Profesor, filozof kultury, absolwent Uniwersytetu Marii Curie- Skłodowskiej, stypendysta Deutscher Akademischer Austauschdienst (DAAD) i Österreichischer Austauschdienst (ÖAD) w Wiedniu, Lipsku i Heidelbergu, zatrudniony na Wydziale Filozofii i Nauk Społecznych UMK. Zajmuje się filozofią kultury, antropologią, filozofią dialogu, filozofią religii oraz metafizyką. W swoich badaniach podejmuje najistotniejsze problemy współczesnej kultury i metafizyki. Dotyczą one między innymi: kondycji człowieka w kulturze współczesnej, kategorii dialogu, problemów związanych z rozumieniem, miejsca religii w świecie współczesnym, uwikłaniu człowieka w czasowość istnienia. Jest autorem wielu książek i licznych artykułów poświęconych filozofii współczesnej. Szczególnie należy wskazać: Filozofia w Heidelbergu (1995), Filozofia jako hermeneutyka (2006), Czas i to, co ludzkie (2011, nominowana do Nagrody Stowarzyszenia Wydawców Katolickich FENIKS 2012 oraz do Nagrody im. Jana Długosza 2012), O człowieku w czasach trudnych (2012), Poszukiwania metafizyczne (2014), Filozofia na co dzień. 365 dni z filozofią (2015), Naznaczeni tymczasowością. Wprowadzenie do teorii istnienia (2017), Zrozumieć świat współczesny (2018), „Uczyń nas otwartymi”. Studia z filozofii otwartości (2021), Człowiek i jego sprawy (2022).
Otwartość. Nadzieje i zagrożenia
Wśród wielu wymagań współczesnej kultury żądanie otwartości należy do najważniejszych. Jest ono tak ważne, że pojawia się nawet jako istotna prośba Modlitwy Eucharystycznej (V Modlitwa Eucharystyczna), w której prosi się: „uczyń nas otwartymi”. Przyzwyczajani jesteśmy do uznawania, że jest to zaleta ludzi i pożądany stan kultur, w których relacje wykluczania zastępowane są pluralizmem i tolerancją. Rzadko dostrzega się również zagrożenia związane z bezkrytyczną otwartością, w której może ujawniać się zaburzenie tożsamości, nierespektowanie żadnych granic, aż po egoistyczną samowolę. Taka nieuporządkowana otwartość wydaje się umniejszać tendencje do trwania i utrwalania dotychczas obowiązujących (dobrych) wzorców życia i kultury, uwypuklając zmienność i nietrwałość wszystkiego, i skłaniając też ku relatywizmowi i konformizmowi. Jednak korzystna (ubogacająca i poszukująca) otwartość rzeczywiście służy zarówno indywidualnemu rozwojowi, jak i udoskonaleniu relacji międzyludzkich i międzykulturowych. Dlatego w kontekście tak rozumianej otwartości nie ma usprawiedliwienia dla ograniczenia i zamknięcia nawet wtedy, gdy w danej chwili wydaje się ona zagrażać schematycznemu porządkowi, skostniałej hierarchii i złudnej niezmienności. W kontekście tym chodzi bowiem o otwartość na prawdę, dobro, piękno, czyli na to wszystko co ubogaca świat, nasze życie i nas samych, co jest cenne i o co warto zabiegać. Nie chodzi zaś ani o rezygnację z siebie, ani też o skierowanie (otwartość) na to, co niszczy i burzy, a nie tworzy i buduje. Stąd modlitwa „uczyń nas otwartymi” jest tak ważna: uczyń nas otwartymi, nie ku naszej destrukcji, lecz ku spełnieniu.
Marek Szulakiewicz
„Uczyń nas otwartymi”– konteksty otwartości / 7
Daniel Sobota
Od otwartości bycia do sfery publicznej. Kategoria otwartości w filozofii i kulturze współczesnej / 35
Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz
Otwartość wszechświata / 85
Ks. Jan Sochoń
Sztuka w polu otwartości / 107
Andrzej Radzimiński
Historia otwarta – historia zamykana / 137
Marek Szulakiewicz
Otwartość i komunikacja – interakcje filozoficzne / 161
Marcin Lisiecki
Dialektyka „otwierania” i „zamykania”. Uwagi o postawie „otwierającej” / 193
Andrzej Gniazdowski
Czelność jako cnota polityczna. Próba fenomenologii postawy otwartej / 215
Łukasz Dominiak
Otwartość światopoglądowa libertarianizmu / 245
Roman Bäcker
Otwartość i hermetyczność polityki rosyjskiej / 267
Witold Glinkowski
Otwartość jako wyznacznik antropologiczny – perspektywa dialogiczna / 291
Noty o autorach / 315
Marek Szulakiewicz
- Obecność filozofii transcendentalnej
- Filozofia jako hermeneutyka
- Fundamentalizm i kultury
- Religia i czas
- Wolność w epoce poszukiwań
- Granice i ograniczenia. O doświadczeniu granic i ich przekraczaniu
- Czas i to, co ludzkie. Szkice z chronozofii i kultury
- Religie i religijność w świecie współczesnym
- O człowieku w czasach trudnych. Urywki filozoficzne
- Zapiski z przełomu wieków
- Poszukiwania metafizyczne
- Filozofia na co dzień. 365 dni z filozofią
- Naznaczeni tymczasowością. Wprowadzenie do teorii istnienia
- Zrozumieć świat współczesny
- Otwartość. Nadzieje i zagrożenia
- „Uczyń nas otwartymi”. Studia z filozofii otwartości
- Człowiek i jego sprawy. Eseje filozoficzne
Powiązane

Filozofia a nadzieja na lepsze społeczeństwo
Richard Rorty
Wszystko otwarte na nowo. Teoria Aktora-Sieci i filozofia kultury
Krzysztof Abriszewski
O człowieku w czasach trudnych. Urywki filozoficzne
Marek Szulakiewicz
Nadzieja Pandory. Eseje o rzeczywistości w studiach nad nauką
Bruno LatourInne z tej kategorii

O mocy rozstrzygania. Siedem esejów o wolności
Marek Szulakiewicz
Ku równości. Inność pomyślana na nowo
Michał Bomastyk
Współczucie dla innych wśród studentów kierunków medycznych i niemedycznych
Małgorzata Fopka-Kowalczyk