Analiza procesu indywidualizacji życia społecznego wskazuje na występowanie kilku interesujących zjawisk. Po pierwsze, możemy mówić o problemie ideologizacji indywidualizmu, co oznacza, że zmieniający się charakter relacji jednostki ze społeczeństwem, tzn. oparty na coraz większej autonomii człowieka, nie obejmuje wszystkich członków społeczeństwa. Indywidualizm, przyjmując zideologizowaną postać, staje się narzędziem różnicowania szans jednostek w dostępie do autonomii i osobistego rozwoju. Dla niżej sytuowanej części społeczeństwa w strukturalnym układzie staje się on źródłem barier i ograniczeń, a tym samym gwarantem społecznych nierówności. Po drugie, indywidualizacja życia społecznego nie w każdym przypadku prowadzi do rozwoju indywidualności jednostki. Może tworzyć sprzyjające okoliczności indywidualnego rozwoju człowieka, jednakże nie jest warunkiem wystarczającym do pojawienia się indywidualności. Po trzecie, indywidualność osoby nie stanowi przeszkody, a wręcz przeciwnie, jest czymś niezbędnym, by móc w pełni odpowiedzialnie zaangażować się we wspólnotę. Indywidualność jest bowiem wyrazem etycznego nastawienia człowieka do otaczającego go świata oraz innych ludzi.
dr (tomaszl@umk.pl). Pracuje na stanowisku adiunkta w Instytucie Socjologii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zajmuje się problematyką tożsamości i indywidualności człowieka we współczesnym społeczeństwie, teorią socjologiczną oraz przemianami teoretyczno-metodologicznymi i instytucjonalnymi socjologii wychowania. Najważniejsze prace: Od indywidualizmu do indywidualności? Teoretyczna analiza zjawiska, 2017; Tożsamość jednostki w zmieniającym się społeczeństwie,2008. Ponadto opublikował kilkadziesiąt rozdziałów w monografiach i artykułów naukowych w czasopismach („Studia Socjologiczne”, „Kultura i Edukacja”, „Człowiek i Społeczeństwo”, „Studia Edukacyjne”).
