Studia historyczne odbył na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1960 r. na podstawie pracy "Dzieje sejmu Prus Książęcych z 1566" napisanej pod kierunkiem prof. Karola Górskiego uzyskał stopień magistra. W 1961 r. został zatrudniony na stanowisku asystenta na UMK. W 1965 r. uzyskał doktorat, a następnie habilitację (1974) oraz tytuł profesora nadzwyczajnego (1988) i profesora zwyczajnego (1991). Członek PAU (korespondent od 1996, czynny - od 2009 r.). 17 września UWM w Olsztynie nadał mu tytuł doktora honoris causa tej Uczelni. Obecnie jest wiceprezydentem International Commision for the History of Representative and Parliamentary Institution. Specjalizuje się w dziejach Prus i Skandynawii. Bibliografia jego prac (książki, artykuły, recenzje) obejmuje ok. 520 pozycji, w tym ok. 100 pozycji w językach obcych. Opublikował m.in. monografie: Ustawa o rządzie („Regimentsnottel”) Prus Książęcych z roku 1542 (Toruń 1967), Prusy Książęce a Prusy Królewskie w latach 1525–1548. Studium z dziejów polskiej polityki księcia Albrechta Hohenzollerna (Warszawa 1976), Dwie części Prus, wyd. I (Olsztyn 1987), Moje Prusy, moje Mazury (Dąbrówno 2009). Z prof. Karolem Górskim współpracował przy publikacji tekstów źródłowych. Jest też wydawcą autorów staropolskich, m.in. Marcina Kromera i Stanisława Murzynowskiego.
Prusy Książęce a Prusy Królewskie w latach 1525-1548. Studium z dziejów polskiej polityki księcia Albrechta Hohenzollerna
Wykaz skrótów / 9
Przedmowa do drugiego wydania / 11
Wstęp / 15
1. Przedmiot i zakres pracy / 15
2. Źródła archiwalne/ 17
3. Źródła drukowane / 21
4. Stan badań. Opracowania / 21
Część pierwsza. Zbliżenie polityczne i gospodarcze między Prusami Książęcymi a Prusami Królewskimi i Koroną w latach 1525–1548
Rozdział I. Nowa polityka księcia Albrechta wobec Prus Królewskich i Korony w latach 1525–1526/ 27
1. Przełomowe znaczenie traktatu krakowskiego z 1525 roku dla stosunków politycznych i gospodarczych Prus Książęcych z Prusami Królewskimi i całą Polską / 27
2. Udział przedstawicieli Prus Królewskich w realizacji postanowień traktatowych 1525 roku / 38
3. Pomoc wojskowa Prus Królewskich w stłumieniu powstania chłopskiego na Sambii jesienią 1525 roku/ 43
4. Książę Albrecht wobec interwencji królewskiej w Gdańsku w roku 1526 / 48
Rozdział II. Współpraca parlamentarna Prus Książęcych z Prusami Królewskimi w latach 1527–1548 / 61
1. Wspólne obrady stanów Prus Królewskich z przedstawicielami Prus Książęcych / 61
2. Wspólna moneta / 68
3. Wspólna ordynacja / 83
4. Wspólna polityka celna / 87
5. Wspólna obrona / 90
6. Arbitraż, wspólna rewizja prawa chełmińskiego i sprawy o charakterze polityczno-gospodarczym / 92
Część druga. Współudział grupy rządzącej w Prusach Królewskich w tworzeniu polskiej polityki księcia Albrechta w latach 1525–1548
Rozdział I. Kształtowanie się kręgu księcia Albrechta w Prusach Królewskich i początki jego działalności w latach 1525–1532 / 97
1. Książę Albrecht a rada pruska Prus Królewskich / 97
2. Definicja kręgu politycznego i jego funkcje / 108
3. Czynniki sprzyjające powstaniu kręgu księcia Albrechta / 111
4. Pierwsi stronnicy – Achacy Cema i Jerzy Bażyński oraz ich kontakty osobiste z księciem Albrechtem w latach 1525–1531 / 118
5. Współpraca polityczna Achacego Cemy i Jerzego Bażyńskiego z księciem Albrechtem – w latach 1525–1532 – w świetle korespondencji / 121
6. Umacnianie się kręgu księcia Albrechta w roku 1531 / 131
Rozdział II. Krąg księcia Albrechta w Prusach Królewskich w latach 1532–1537 / 135
1. Nowy stronnik Jan Werden i sympatyk Jan Dantyszek / 135
2. Kontakty osobiste księcia Albrechta z jego kręgiem w Prusach Królewskich w latach 1532–1537 / 139
3. Działalność kręgu w Prusach Królewskich w latach 1532–1537 w świetle korespondencji księcia Albrechta / 147
4. Tajna narada kręgu książęcego w Królewcu 10 kwietnia 1537 roku / 177
Rozdział III. Wpływ kręgu księcia Albrechta na jego polską politykę w latach 1537–1544 / 185
1. Konsolidacja kręgu w latach 1537–1544 / 185
2. Wzajemne kontakty w latach 1537–1544 / 187
3. Udział stronników książęcych z Prus Królewskich w polityce księcia Albrechta wobec Polski w świetle korespondencji / 212
Rozdział IV. Dwutorowość polityki Prus Książęcych wobec Polski i współudział w niej stronników z Prus Królewskich w latach 1544–1548 / 259
1. Kontakty osobiste księcia Albrechta z jego stronnikami w Prusach Królewskich w latach 1545–1548 / 259
2. Polityka wobec Polski jako cel współpracy księcia Albrechta z jego stronnikami w Prusach Królewskich / 273
Zakończenie / 303
1. Prusy Książęce i Prusy Królewskie w XVI wieku. Porównanie z Pomorzem Szczecińskim i Wołogoskim, Saksonią Albertyńską i Ernestyńską, Szlezwikiem-Holsztynem, Meklemburgią i Niderlandami / 303
2. Wyniki badań nad polityką księcia Albrechta wobec Prus Królewskich i całej Polski w latach 1525–1548 / 310
Spis ilustracji / 323
Bibliografia / 325
Zusammenfassung / 339
Indeks osób / 345
Indeks nazw geograficznych / 357
Janusz Małłek
- Opera Selecta, t. I: Polen und Preussen vom 15. bis zum 18. Jahrhundert. Bestandsaufnahme und Perspektiven
- Opera Selecta, t. II: Poland, Prussia in the Baltic area from the sixteenth to the eighteenth century
- Dwie części Prus. Studia z dziejów Prus Książęcych i Prus Królewskich w XVI i XVII wieku
- Mikołaj Kopernik. Szkice do portretu
- Opera Selecta, t. III: Scandinavica
- Prusy Książęce a Prusy Królewskie w latach 1525-1548. Studium z dziejów polskiej polityki księcia Albrechta Hohenzollerna
- Opera Selecta, t. IV: Reformacja i protestantyzm w Polsce i Prusach (XVI-XX w.)
- Historia Norwegii (do roku 1814)
- Opera Selecta, t. V: Polska w Europie nowożytnej. Studia i szkice
- Księstwo pruskie w XVI wieku. Ustawa o rządzie z 1542 roku
Inne z tej kategorii

Wszyscy ludzie króla. Zygmunt III Waza i jego stronnicy w Wielkim Księstwie Litewskim w pierwszych dekadach XVII wieku
Karol Żojdź
Ignacego Potockiego zabawy architekturą. Refleksje nad autorskim jego dziełem z zakresu myśli o sztuce
Ryszard Mączyński
Znaki obecności. Z dziejów zakonu pijarów w Rzeczypospolitej XVII–XIX wieku
Ryszard Mączyński