 290
Dokument ludyczny / 294
Księga wpisów / 298
Akta czynności / 301
Akta spraw / 304
I Ty zostań archiwistą albo zakończenie / 309
Encouraging archival science. Abstract / 329
Bibliografia / 337
Waldemar Chorążyczewski
- Przemiany organizacyjne polskiej kancelarii królewskiej u progu czasów nowożytnych
- Pamięć Domu Komierowskich. Studium z dziejów rodu szlacheckiego w XVIII wieku
- Archiwa Kancelarie Zbiory, t. 1
- Archiwa Kancelarie Zbiory, t. 2
- Polska kancelaria królewska czasów nowożytnych. Między władzą a społeczeństwem. Materiały konferencji naukowej. Toruń 18 kwietnia 2002 roku
- Ryszard Mienicki (1886-1956). Archiwista i historyk
- Toruńskie konfrontacje archiwalne. t. 1 Archiwistyka na uniwersytetach, archiwistyka w archiwum
- Toruńskie konfrontacje archiwalne, t. 2: Teoria archiwalna wczoraj - dziś - jutro
- Dyplomatyka staropolska - stan obecny i perspektywy
- Toruńskie konfrontacje archiwalne, t. 3: Archiwistyka między różnorodnością a standaryzacją
- Toruńskie konfrontacje archiwalne, t. 4: Nowa archiwistyka - archiwa i archiwistyka w ponowoczesnym kontekście kulturowym
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 4(6)/2013
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 1(3)/2010
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 2(4)/2011
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 3(5)/2012
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 5(7)/2014
- Egodokumenty. Tradycje historiograficzne i perspektywy badawcze
- Toruńskie konfrontacje archiwalne, t. 5: Archiwistyka uniwersalna, archiwistyka lokalna
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 7(9)/2016
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 6(8)/2015
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 8(10)/2017
- Wokół metodyki archiwalnej. Księga dedykowana prof. Wiesławie Kwiatkowskiej w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 9(11)/2018
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 10(12)/2019
- Toruńskie konfrontacje archiwalne, t. 6: Pogranicza archiwistyki
- Archiwum – archiwistyka – kultura. Antologia
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 11(13)/2020
- Zachęta do archiwistyki
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 12(14)/2021
- Toruńskie konfrontacje archiwalne, t. 7: Komu i do czego potrzebne są archiwa?
- Archiwa – Kancelarie – Zbiory 13(15)/2022