Zebrane w tym tomie teksty zostały przedstawione na IV Interdyscyplinarnej Konferencji Problemy współczesnej kultury. Konferencje te, organizowane od kilku lat przez Instytut Politologii i Instytut Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, mają za zadanie analizę najważniejszych problemów współczesnej kultury. W czwartej edycji tej konferencji obszarem zainteresowań stała się właśnie wolność. Wybór tematu - "KULTURA WSPÓŁCZESNA W POSZUKIWANIU WOLNOŚCI. Filozofia, polityka i religia w trosce o wolność" - związany był nie tylko z problemami, jakie stawia kultura wobec wolności, lecz również z pewną jej mistyfikacją. Coraz częściej bowiem dla człowieka kultury współczesnej złudzenie absolutnej niezależności ("móc czynić co chcę") staje się zasadą i sensem życia. Prowadzi to do pozornej walki o wolność, w której sądzi się już tylko, że człowiek może być wolny tylko poza relacjami, związkami itp. Z drugiej strony, zwolennicy ograniczeń i przymusów - obserwując taką wolność zamkniętą tylko do możności chcenia, możności dowolnego czynu, i widząc w tym bezsens samowoli - znajdują łatwy argument na rzecz tego, że wolność niszczy pewność, zaufanie, bezpieczeństwo, prowadzi do chaosu i pozostawia człowieka samemu sobie. Chcą oni odzwyczaić człowieka od takiej wolności, uniemożliwić tym samym samowolę i samowładztwo, widząc w tym przeszkodę i zagrożenie dla człowieka, kultury i świata. Jednak te dyskusje i spory wyrastają wokół mistyfikacji wolności, wyrażającej się w jej rozważaniu poza relacjami, związkami i pojmowaniem na wskroś indywidualistycznie. Jednym z zadań tej konferencji było przywrócenie właściwego obszaru dyskusji o wolności: pole to wyznacza świat relacji. Gdyż wolność zawiera w sobie zawsze jakąś relację.
Profesor, filozof kultury, absolwent Uniwersytetu Marii Curie- Skłodowskiej, stypendysta Deutscher Akademischer Austauschdienst (DAAD) i Österreichischer Austauschdienst (ÖAD) w Wiedniu, Lipsku i Heidelbergu, zatrudniony na Wydziale Filozofii i Nauk Społecznych UMK. Zajmuje się filozofią kultury, antropologią, filozofią dialogu, filozofią religii oraz metafizyką. W swoich badaniach podejmuje najistotniejsze problemy współczesnej kultury i metafizyki. Dotyczą one między innymi: kondycji człowieka w kulturze współczesnej, kategorii dialogu, problemów związanych z rozumieniem, miejsca religii w świecie współczesnym, uwikłania człowieka w czasowość istnienia. Jest autorem wielu książek i licznych artykułów poświęconych filozofii współczesnej. Szczególnie należy wskazać: Filozofia w Heidelbergu (1995), Filozofia jako hermeneutyka (2006), Czas i to, co ludzkie (2011, nominowana do nagrody Feniks 2012 oraz do Nagrody im. Jana Długosza 2012), O człowieku w czasach trudnych (2012), Poszukiwania metafizyczne (2014), Filozofia na co dzień. 365 dni z filozofią (2015), Naznaczeni tymczasowością. Wprowadzenie do teorii istnienia (2017), Zrozumieć świat współczesny (2018), „Uczyń nas otwartymi”. Studia z filozofii otwartości (2021).
Show author's publications
- Obecność filozofii transcendentalnej
- Filozofia jako hermeneutyka
- Fundamentalizm i kultury
- Religia i czas
- Wolność w epoce poszukiwań
- Granice i ograniczenia. O doświadczeniu granic i ich przekraczaniu
- Czas i to, co ludzkie. Szkice z chronozofii i kultury
- Religie i religijność w świecie współczesnym
- O człowieku w czasach trudnych. Urywki filozoficzne
- Zapiski z przełomu wieków
- Poszukiwania metafizyczne
- Filozofia na co dzień. 365 dni z filozofią
- Naznaczeni tymczasowością. Wprowadzenie do teorii istnienia
- Zrozumieć świat współczesny
- Otwartość. Nadzieje i zagrożenia
- „Uczyń nas otwartymi”. Studia z filozofii otwartości
- Człowiek i jego sprawy. Eseje filozoficzne
