Zygmunt Krasiński. Dylematy egzystencji – problemy biografii
Dylematy egzystencji, problemy biografii, odkrywanie życia – w poszukiwaniu romantycznej tożsamości romantycy nie boją się wkraczać do labiryntu. Błądzą, szukają nowych narzędzi poznawczych. Obierają drogę, która ma wyprowadzić ich z jaskini niewiedzy, ze świata ograniczeń i półcieni. Poszukują pełnej prawdy. Bez kompromisów. Jednocześnie ich dążeniu do poznania towarzyszy bolesne przekonanie o niemożności obcowania ze Światłem. Stąd poczucie bezustannego rozdarcia, nieusuwalnego napięcia między tu a tam. […] Romantycy odnajdują siebie (źródło tożsamości „ja”) w przestrzeni wewnętrznej. Zgodnie z nakazem św. Augustyna powracają do samych siebie, bo „we wnętrzu człowieka mieszka prawda”. […] Romantycy nudzą się niemal bez przerwy. Ale nie jest to nuda wynikająca z bezczynności, lecz nuda metafizyczna, każąca widzieć wszędzie fałsz, skazująca na obojętność i niechęć uczestniczenia w świecie oraz niemożność przyjęcia rzeczywistości taką, jaką jest. […] Romantycy piszą listy. Inne niż kiedykolwiek. Opisujące człowieka wewnętrznego. Ale często ukazujące mnogie estetyczne kreacje „ja”. […] Romantycy zakochują się. Ich związki to często prawdziwe arcydzieła miłości romantycznej. Traktują miłość jako jedyną możliwą na ziemi transcendencję, komunię dusz, wynikającą z poczucia utraty, niepełności pojedynczego istnienia, rozpoznania głębokiego kryzysu samotnego „ja” dążącego do pełni. […] Romantycy prowadzą życie rodzinne, często nieszczęśliwe, w cieniu dramatu zdrady. Stają się bohaterami skandali towarzysko-obyczajowych. […] Większość czytelników, badaczy, literaturoznawców i reżyserów teatralnych drugiej połowy XX i początku XXI wieku odnajdzie jednak w twórczości romantyków przede wszystkim tematykę egzystencjalną, związaną z przemijaniem, śmiercią kultury i problemem pamięci. Romantyzm egzystencji okaże się jednym z najważniejszych pomostów między romantykami a człowiekiem ponowoczesnym.
Ze wstępu Magdaleny Bizior-Dombrowskiej
Wstęp / 7
Grażyna Tomaszewska
Wielkość i błąd / 11
Agnieszka Ziołowicz
„Człowiek wewnętrzny we mnie”. Z problematyki wyobraźni i autorefleksji antropologicznej Krasińskiego / 29
Magdalena Bizior-Dombrowska
Śmiertelna nuda Krasińskiego / 45
Małgorzata Barańska-Guz
Depresja i melancholia w listach Zygmunta Krasińskiego / 61
Piotr Lachowicz
Krasiński – tragiczna biografia, tragiczna twórczość. Listy w kontekście teorii tragizmu Waltera Muschga / 85
Danuta Danek
Inne spojrzenie na Krasińskiego. Tezy / 99
Arkadiusz Bagłajewski
Krasińskiego utwory „utajone” / 109
Agnieszka Markuszewska
Epistolarna świadomość Krasińskiego. Listy młodzieńcze do Henryka Reeve’a / 131
Teresa Rączka
O korespondencji Zygmunta Krasińskiego do Lucjana Weyssenhoffa / 155
Halina Tchórzewska-Kabata
Zygmunt Krasiński – duma i utrapienie potomków i rodziny / 173
Dorota Kulczycka
Motywy preliminaryjne w korespondencji Krasińskiego / 193
Agnieszka Skonieczna
„Osobowość wzniosła”. Ułomki podróży szwajcarskiej Krasińskiego / 219
Maria Makaruk
Jerzego Grzegorzewskiego dwie wizje Nie-Boskiej komedii / 237
Mirosław Strzyżewski
Zygmunt Krasiński w okowach komentarzy. Uwagi o stanie badań nad szwajcarskim okresem życia i twórczości / 251
Indeks osobowy / 271
Szwajcarskie powidoki poety. Aneks fotograficzny / 279
Krzysztof Lubczyński
Kolejny tom z serii poświęconej życiu i twórczości Zygmunta Krasińskiego przygotowane nakładem toruńskiego uniwersytetu, skoncentrowany na zagadnieniach z życia poety, które było bujne, problemowe i skomplikowane. Nie oznacza to, że jego egzystencję można jak noże odciąć od problematyki twórczości, a świadczy o tym już tekst otwierający zbiór, „Wielkość i błąd”, dotykający sprzeczności w świadomości poety, w której ścierały się rzeczy wielkie i szlachetne, ale także małe, jak ponure przesądy. [...]. Fragment rekomendacji: Komplikacje życia „Trzeciego Wieszcza” https://pisarze.pl/2020/03/17/rekomendacje-ksiazkowe-krzysztofa-lubczynskiego-253/
Magdalena Bizior-Dombrowska
Adiunkt w Zakładzie Tekstologii i Edytorstwa Dzieł Literackich Instytutu Literatury Polskiej UMK. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół tekstologii i edytorstwa naukowego, opracowała tom Dzieł zebranych Stanisława Ignacego Witkiewicza pt. „Nauki ścisłe a filozofia” i inne pisma filozoficzne (1933–1939) oraz zbiór listów do Romana Ingardena. W ramach nowej edycji krytycznej Dzieł zebranych Zygmunta Krasińskiego przygotowuje tom dramatów. Zajmuje się również historią literatury romantyzmu i Młodej Polski, kontekstami filozoficznymi literatury oraz mistyką. Jest autorką książki Od egzotyki do mistycznej całości. Przemiany wizji zła w twórczości Juliusza Słowackiego (2006) i artykułów naukowych poświęconych literaturze romantyzmu oraz zagadnieniom tekstologiczno-edytorskim, a także redaktorką i współredaktorką książek z zakresu literatury romantyzmu i problematyki tekstologiczno-edytorskiej.
- Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie 1(1)/2011. Dziewiętnastowieczne edycje
- Zygmunt Krasiński. Dylematy egzystencji – problemy biografii
- Nie-Boska komedia. Wydanie krytyczne pierwodruku z 1835 roku
- Romantyczna nuda. Wielka nostalgia za niczym
- Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie 1(9)2016. Witkacy: piekło edytora
- Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie 2(12)2017. Filozofia przypisów
- Tekstura. Rocznik Filologiczno-Kulturoznawczy, 8/2017–2018
- Filologia to ludzie. Wydział filologiczny UMK 1999–2019
- Tekstura. Rocznik Filologiczno-Kulturoznawczy, 9/2019
- Tekstura. Rocznik Filologiczno-Kulturoznawczy, 10/2020–2021
- Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie 2(22)2022: Książka bez granic
- Tekstura. Rocznik Filologiczno-Kulturoznawczy, 11/2021–2022
- Litteraria Copernicana 4(44)/2022: Kobiety z Witkacym w tle