Historyk oświaty i wychowania, kierownik Katedry Historii Myśli Pedagogicznej Wydziału Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, przewodnicząca Zespołu Historii Wychowania KNP (2003-2006 i od 2012),wiceprezes Towarzystwa Historii Edukacji (od 2008). Autorka m.in. takich publikacji jak: Władysław Seredyński. Studium z dziejów pedagogiki galicyjskiej, Rzeszów 1995, Wanda Bobkowska (1880–1948). Szkic z historii polskiej historiografii edukacyjnej, Rzeszów 1998; Historia oświaty i wychowania w Polsce 1918–1939. Studium historiograficzne, Toruń 2000; „Rozprawy z Dziejów Oświaty” (1958–2002). Studium z historii czasopisma, Toruń 2004; Historia oświaty i wychowania w Polsce 1944–1956, Kraków 2006; Historia oświaty i wychowania w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, Warszawa 2007; Pedagogika Toruńska. Od katedry do wydziału (współautorka), Toruń 2009; Stanisław Łempicki – twórca lwowskiej szkoły historii wychowania, Toruń 2012. Główne nurty badań: polska historiografia edukacyjna, historia myśli pedagogicznej, biografistyka pedagogiczna, metodologia badań historyczno-oświatowych.
Nauczyciele i ich edukacja. W kręgu idei lwowskiej pedeutologii
ISBN (oprawa miękka) 978-83-231-3809-9
Książkę należy zaliczyć do publikacji przedstawiających rodowód polskiej myśli pedeutologicznej. W rozważaniach koncentruję się na odczytaniu idei, które towarzyszyły kształtowaniu się i głównym założeniom polskiej pedeutologii. Prezentuję je na przykładzie działalności i myśli zasłużonych pedagogów środowiska lwowskiego, to jest: Antoniny Machczyńskiej i Bolesława Ferdynanda Mańkowskiego. To dzieło tworzenia polskiej pedeutologii jest jednocześnie historią polskich instytucji edukacyjnych kształcących nauczycieli, ale i historią życia ich twórców. Instytucje te były wpisane w niełatwe dzieje polskiej oświaty.
Władysława Szulakiewicz
PRZEDMOWA / 9
Część I
NAUCZYCIEL – WYCHOWAWCA – DZIAŁACZ OŚWIATOWY. PROJEKT PEDEUTOLOGICZNY ANTONINY MACHCZYŃSKIEJ (1837–1919) / 15
I. Antonina Machczyńska – nauczycielka i działaczka oświatowa / 25
II. Przewodnie idee projektu pedeutologicznego / 33
III. Etyczne podstawy teorii wychowania / 67
Podsumowanie / 79
Część II
NAUCZYCIEL WOBEC SZTUKI WYCHOWANIA I NAUCZANIA. BOLESŁAWA FERDYNANDA MAŃKOWSKIEGO (1852–1921) MYŚL PEDEUTOLOGICZNA / 87
I. Bolesław Mańkowski – nauczyciel akademicki i popularyzator wiedzy pedagogicznej / 89
II. Wiedza pedagogiczna podstawą bycia nauczycielem / 107
III. Wytyczne praktycznego kształcenia pedagogicznego i pragmatyki nauczycielskiej / 157
IV. Aksjologiczne podstawy edukacji / 179
Podsumowanie/ 194
ZAKOŃCZENIE / 197
BIBLIOGRAFIA / 203
WYBÓR PISM ANTONINY MACHCZYŃSKIEJ
– Nauczycielki domowe / 219
– Stanowisko nauczycielki ludowej na wsi / 226
– Wiązanka wspomnień z młodocianych lat. Jadwiga z Łobzowa / 231
– Wiersze Antoniny Machczyńskiej / 239
WYBÓR PISM BOLESŁAWA MAŃKOWSKIEGO
– Szkoła a wychowanie / 245
– Szkodliwa krytyka / 267
– Wykłady z dydaktyki wygłoszone na Uniwersytecie Lwowskim w roku akademickim 1904/5.
/Fragmenty/ / 276
ANEKS
I. Dokumenty dotyczące życia i działalności Antoniny Machczyńskiej / 307
II. Regulamin dla Redakcji czasopisma „Muzeum” / 317
III. Myśli o wychowaniu i nauczycielu-wychowawcy/wybrani autorzy/ / 327
INDEKS NAZWISK / 333
Władysława Szulakiewicz
- Źródła w badaniach naukowych historii edukacji
- Świat idei edukacyjnych. Zbiór studiów ofiarowanych Księdzu Profesorowi Jerzemu Bagrowiczowi z 70. rocznicę urodzin
- Pedagogika Toruńska. Od katedry do wydziału
- Elżbieta Zawacka "ZO" - portret akademicki
- Z dziejów polskiej teorii i praktyki edukacyjnej
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika XXV (2009)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika XXVI (2010)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika XXVII
- Stanisław Łempicki (1886-1947). Twórca lwowskiej szkoły historii wychowania
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika XXVIII (2012)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika XXIX (2013)
- O uczących i uczonych. Szkice z pedeutologii historycznej
- Badania historyczne w pedagogice. Konteksty źródłowe
- Badania biograficzne w pedagogice. Studia źródłowe i bibliograficzne
- Umieszczeni w przeszłości. Pamięć w naukach pedagogicznych
- Nauczyciele i ich edukacja. W kręgu idei lwowskiej pedeutologii
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika XXIII (2004)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika XXIV (2009)
- Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika XXXIII (2017)
- Nauczyciele. Zasłużeni – niedocenieni – zapamiętani. Teachers. Meritorious – underrated – remembered
- Pedagogika na Uniwersytecie Stefana Batorego
- Z myślą o Niepodległej. Polska myśl pedagogiczna przełomu XIX i XX wieku i okresu międzywojennego
- Opieka i wychowanie. Dziedzictwo idei teoretycznych i ich praktyczne implikacje
Powiązane
![](/uploads/thumbs/65f17fbf39836128826699.jpg?t=1710325695)
Pomiędzy nadzieją a (nie)spełnieniem. Rola polskiego nauczyciela na Łotwie
Maria Marta Urlińska, Katarzyna Jurzysta![](/uploads/thumbs/65f17ede29d99480906685.jpg?t=1710325470)
Z dziejów polskiej teorii i praktyki edukacyjnej
Władysława Szulakiewicz![](/uploads/thumbs/65f17fdf40c44083375304.jpg?t=1710325727)
Zapisani w pamięci. Nauczyciele zaboru austriackiego w literaturze pamiętnikarskiej
Dorota Grabowska-Pieńkosz![](/uploads/thumbs/65f17fc769ef6589033344.jpg?t=1710325703)
Polskie dziedzictwo pedagogiczne. Rozważania o ideach i instytucjach
Joanna FalkowskaInne z tej kategorii
![](/uploads/thumbs/667e9e763c40f843890964.jpg?t=1719574134)
Język polski w systemie edukacji Montessori na etapie wczesnoszkolnym
Maciej Futyma![](/uploads/thumbs/663df8974f063412274918.jpg?t=1715337367)
Implementacja wybranych założeń teorii uczenia się muzyki Edwina E. Gordona do praktyki kształcenia słuchu uczniów szkoły muzycznej pierwszego stopnia
Maciej Kołodziejski![](/uploads/thumbs/6639fffc4a05e396172706.jpg?t=1715077116)
Philosophy, Medicine, and Their Historical Relations
![](/uploads/thumbs/6629f67b135ef822820433.jpg?t=1714026107)