Zdolności, talent, twórczość, t. 1

Kształcenie uczniów zdolnych staje się coraz ważniejszym problemem nie tylko dla polskiej oświaty, ale także dla edukacji w państwach należących do Unii Europejskiej. W listopadzie 2007 roku , podczas COST Strategic Workshop przedstawiciele państw członkowskich UE uchwalili rezolucję związaną z kształceniem uczniów zdolnych. W dokumencie tym wskazuje się, że aby osiągnąć cele założone w Procesie Lizbońskim dotyczące zwiększenia konkurencyjności europejskiej nauki, ekonomii i gospodarki w porównaniu ze światowym poziomem, należy zainwestować w rozwój potencjału intelektualnego i twórczego wybitnie uzdolnionych i utalentowanych młodych Europejczyków. Dla ich rozwoju konieczne jest opracowanie skutecznych strategii kształcenia oraz zabezpieczenie możliwości finansowania projektów skierowanych na kształcenie i wspieranie rozwoju osób zdolnych. W uchwale zaleca się także rozwijanie międzynarodowej współpracy poprzez wymianę doświadczeń w zakresie efektywnego rozwijania i kształcenia potencjału osób zdolnych. Wskazuje się na konieczność finansowania badań naukowych oraz opracowania zasad ułatwiających wspieranie przez przemysł inicjatyw związanych z opieką i kształceniem osób zdolnych. Zdaniem zebranych ekspertów, państwa członkowskie UE powinny uzgadniać wspólne cele dotyczące edukacji osób zdolnych, ale jednocześnie stwarzać możliwości, aby poszczególne państwa członkowskie mogły wypracować różne strategie oświatowe w oparciu o własne doświadczenia. Dla stworzenia najlepszych rozwiązań opieki oraz kształcenia uczniów zdolnych i utalentowanych konieczne są zmiany w edukacji uczniów zdolnych, ale także zmiany w kształceniu nauczycieli i administracji oświatowej w zakresie zagadnień dotyczących zdolności. Jako pierwszy etap realizacji sformułowanych zaleceń rekomenduje się powołanie europejskiej grupy koordynującej pracę nad zdolnościami (European Gifted and Talented Coordination Unit), której zadaniami będą: kierowanie i przekazywanie informacji między wszystkimi partnerami włączonymi do projektu kształcenia osób zdolnych; wspieranie i rozwijanie europejskich programów na rzecz osób zdolnych, w tym także studiów z europejskim stopniem magistra w zakresie kształcenia zdolności; wspieranie i rozwijanie wspólnych projektów edukacyjnych.

WIESŁAWA LIMONT
Wprowadzenie

ROZDZIAŁ I - PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU ZDOLNOŚCI
WIESŁAWA LIMONT, Model struktur zdolności kierunkowych i jego implikacje teoretyczne i praktyczne
JOANNA CIEŚLIKOWSKA, Miejsce nauczyciela w systemie edukacji uczniów zdolnych - na podstawie koncepcji i praktycznych rozwiązań Josepha Renzulliego
SYLWIA BEDYŃSKA, JOANNA DRESZER, Czy zdolności gwarantują sukces szkolny? Wpływ stereotypów płciowych na osiągnięcia uczniów zdolnych
EWA CZERNIAWSKA, Poziom funkcjonowania intelektualnego a aktywność strategiczna i osiągnięcia w uczeniu się - doniesienie empiryczne

ROZDZIAŁ II - PROBLEMY ROZWOJOWE OSÓB ZDOLNYCH
JAN ŁASZCZYK, Szanse rozwoju ucznia zdolnego
PAWEŁ SMÓŁKA, Talent interpersonalny
BEATA DYRDA, Specyfika problemów w nauce uczniów zdolnych
KATARZYNA ŚLIWIŃSKA, WIESŁAWA LIMONT, JOANNA DRESZER, Perfekcjonizm a osiągnięcia szkolne uczniów zdolnych
IRENA PRZYBYLSKA, Inteligencja emocjonalna uczniów uzdolnionych twórczo a ich osiągnięcia w nauce
DAGNA CZERWONKA, Rozwijanie zdolności u dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się

ROZDZIAŁ III - ZDOLNOŚCI TWÓRCZE
MACIEJ KARWOWSKI, O niektórych niebezpieczeństwach nauczycielskich ukrytych teorii kreatywności
RYSZARDA EWA BERNACKA, EWA MISIUDA-KOLEJKO, Uczniowie zdolni nonkonformistyczni i konformistyczni a ich obraz siebie
MONIKA WRÓBLEWSKA, Cechy przystosowania emocjonalnego i społecznego a predyspozycje do zachowań twórczych
EWA WIŚNIEWSKA, Style myślenia jako pośrednik między zdolnościami a ich urzeczywistnieniem
KRZYSZTOF T. PIOTROWSKI, JOANNA KOS, Test rysowania zwierząt z innej planety - skąd dzieci biorą nowe pomysły?
JOANNA ŁUKASIEWICZ-WIELEBA, MARIA TRZCIŃSKA, Trening twórczości z komputerem - założenia teoretyczne
MAŁGORZATA JABŁONOWSKA, ANNA STAŃCZYK, Trening twórczości z komputerem - wstępne wyniki badań 

ROZDZIAŁ IV - KULTURA A ZDOLNOŚCI TWÓRCZE
ANDRZEJ KRZYWKA, Antroposferyczne uwarunkowania kształtujące zdolności
KAMILLA NIELEK-ZAWADZKA, Jean-François Lyotard: postawa twórcza jako fundament projektu kultury otwartej
MARCIN JAWORSKI, Kultura popularna jako twórcze medium międzykulturowego porozumienia

Wiesława Limont

Joanna Cieślikowska

Joanna Dreszer