Parafie w średniowiecznych Prusach w czasach zakonu niemieckiego od XIII do XVI wieku

seria:Ecclesia clerusque temporibus medii aevi autorzy:

Radosław Biskup, Andrzej Radzimiński

redaktorzy: Andrzej Radzimiński

od 4,92 zł

Przekierowanie do ibuk.pl

64,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 64,00 zł

46,00 zł Najniższa cena z 30 dni: 46,00 zł

Rok wydania:2015 Nr wydania:pierwsze Liczba stron:370 ISBN (oprawa miękka):978-83-231-4068-9 ISBN (oprawa twarda):978-83-231-3423-7

zobacz fragment

OPIS

Kolejny, czwarty już tom z serii zatytułowanej „Ecclesia clerusque temporibus medii aevi” został poświęcony prezentacji wyników badań nad parafiami na obszarze władztwa zakonu niemieckiego w Prusach. Badania te zostały przeprowadzone w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki pt. „Parafie w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach w latach 1243–1525” (DEC–2011/01/B/HS3/00828). Znalazło się w nim trzynaście artykułów poświęconych różnym aspektom działalności parafii oraz duchowieństwa parafialnego. W tekstach tych omawiane są zagadnienia z zakresu historii, w tym dziejów osadnictwa w kontekście powstawania sieci parafialnej, historii sztuki, a także źródłoznawstwa. W ramach realizacji wspomnianego grantu powstaje również baza danych zawierająca podstawowe dane na temat kościołów parafialnych w państwie zakonu niemieckiego w Prusach (www.parafie.umk.pl). Zarówno opracowana baza danych, jak również przedstawione badania wpisują się ściśle w profil badawczy nowego Zakładu Historii Krajów Bałtyckich, który istnieje w Instytucie Historii i Archiwistyki od 2013 r.

Fragm. „Wprowadzenia” do książki.

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie / 7

GRZEGORZ BIAŁUŃSKI (OLSZTYN)
Zarys dziejów parafii na terytorium „Wielkiej Puszczy” do 1525 r. / 11

RADOSŁAW BISKUP (TORUŃ)
Tzw. formularz z Uppsali jako źródło do dziejów parafii w państwie zakonu niemieckiego w Prusach (XIV–XVI w.) / 27

MARIO GLAUERT (POTSDAM)Kościoły, klasztory i szpitale między Kwidzynem a Suszem w czasach średniowiecza (do 1525 r.). Przyczynek do topografii sakralnej i prozopografii niższego duchowieństwa w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach / 51

ALICJA GRABOWSKA-LYSENKO (TORUŃ)
Parafie wiejskie z obszaru Prus okiem historyka sztuki – problemy i dezyderaty badawcze na przykładzie kościoła pw. św. Jakuba w Niedźwiedzicy / 109

SŁAWOMIR JÓŹWIAK (TORUŃ)
Kościół parafialny w Pluskowęsach w ziemi chełmińskiej w świetle średniowiecznych źródeł pisanych / 127

RADOSŁAW KRAJNIAK (TORUŃ)
Średniowieczni plebani kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Mikołaja w Chełmży / 141

KAMILA LIPNIEWSKA (TORUŃ)
„Pamiętaj, toć Tobie wiele, by czcił święta niedzielę”. Obowiązek mszalny w średniowiecznych Prusach w świetle ustawodawstwa synodalnego / 155

MONIKA JAKUBEK-RACZKOWSKA (TORUŃ)
Obrazy w przestrzeni liturgicznej miejskich kościołów parafialnych w średniowiecznych Prusach. Przegląd funkcji / 173

WALDEMAR ROZYNKOWSKI (TORUŃ)
Badania nad siecią parafialną w diecezji chełmińskiej w średniowieczu – charakterystyka bazy źródłowej oraz metod badawczych / 205

REMIGIUSZ STACHOWIAK (BERLIN)
Duchowni pruscy w Kurii Rzymskiej w XV i na początku XVI w. – zabiegi o beneficja i kariery / 219

MARCIN SUMOWSKI (TORUŃ)
Rachunki witryka kościoła św. Jakuba w Toruniu z 1468 r. / 237

SEWERYN SZCZEPAŃSKI (OLSZTYN)
Traktat dzierzgoński (1249 r.) a początki organizacji parafialnej w Pomezanii / 273

LESZEK ZYGNER (CIECHANÓW)
Białuty – dzieje parafii na pograniczu mazowiecko-pruskim / 297

Wykaz skrótów / 315
Ilustracje / 321
Indeks geograficzny / 353

Recenzje

Autorzy

Radosław Biskup

Od 2005 r. adiunkt w Zakładzie Historii Krajów Bałtyckich Instytutu Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu; od 2019 r. profesor UMK w Katedrze Historii Skandynawii i Europy Środkowo-Wschodniej; stypendysta DAAD (Deutscher Akademischer Austausch Dienst), KAAD (Katholischer Akademischer Ausländer-Dienst), Fundacji na rzecz Nauki Polskiej oraz Fundacji Lanckorońskich; autor publikacji poświęconych dziejom Kościoła południowo-wschodniego pobrzeża Morza Bałtyckiego w średniowieczu; członek Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Historischer Verein Für Ermland oraz redakcji „Wiadomości Historycznych” i „Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands”; sekretarz i członek rady naukowej serii "Ecclesia clerusque temporibus medii aevi".

Książki autora:

- Die Kirche im Mittelalterlichen Livland
- Parafie w średniowiecznych Prusach w czasach zakonu niemieckiego od XIII do XVI wieku
- Das Domkapitel von Samland (1285-1525)
- Kościół i duchowieństwo w średniowiecznej Polsce i na obszarach sąsiednich

Andrzej Radzimiński

Jest kierownikiem Zakładu Historii Kościoła w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK, w latach 2008-2012 pełnił funkcję rektora UMK. Zajmuje się historią średniowiecza, dziejami Kościoła w Polsce i Europie, a w ostatnich latach w sposób szczególny w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach. Opublikował ponad 170 prac naukowych, w tym w językach: niemieckim, angielskim i hiszpańskim. W jego dorobku znajduje się ponadto 10 książek. Do najważniejszych należą: "Duchowieństwo kapituł katedralnych w Polsce XIV i XV w. Studium nad rekrutacją i drogami awansu" (1995), "Biskupstwa państwa krzyżackiego w Prusach XIII–XV w. Z dziejów organizacji kościelnej i duchowieństwa" (1999), "Życie i obyczajowość średniowiecznego duchowieństwa" (2002), "Kościół w państwie Zakonu Krzyżackiego w Prusach 1243-1525" (2006). Jest członkiem Internationale Historische Kommission zur Erforschung des Deutschen Ordens z siedzibą w Wiedniu oraz członkiem korespondentem Historische Kommission für ost- und westpreussische Landesforschung w Berlinie.

Prof. Andrzej Radzimiński ist Leiter der Abteilung für Kirchengeschichte am Institut für Geschichte und Archivkunde der Nikolaus Kopernikus-Universität (UMK) und bekleidet seit 2008 das Amt des Rektors an der UMK. Sein wissenschaftlicher Schwerpunkt liegt auf der mittelalterlichen Geschichte sowie der Geschichte der katholischen Kirche in Polen und Europa. In den letzten Jahren widmete er sich besonders dem Staat des Deutschen Ordens in Preußen. Er veröffentlichte über 170 wissenschaftliche Arbeiten, darunter auf Deutsch, Englisch und Spanisch. Sein wissenschaftliches Schaffen zählt über 10 Bücher. Unter den Wichtigsten sind die folgenden Publikationen zu nennen: "Duchowieństwo kapituł katedralnych w Polsce XIV i XV w. Studium nad rekrutacją i drogami awansu" [Klerus der Domkapitel in Polen des 14. und 15. Jh. Studium der Aufnahmeverfahren und Aufstiegswege] (1995), "Biskupstwa państwa krzyżackiego w Prusach XIII–XV w. Z dziejów organizacji kościelnej i duchowieństwa" [Bistümer im Deutschordensland in Preußen des 13.-15. Jh. Aus der Geschichte der kirchlichen und geistlichen Organisation] (1999), "Życie i obyczajowość średniowiecznego duchowieństwa" [Leben und Brauchtum der mittelalterlichen Geistlichkeit] (2002), "Kościół w państwie Zakonu Krzyżackiego w Prusach 1243-1525" [Kirche im Deutschordensland in Preußen in den Jahren 1243-1525] (2006). Er ist auch Mitglied der Internationalen Historischen Kommission zur Erforschung des Deutschen Ordens mit Sitz in Wien sowie Korrespondent-Mitglied der Historischen Kommission für ost- und westpreussische Landesforschung in Berlin.

Książki autora:

- Prusy-Polska-Europa. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych
- Prusy-Polska-Europa. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych
- Genealogia. Władza i społeczeństwo w Polsce średniowiecznej
- Sanctimoniales. Zakony żeńskie w Polsce i Europie Środkowej (do przełomu XVIII i XIX wieku)
- Kirche und Geistlichkeit im Mittelalter. Polen und der Deutsche Orden in Preussen
- Kościół i duchowieństwo w średniowieczu. Polska i państwo zakonu krzyżackiego w Prusach
- Konfliktbewältigung und Friedensstiftung im Mittelalter
- Kościół i duchowieństwo w średniowiecznej Polsce i na obszarach sąsiednich
- Zakon krzyżacki w Prusach i Inflantach. Podziały administracyjne i kościelne w XIII-XVI wieku
- Die Kirche im Deutschordensstaat in Preussen (1243-1525). Organisation - Ausstattung - Rechtsprechung - Geistlichkeit - Gläubige
- Parafie w średniowiecznych Prusach w czasach zakonu niemieckiego od XIII do XVI wieku
- Die Kirche im Mittelalterlichen Livland
- Kontakty duchownych ze stolicą apostolską. Obrazy z życia średniowiecznego kleru w dokumentach penitencjarii apostolskiej