Osobowe nazwy własne w dziele literackim z perspektywy jego ontologii

„Książka dr Marzenny Cyzman stanowi na gruncie literaturoznawstwa współczesnego niezwykle cenne opracowanie problematyki badawczej, skupionej wokół teorii nazw własnych w dziele literackim. Choć autorka podejmuje głównie refleksję teoretyczną, nie brak w jej pracy znakomitej prezentacji materiału analitycznego w postaci przywoływanych przykładów artystycznej funkcjonalizacji nazw własnych w konkretnych utworach literackich".

„Praca dr Marzenny Cyzman należy do tego nurtu teorii literatury, który rozwija się w bliskim związku z filozofią. Dlatego sądzę, że pracą będą zainteresowani nie tylko teoretycy literatury czy językoznawcy, ale i filozofowie, szczególnie zajmujący się filozofią języka i ontologią. Praca Pani dr Cyzman dostarcza bowiem ciekawej ontologicznie koncepcji antroponimów i to nie tylko z punktu widzenia ontologii dzieła literackiego, ale i samej ontologii, gdyż to w ontologii rozstrzyga się kwestie związane z istnieniem i naturą przedmiotów intencjonalnych, w tym fikcyjnych".

WSTĘP /11

1. SPÓR O NAZWY WŁASNE /15
1.1. Pojęcie nazwy własnej w teorii i filozofii języka /15
1.1.1. Pojęcie nazwy własnej /16
1.2. Nazwy własne jako wyrażenia pozbawione znaczenia. Wokół teorii Johna Stuarta Milla i Bertranda Russella /21
1.2.1. Millowska teoria nazw własnych /21
1.2.2. Russelowska koncepcja denotacji i deskrypcji /24
1.3. Nazwy własne jako wyrażenia znaczące. Eugeniusza Grodzińskiego teoria imion własnych /34
l .4. Rozwiązania pośrednie problemu nazw własnych - Alfred Ayer, John Searle /43
1.5. Spór o znaczenie znaczenia /48
1.6. Nazwy własne w badaniach literackich /51

2. SPÓR O PRZEDMIOT I METODĘ BADAŃ ONOMASTYCZNOLITERACKICH /54

3. NAZWY WŁASNE WOBEC ONTOLOGII DZIEŁA LITERACKIEGO /73
3.1. Wstęp /73
3.2. Meinong czy Russell - spór o denotację nazw tzw. pustych /75
3.2.1. Czym jest jestl /80 
3.3. A-503 (My Eugeniusza Zamiatina). O szczególnym uposażeniu przedmiotów fikcjonalnych, nieanalogicznych wobec przedmiotów realnych /83
3.4. Colas Breugnon (Colas Breugnon Romaina Rollanda). O analogiczności przedmiotów fikcjonalnych wobec przedmiotów realnych /91
3.4.1. Colas Breugnon czy Mikołaj Brzoskwinia? Z problematyki przekładu nazw własnych /94
3.5. Ksiądz Olszowski (Trylogia Henryka Sienkiewicza). O nazwach własnych mających realny odpowiednik poza tekstem literackim /99
3.5.1. Kim jest ksiądz Olszowski jako postać Trylogii /104
3.5.2. Od nazwy własnej do gatunku. Wokół powieści historycznej /107
3.5.3. Czy historyczność jest szczególnym momentem uposażenia przedmiotu?  /114
3.5.4. Czy nazwa Olszowski jest także nasemantyzowana? O nazwach semantycznie pustych i niepustych  /116
3.6.  O nazwach przejętych z porządku innego dzieła literackiego. OdMacbetha Szekspira do Macbetta lonesco  /118
3.6.1. Jak interpretować Macbetta lonesco?  /122
3.6.2. Nazwa własna jako sygnał aluzyjności dzieła literackiego /125
3.6.3. Jaki moment charakteryzacji egzystencjalnej przysługuje Macbettowi lonesco?  /127
3.7. Antroponimy w liryce. Wstępne rozpoznanie problemu /131

4. ONTOLOGICZNA TEORIA OSOBOWYCH NAZW WŁASNYCH W DZIELE LITERACKIM  /136
4.1. Próba sformułowania teorii literackich nazw własnych /136
4.1.1.  Czy można oddzielić leksykon od zasobu onomastycznego języka? /143
4.1.2. Nazwa własna i przedmiot jej odniesienia  /146
4.1.3.  Czy klasyfikować literackie nazwy własne?  /152
4.2. Inne rozwiązanie sporu o literackie nazwy własne /153
4.3. Imię bez postaci i postać bez imienia. O pewnym szczególe w teorii literackich osobowych nazw własnych /159
4.3.1. Bezimienność  /160
4.3.2. Bezprzedmiotowość  /174

5. NAZWY WŁASNE WOBEC FIKCJI LITERACKIEJ /186
5.1. Wstęp /186
5.2. Teoria guasi-szyiów Romana Ingardena /188
5.3.  Charakterystyka zdań podmiotowo-orzecznikowych o postaci S jest P i zdań czasownikowych o postaci S x (n) /192
5.4.  Od quasi-sądu do fikcji literackiej /209
5.4.1. Pakt autobiograficzny-między fikcją a rzeczywistością /211

6. FUNKCJE NAZW WŁASNYCH W DZIELE LITERACKIM /222
6.1. Jak wyodrębniać funkcje nazw własnych w dziele literackim? /222
6.2. Pojęcie funkcji nazwy własnej w pracach z onomastyki literackiej. Próba określenia podstaw wyodrębniania funkcji nazw własnych w dziele literackim /225
6.2.1. Klasyfikacja funkcji literackich nazw własnych w rozprawie Nazewnictwo w utworach Stefana Żeromskiego Aleksandra Wilkonia /225
6.2.2. Rodzaje funkcji nazw własnych w pracach rozwijających klasyfikację Aleksandra Wilkonia  /235
6.2.3. Pojęcie funkcji nazwy własnej w pracach nieopartych na schemacie Aleksandra Wilkonia  /249
6.2.4. Próba oceny dotychczasowych klasyfikacji funkcji nazw własnych  /256
6.3. Funkcja numeryczna i ontologiczna nazw własnych  /257
6.3.1. Możliwe zarzuty wobec propozycji rozumienia funkcji nazw własnych /264

PODSUMOWANIE /273
BIBLIOGRAFIA /275
INDEKS OSOBOWY /286
PERSONAL PROPER NAMES IN A LITERARY WORK FROM THE PERSPECTIYE OF ITS ONTOLOGY (Summary) /292

Marzenna Cyzman