Dr hab. Małgorzata Gębka-Wolak, prof. UMK (Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) – autorka specjalizuje się w badaniach w zakresie morfologii i składni współczesnego języka polskiego w ujęciu opisowym i normatywnym, a także na potrzeby glottodydaktyki. W polu jej zainteresowań znajdują się m.in. zagadnienia szyku, walencji, wariantywnych wymagań składniowych, a także struktury bezokolicznikowe, orzecznikowe i seryjne. Ponadto prowadzi badania leksykalno-składniowe tekstów prawnych, a także tekstów spornych na potrzeby językoznawstwa sądowego. Popularyzuje wiedzę o języku polskim w formie porad językowych, wykładów otwartych, konkursów i warsztatów.
Kategoria:
Nauki humanistyczne / Filologia polska / Językoznawstwo
Wybrane problemy językoznawstwa sądowego w Polsce
autorzy:
Rok wydania:2024
Nr wydania:Wydanie pierwsze
Liczba stron:184
ISBN:978-83-231-5754-0
eISBN:978-83-231-5755-7
Format:228 x 158
DOI:
https://doi.org/10.12775/978-83-231-5755-7
OPIS
Przedmiotem opisu stanowiącym trzon rozważań w niniejszej monografii jest zespół zagadnień związanych z językoznawstwem sądowym. Tak określona subdyscyplina językoznawstwa praktycznego jest obecnie na etapie tworzenia swoich podwalin. […]
Przedstawiona publikacja jest kształtowana na dwóch zasadniczych podstawach – propozycji założeń teoretycznych dotyczących językoznawstwa sądowego oraz rozwiązań praktycznych. Autorzy stoją bowiem na stanowisku, że elementem najistotniejszym w procedurach prawnych z punktu widzenia biegłego językoznawcy jest informacja na temat praktycznego dochodzenia do konkluzji na podstawie analizy materiału dowodowego. Działanie takie jest jednak skuteczne i powtarzalne jedynie wówczas, gdy jest osadzone w jasno sformułowanych metodach i procedurach działania oraz wykorzystuje konkretne narzędzia analityczne.
Fragment książki
Przedstawiona publikacja jest kształtowana na dwóch zasadniczych podstawach – propozycji założeń teoretycznych dotyczących językoznawstwa sądowego oraz rozwiązań praktycznych. Autorzy stoją bowiem na stanowisku, że elementem najistotniejszym w procedurach prawnych z punktu widzenia biegłego językoznawcy jest informacja na temat praktycznego dochodzenia do konkluzji na podstawie analizy materiału dowodowego. Działanie takie jest jednak skuteczne i powtarzalne jedynie wówczas, gdy jest osadzone w jasno sformułowanych metodach i procedurach działania oraz wykorzystuje konkretne narzędzia analityczne.
Fragment książki
SPIS TREŚCI
Wstęp / 7
1. Językoznawstwo sądowe i jego zadania / 7
2. Obszary zastosowania wiedzy językoznawczej / 10
3. Cel i zawartość opracowania / 13
C Z Ę Ś Ć 1. NARZĘDZIA I METODY
Rozdział I. Korpusy i narzędzia cyfrowe w lingwistycznych analizach problemów prawnych. W stronę lingwistyki biometrycznej / 19
1. Ku lingwistyce biometrycznej / 20
2. Przykładowe narzędzia informatyczne / 22
3. Możliwości lingwistyki 4.0 / 24
4. Ograniczenia lingwistyki 4.0 / 26
5. Beyond lingwistyka 4.0 / 31
6. Beyond… zamiast podsumowania – ku lingwistyce biometrycznej / 37
7. Odpowiedzi na pytania i weryfikacja tezy / 42
Rozdział II. Odwzorowanie zmiennych frekwencyjno-leksykalno-stylistycznych w tekstach. Analiza statystyczna i rangowa na potrzeby lingwistyki sądowej / 44
1. Wprowadzenie / 44
2. Analiza materiału / 46
3. Podsumowanie, wnioski, dyskusja końcowa / 67
Rozdział III. Modelowanie składniowe jako narzędzie interpretacji tekstów prawnych / 81
1. Wprowadzenie / 81
2. Problem modelowania składniowego / 87
3. Cechy tekstów prawnych a modelowanie / 93
4. Zautomatyzowanie modelowania tekstu prawnego / 99
5. Wnioski / 103
Dodatek. Zestawienie narzędzi cyfrowych przydatnych w pracy językoznawcy biegłego sądowego / 105
C Z Ę Ś Ć 2. ANALIZA ZJAWISK JĘZYKOWYCH W RAMACH LINGWISTYKI SĄDOWEJ
Rozdział I. Nazwa zastrzeżona jako przedmiot językoznawstwa sądowego – problem
statusu językowego / 113
1. Założenia / 113
2. Nazwa zastrzeżona a jednostka terminologiczna / 117
3. Nazwa zastrzeżona a nazwa własna / 119
4. Nazwa zastrzeżona – rozumienie pojęcia / 121
5. Podsumowanie / 128
Rozdział II. Hasztagi w perspektywie komunikacyjnej i językowej. Rozważania w kontekście zjawiska naruszania prawa / 131
1. Hasztag – od kodu w programie do komunikacji językowej / 131
2. Budowa hasztagów oraz ich lokalizacja w tekstach / 133
3. Funkcje hasztagów / 139
4. Tworzenie hasztagu jako operacja na oznaczaniu / 144
5. Hasztag jako narzędzie przestępstwa lingwistycznego / 148
Rozdział III. Opinie versus fakty. Propozycja procedury badawczej na potrzeby lingwistyki sądowej (w kontekście pomówienia) / 152
1. Uwagi o zadaniach biegłego językoznawcy opiniującego w sprawach o pomówienie / 152
2. Status językowy wyrażenia opinia / 155
3. Analiza wyrażenia „lokalny Misiewicz” / 160
4. Podsumowanie / 164
Zakończenie / 165
Bibliografia / 169
Streszczenie / 182
1. Językoznawstwo sądowe i jego zadania / 7
2. Obszary zastosowania wiedzy językoznawczej / 10
3. Cel i zawartość opracowania / 13
C Z Ę Ś Ć 1. NARZĘDZIA I METODY
Rozdział I. Korpusy i narzędzia cyfrowe w lingwistycznych analizach problemów prawnych. W stronę lingwistyki biometrycznej / 19
1. Ku lingwistyce biometrycznej / 20
2. Przykładowe narzędzia informatyczne / 22
3. Możliwości lingwistyki 4.0 / 24
4. Ograniczenia lingwistyki 4.0 / 26
5. Beyond lingwistyka 4.0 / 31
6. Beyond… zamiast podsumowania – ku lingwistyce biometrycznej / 37
7. Odpowiedzi na pytania i weryfikacja tezy / 42
Rozdział II. Odwzorowanie zmiennych frekwencyjno-leksykalno-stylistycznych w tekstach. Analiza statystyczna i rangowa na potrzeby lingwistyki sądowej / 44
1. Wprowadzenie / 44
2. Analiza materiału / 46
3. Podsumowanie, wnioski, dyskusja końcowa / 67
Rozdział III. Modelowanie składniowe jako narzędzie interpretacji tekstów prawnych / 81
1. Wprowadzenie / 81
2. Problem modelowania składniowego / 87
3. Cechy tekstów prawnych a modelowanie / 93
4. Zautomatyzowanie modelowania tekstu prawnego / 99
5. Wnioski / 103
Dodatek. Zestawienie narzędzi cyfrowych przydatnych w pracy językoznawcy biegłego sądowego / 105
C Z Ę Ś Ć 2. ANALIZA ZJAWISK JĘZYKOWYCH W RAMACH LINGWISTYKI SĄDOWEJ
Rozdział I. Nazwa zastrzeżona jako przedmiot językoznawstwa sądowego – problem
statusu językowego / 113
1. Założenia / 113
2. Nazwa zastrzeżona a jednostka terminologiczna / 117
3. Nazwa zastrzeżona a nazwa własna / 119
4. Nazwa zastrzeżona – rozumienie pojęcia / 121
5. Podsumowanie / 128
Rozdział II. Hasztagi w perspektywie komunikacyjnej i językowej. Rozważania w kontekście zjawiska naruszania prawa / 131
1. Hasztag – od kodu w programie do komunikacji językowej / 131
2. Budowa hasztagów oraz ich lokalizacja w tekstach / 133
3. Funkcje hasztagów / 139
4. Tworzenie hasztagu jako operacja na oznaczaniu / 144
5. Hasztag jako narzędzie przestępstwa lingwistycznego / 148
Rozdział III. Opinie versus fakty. Propozycja procedury badawczej na potrzeby lingwistyki sądowej (w kontekście pomówienia) / 152
1. Uwagi o zadaniach biegłego językoznawcy opiniującego w sprawach o pomówienie / 152
2. Status językowy wyrażenia opinia / 155
3. Analiza wyrażenia „lokalny Misiewicz” / 160
4. Podsumowanie / 164
Zakończenie / 165
Bibliografia / 169
Streszczenie / 182
Recenzje
Autorzy
- Studia z gramatyki i leksykologii języka polskiego. Prace dedykowane Profesor Marii Szupryczyńskiej
- Związki linearne między składnikami grupy nominalnej we współczesnym języku polskim
- Pozycje składniowe frazy bezokolicznikowej we współczesnym zdaniu polskim
- Leksyka języków słowiańskich w badaniach synchronicznych i diachronicznych
- System - tekst - człowiek. Studia nad dawnymi i współczesnymi językami słowiańskimi
- Języki słowiańskie w kontekstach kultur dawnych i współczesnych
- Jednostka tekstu prawnego w ujęciu teoretycznym i praktycznym
- Z bliska i z daleka. Język polski w badaniach językoznawców lwowskich i toruńskich
- W kręgu kultury i języka. Innowacje w nauczaniu i promocji języka polskiego jako obcego
- Glottodydaktyka polonistyczna nie tylko na lekcji. Konteksty, propozycje, projekty
- Wszystko w porządku. Szyk języka polskiego. Reguły i ćwiczenia dla obcokrajowców
- Polsko-ukraińskie spotkania językowe
- Ucz się z nami! Czytaj i pisz! Zestaw materiałów do nauki czytania i pisania. Część 1: Poznaję litery
- Ucz się z nami! Czytaj i pisz! Zestaw materiałów do nauki czytania i pisania. Część 2: Już czytam i piszę
- Studia z gramatyki i semantyki języka polskiego
- Studia z gramatyki i semantyki języka polskiego
- Strukturalna charakterystyka konstrukcji składniowych zawierających składnik zerowy
- Parenteza ze składnikiem czasownikowym we współczesnym języku polskim
- Leksyka języków słowiańskich w badaniach synchronicznych i diachronicznych
- Sens i konwencje w języku. Studia dedykowane Profesorowi Maciejowi Grochowskiemu
- Jednostka tekstu prawnego w ujęciu teoretycznym i praktycznym
- Tradycja i nowoczesność w badaniach języków słowiańskich
Małgorzata Gębka-Wolak
Książki autora:
- Wybrane problemy językoznawstwa sądowego w Polsce - Studia z gramatyki i leksykologii języka polskiego. Prace dedykowane Profesor Marii Szupryczyńskiej
- Związki linearne między składnikami grupy nominalnej we współczesnym języku polskim
- Pozycje składniowe frazy bezokolicznikowej we współczesnym zdaniu polskim
- Leksyka języków słowiańskich w badaniach synchronicznych i diachronicznych
- System - tekst - człowiek. Studia nad dawnymi i współczesnymi językami słowiańskimi
- Języki słowiańskie w kontekstach kultur dawnych i współczesnych
- Jednostka tekstu prawnego w ujęciu teoretycznym i praktycznym
- Z bliska i z daleka. Język polski w badaniach językoznawców lwowskich i toruńskich
- W kręgu kultury i języka. Innowacje w nauczaniu i promocji języka polskiego jako obcego
- Glottodydaktyka polonistyczna nie tylko na lekcji. Konteksty, propozycje, projekty
- Wszystko w porządku. Szyk języka polskiego. Reguły i ćwiczenia dla obcokrajowców
- Polsko-ukraińskie spotkania językowe
- Ucz się z nami! Czytaj i pisz! Zestaw materiałów do nauki czytania i pisania. Część 1: Poznaję litery
- Ucz się z nami! Czytaj i pisz! Zestaw materiałów do nauki czytania i pisania. Część 2: Już czytam i piszę
Andrzej Moroz
Dr hab. Andrzej Moroz, prof. UMK (Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) – główne pole badawcze autora tekstu obejmuje kilka bloków problemowych. Przede wszystkim jest to składnia współczesnego języka polskiego ze szczególnym uwzględnieniem problemów elipsy, zasad niepowtarzania składników zdania oraz struktur o charakterze parentetycznym. Prócz tego autor prowadzi badania nad tekstami prawnymi, koncentrując swoją uwagę na rozbieżnościach zachodzących pomiędzy strukturami języka ogólnego a prawnego, jak również analizując przyczyny tych rozbieżności. Zajmuje się też normatywnym opisem struktur języka polskiego, uwzględniającym procedury budowania orzeczeń poprawnościowych.
Książki autora:
- Wybrane problemy językoznawstwa sądowego w Polsce - Studia z gramatyki i semantyki języka polskiego
- Studia z gramatyki i semantyki języka polskiego
- Strukturalna charakterystyka konstrukcji składniowych zawierających składnik zerowy
- Parenteza ze składnikiem czasownikowym we współczesnym języku polskim
- Leksyka języków słowiańskich w badaniach synchronicznych i diachronicznych
- Sens i konwencje w języku. Studia dedykowane Profesorowi Maciejowi Grochowskiemu
- Jednostka tekstu prawnego w ujęciu teoretycznym i praktycznym
- Tradycja i nowoczesność w badaniach języków słowiańskich
Michał Szczyszek
Dr hab. Michał Szczyszek, prof. UAM (Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) – główne zainteresowania naukowe autora obejmują zagadnienia badawcze oscylujące wokół fenomenu polszczyzny współczesnej, zwłaszcza jej słowotwórstwa, problematyki normy językowej, dyskursów specjalistycznych, np. polskiego dyskursu parlamentarnego, interpersonalnej komunikacji językowej, wariantu mówionego języka polskiego oraz werbalnych i niewerbalnych aspektów komunikacji międzyludzkiej. Prócz tego autor specjalizuje się w badaniach w zakresie lingwistyki komputerowej (m.in. korpusologia lingwistyczna), korelując ten obszar z lingwistyką sądową (kryminalistyczną).
Powiązane
Książka
Z bliska i z daleka. Język polski w badaniach językoznawców lwowskich i toruńskich
Małgorzata Gębka-Wolak, Ałła Krawczuk
od 4,92 zł
Książka
Pod przysądem horodnictwa wileńskiego. O jurydyce i jej mieszkańcach w XVII wieku
Kamil Frejlich
od 38,00 zł
NOWOŚĆ
Książka
Język polski w systemie edukacji Montessori na etapie wczesnoszkolnym
Maciej Futyma
od 42,00 zł
Książka
Język(i) w prawie. Zastosowania językoznawstwa i translatoryki w praktyce prawniczej
Emilia Kubicka, Lech Zieliński, Sebastian Żurowski
od 4,92 zł
1/
Inne z tej kategorii
NOWOŚĆ
Książka
Słownik polskiej krytyki literackiej 1764-1918, t. 1-3
od 146,00 zł
NOWOŚĆ
Książka
Melchior Wańkowicz – przypominany
Aleksandra Ziółkowska-Boehm
od 28,00 zł
NOWOŚĆ
Książka
Leksyka północnokresowa w tefsirze Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Zapożyczenia niesłowiańskie
Joanna Kulwicka-Kamińska
od 54,00 zł
NOWOŚĆ
Książka
Code-switching and code-mixing in the conditions of Slavic-Slavic language contact. Vershina – a unique Polish language island in Siberia
Michał Głuszkowski
od 39,00 zł
1/